Bilim insanları gizemli Mers virüsünün esrarını çözebilmek için yakında kedileri, köpekleri ve hatta fareleri test edecek. Middle East Respiratory Syndrome - Orta Doğu Solunum Sendromu adı verilen virüs ilk olarak 2012’de görüldü ve dünya çapında 200 dolayında kişinin ölümüne neden oldu. Virüse şu ana dek develerde yoğun bir şekilde rastlandı, ancak araştırmacılar diğer türlerde de bulunabileceğini söylüyor. BBC’ye konuşan bir uzman virüsle mücadelenin insanlarla yakın temas halinde olan diğer hayvanlara kayabileceğini belirtti. Mers ilk olarak Suudi Arabistan’ın Bishah kentindeki bir hastada görüldü ve şu ana dek dünya genelinde 600 kişiye yayıldı. Virüse yakalananların yüzde 30’u hayatını kaybetti.
Develer mercek altında
Uzmanlar virüsün hayvanlardan insanlara geçtiğine inanıyor. Virüs yayılırken, bilim insanları Orta Doğu ülkelerinde sık görülen hayvanlar üzerinde testler yaptı. Kanarya Adaları’ndaki develerden alınan kan örneklerini inceleyen Hollandalı uzmanlar hastalığın ilk antikorlarını buldu. Uzmanlar bu antikorları virüsün hayvanlardan bulaştığını gösteren bir ayak izi olarak tanımlıyor. Geçtiğimiz günlerde yapılan bir araştırmada da insanlara geçen virüsle, develerde görülen arasında bir fark olmadığı sonucuna varıldı. Ancak Columbia Üniversitesi’nde yapılan araştırma ekibinin başkanı Dr. Thomas Briese yine de virüsle ilgili yanıtlanmamış pek çok soru olduğunu söylüyor. Briese virüsün tek kaynağı develer ise, bu hayvanlarla yakın temas halinde olanlarda daha yaygın olması gerektiğini vurguluyor. Oysa Mers virüsü develerle yakın temas halinde olanlar arasında çok az görüldü. Briese koyun ve keçi gibi diğer türlerin de test edildiğini ve bu virüse yakalandıklarını gösteren bir antikora rastlanmadığını vurguladı. Bir başka çalışmaya göreyse virüs sanılandan çok daha büyük bir coğrafi alana yayıldı ve Nijerya, Etiyopya ve Tunus gibi ülkelerde çok sayıda vaka görüldü. Ancak virüsün gizemini daha da arttırır bir şekilde bu bölgelerde ölümlü vakaya rastlanmadı. Dr. Briese bu gizem nedeniyle uzmanların kedileri ve köpekleri de test edeceğini vurguladı. Mers virüsünün mutasyon geçirip insanlar arasında kolayca yayılabilecek bir hale gelmesinden korkuluyor. Virüse karşı çare geliştirme çabalarında ilerleme sağlandı, ancak çalışmalar hâlâ deney aşamasında. Uzmanlar aşı geliştirilse bile büyük ihtimalle insanlar üzerinde değil, deve gibi hayvanlar üzerinde kullanılacağını söylüyor.
Virüs nasıl bulaşıyor?
Mers hastalığı genellikle solunum yoluyla bulaşıyor. Virüsün en yaygın olduğu Suudi Arabistan, hacılarımıza gerekirse gelmeyin diye çağrı yaptı. Mers vakaları Suudi Arabistan’da hızla artarken, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Fransa, Almanya, İtalya ve Tunus’ta da görüldüğü bildirildi. Dünya Sağlık Örgütü, sürekli virüsün yayılmasıyla ilgili tehdit ve tehlikeleri vurgulayan bildiriler yayınlıyor. Mers virüsü, Sars’a neden olan virüsün de içinde bulunduğu corona virüs ailesine mensup.Mers semptomları (akciğer enfenksiyonu, ateş, öksürük, solunumda güçlük) Sars ile benzeşiyor ancak Mers böbreklerde de ciddi rahatsızlığa da yol açıyor. Bu arada Mers virüsünün Sars’tan 8 kat daha güçlü ve tehlikeli olduğu belirtiliyor Şu anda ülkemizde Mers virüslü hastalara rastlanmadı. Fakat son yıllarda benzer hastalıkların belirli dönemlerde çıkması aklımıza farklı komplolar getirmiyor değil. Filmlerde hep bir vürüs salgınına rastlarız. Acaba insanların sonu da böyle olabilir mi? İnsanlar kendi yaptıkları virüsler tarafından sonlarını getirecekler mi?
Önlemler ve tedavi
Orta Doğu ülkelerinden geldiği söylenen bu virüslere karşı neler yapabiliriz? Ne yazık ki, şu anda yapabileceğimiz bir şey yok. Hac görevi için kutsal topraklara giden hacılarımız maskeleriyle kendilerini kollayacaklar. Solunum yoluyla bulaşması virüsün yakın zamanda adından çok söz ettireceğe benziyor. Geçen günlerde Suudi Arabistan yönetimi Kabe etrafındaki inşaat çalışmaları nedeniyle yüzde 20 az kontenjan istedi tüm ülkelerden. Ancak yetkililer, bu talebin asıl nedeninin virüsün yayılmasını önlemek olduğunun altını çizdiler.
