Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) tahminlerine göre, her yıl yaklaşık 600 milyon kişi gıda zehirlenmesi vakalarıyla karşı karşıya kalmakta. Bu vakaların önemli bir kısmı yaz aylarında, hava sıcaklıklarının artmasıyla birlikte görülmekte.
Peki, sıcaklık artışı gıda zehirlenmelerini nasıl tetikliyor?
İşte detaylar...
Sıcaklığın Artmasıyla Gıda Zehirlenmesine Neden Olan Faktörler:
Bakteriyel Üreme: Sıcaklık arttıkça, Salmonella, Campylobacter ve Clostridium botulinum gibi gıda zehirlenmesine neden olan bakterilerin üremesi ve çoğalması hızlanır. Bu bakteriler et, tavuk, deniz ürünleri, yumurta ve sütte yaygın olarak bulunur.
Yeterince pişirilmemiş veya uygun koşullarda saklanmamış gıdalar bu bakterilerin üremesi için uygun ortam oluşturur.
Hızlı Bozulma: Yüksek sıcaklıklar, gıdalarda bulunan proteinlerin, yağların ve nişastaların daha hızlı bozulmasına neden olur. Bu bozulma, gıdalarda istenmeyen mikroorganizmaların üremesine ve toksinlerin oluşmasına yol açabilir.
Kişisel Hijyen: Sıcak havalarda terleme ve nemlenme artar. Bu durum, ellerin ve mutfak ortamının daha kolay kirlenmesine ve mikroorganizmaların yayılmasına yol açabilir.
Yetersiz kişisel hijyen, gıda zehirlenmesi riskini önemli ölçüde artırır.
Soğuk Zincirin Kopması: Buzdolapları ve dondurucular gibi soğutma sistemleri, gıdaların bozulmasını önlemek için kritik önem taşır.
Sıcak havalarda, buzdolaplarının kapağının sık sık açılması veya elektrik kesintileri gibi durumlar soğuk zincirin kopmasına ve gıdaların bozulmasına neden olabilir.
Uzman Görüşleri ve Araştırmalar:
DSÖ: DSÖ'nün 2018 yılında yayınladığı bir raporda, gıda zehirlenmelerinin küresel bir halk sağlığı sorunu olduğu ve her yıl önemli sayıda ölüme neden olduğu belirtilmekte.
Raporda ayrıca, sıcaklık artışının gıda zehirlenme vakalarında artışa neden olabileceğine dikkat çekilmekte.
Ulusal Gıda Güvenliği ve Beslenme Enstitüsü (NGFBE): NGFBE'nin 2020 yılında yaptığı bir araştırmada, Türkiye'de gıda zehirlenmelerinin en yaygın görülen nedeninin yeterince pişirilmemiş et ürünleri olduğu belirlendi.
Araştırmada ayrıca, yaz aylarında gıda zehirlenme vakalarında önemli bir artış olduğu gözlemlendi.
Cambridge Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmada, sıcaklık artışının Salmonella bakterisinin üremesini %40 oranında artırdığı bulundu.
Araştırmada ayrıca, sıcak ve nemli ortamların gıda zehirlenmesine neden olan diğer bakterilerin üremesi için de uygun ortam oluşturduğu belirtildi.
Gıda zehirlenmeleri, sıcaklık artışı ile birlikte önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmekte.
Sıcak havalarda gıda hijyenine ve soğuk zincirinin korunmasına özen göstermek, gıda zehirlenmelerinin önlenmesinde büyük önem taşımakta.
