Son yıllarda özellikle gençlerde görülen ani ve beklenmedik ölümler, sağlık dünyasında alarm zillerini çaldırdı.
Uzmanlar, bu kayıpların ardında "kalp gribi" olarak bilinen ve virüslerin tetiklediği bir durumun yattığını belirtti. Kovid, influenza ve diğer solunum yolu virüslerinin sadece akciğerleri değil, kalbi de vurabildiği ortaya çıktı.
Bilimsel çalışmalar, bu tehlikenin özellikle aktif yaşam süren genç erkeklerde daha ölümcül seyrettiğini gösterdi.
Peki, kalp gribi nedir ve bu sinsi tehlike nasıl önlenebilir? İşte tüm detaylar...
KALP GRİBİ: GRİP DEĞİL, KALP KRİZİ BENZERİ BİR TEHDİT
Halk arasında "kalp gribi" olarak anılan durum, aslında viral enfeksiyonların kalp kasları ve damarları üzerinde oluşturduğu hasar.
ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nden kardiyolog Prof. Dr. Erin Michos, “Influenza, Kovid ve RSV gibi virüsler, kalp kasında iltihaplanmaya yol açarak miyokardit veya perikardit gibi ciddi komplikasyonları tetikleyebilir” dedi. Bu virüsler, ateş, öksürük ve boğaz ağrısı gibi tipik grip belirtileriyle başlıyor, ancak göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi semptomlar ortaya çıktığında kalp tutulumunun sinyallerini verdi.
Journal of the American College of Cardiology’de yayımlanan bir çalışma, viral enfeksiyon sonrası miyokardit gelişen hastaların %15’inin ani ölüm riskiyle karşı karşıya olduğunu ortaya koydu.
GENÇLER NEDEN RİSK ALTINDA?
Kalp gribinin özellikle 20-50 yaş arasındaki erkeklerde daha ölümcül olduğu belirtiliyor. İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden virolog Prof. Dr. Peter Openshaw, “Genç erkekler, yüksek fiziksel aktiviteleri ve bağışıklık sistemlerinin virüslere verdiği yoğun tepki nedeniyle daha savunmasız” açıklamasında bulundu.
Ağır egzersiz, stres veya ani heyecan durumları, kalp üzerindeki yükü artırarak virüslerin yol açtığı hasarı tetikleyebiliyor.
The Lancet’te yayımlanan bir araştırma, grip sonrası ilk üç günün en riskli dönem olduğunu, ancak komplikasyonların 90 güne kadar devam edebileceğini gösterdi.
Uzmanlar, gençlerin grip sonrası göğüs ağrısı, çarpıntı veya nefes darlığı gibi belirtileri hafife aldığını ve bu ihmallerin ciddi sonuçlara yol açtığını vurguladı.
HANGİ VİRÜSLER SUÇLU?
Kovid-19, influenza, Coxsackie, adenovirüs ve RSV gibi virüsler, kalp gribinin başlıca sorumluları.
Avustralya’daki Sydney Üniversitesi’nden enfeksiyon hastalıkları uzmanı Dr. Raina MacIntyre, “Bu virüsler, kan plazmasında toksisite yaratarak kalp damar duvarlarında ve kaslarında hasara neden oluyor” dedi.
Son dönemde ABD’de dört virüsün bir arada görüldüğü ve “kuademi” olarak adlandırılan bir salgın dalgası, genç ve çalışan kesimi vurdu.
Clinical Infectious Diseases dergisindeki bir makale, Kovid-19 geçirenlerde kalp komplikasyonlarının %10 daha yüksek olduğunu bildirdi. Özellikle sporcular ve aktif bireyler, enfeksiyon sonrası ağır egzersiz yaptıklarında riskin katlandığını ifade etti.
BELİRTİLER VE ACİL MÜDAHALE
Kalp gribi, genellikle grip benzeri semptomlarla sinsi bir başlangıç yaptı. Ancak göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı, sırt üstü yatarken artan baskı hissi veya eforla gelen yanma gibi belirtiler alarm sinyali.
ABD’deki Mayo Clinic’ten kardiyolog Dr. Leslie Cooper, “Bu belirtiler ortaya çıktığında acil servise başvurmak hayati önem taşıyor” dedi.
Erken teşhis edilen vakalarda antiviral tedaviler ve destekleyici ilaçlar iyileşme sağlarken, geç kalınan durumlarda pulmoner emboli, kalp yetmezliği veya viral miyokardit gibi komplikasyonlar ani ölüme yol açabildi.
European Heart Journal’a göre, kalp gribi kaynaklı miyokardit vakalarının %20’si erken müdahale ile tamamen iyileşti.
ÖNLEME YOLLARI: UZMANLARDAN TAVSİYELER
Uzmanlar, kalp gribine karşı alınabilecek önlemleri sıralıyor:
Aşılar Önemli: Grip ve Kovid aşıları, virüslerin kalp üzerindeki etkisini azaltıyor. Dr. Michos, “Aşılar, miyokardit riskini %50’ye kadar düşürüyor” dedi.
Dinlenme Şart: Enfeksiyon sonrası en az bir hafta ağır egzersizden kaçınılmalı. Prof. Openshaw, “Kalbin toparlanması için dinlenme kritik” uyarısında bulundu.
Belirtileri Ciddiye Alın: Göğüs ağrısı veya nefes darlığı gibi semptomlar hafife alınmamalı, hemen bir uzmana başvurulmalı.
Sağlıklı Yaşam: Dengeli beslenme, sigaradan uzak durma ve düzenli sağlık kontrolleri, riskleri azaltıyor.
BİLİMSEL VERİLER NE DİYOR?
New England Journal of Medicine: Kovid-19 sonrası kalp komplikasyonları, gençlerde %12 daha yüksek.
Circulation: Viral miyokardit, enfeksiyon sonrası ilk 90 gün içinde ani ölüm riskini %15 artırıyor.
Journal of Infectious Diseases: Grip aşısı, kalp gribi kaynaklı komplikasyonları %40 azaltıyor.
HAYAT KURTARMAK İÇİN ERKEN FARKINDALIK
Kalp gribi, genç ve sağlıklı görünen bireyleri bile hedef alabilen sinsi bir tehlike.
Dr. MacIntyre, “Grip sandığınız bir durum, kalbinizi tehdit edebilir. Erken müdahale, trajedileri önler” dedi.
Uzmanlar, özellikle gençlerin belirtileri ciddiye alması ve enfeksiyon sonrası kendilerini zorlamaması gerektiğini vurguladı.