Son dönemde gazetecilik mesleği, özellikle zorlu çalışma koşulları ve artan baskılarla gündeme gelmeye devam ediyor. Gazetecilerin yıpranma payı ve basın kartı konusu, meslek mensuplarının hakları ve korunması açısından önemli bir tartışma alanı oluşturmakta.
YIPRANMA PAYI NEDİR?
Yıpranma payı, gazetecilerin erken emekli olabilmelerini sağlayan bir düzenlemedir. Bu hak, gazetecilerin her 360 günlük çalışma süresine ek olarak 90 gün fiili hizmet süresi zammı eklenmesini öngörür. Ancak, bu haktan yararlanabilmek için basın kartı sahibi olma şartı, birçok gazeteci tarafından eleştirilmekte.
UZMAN GÖRÜŞLERİ VE BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR
Uzmanlar, gazetecilerin yıpranma payının önemine dikkat çekerek, "Gazeteciler, hem fiziksel hem de ruhsal olarak yoğun bir iş yüküne maruz kalıyor. Bu nedenle, yıpranma payı gibi uygulamalar, onların mesleki yaşam kalitesini artırabilir" dedi.
Bilimsel araştırmalar, gazetecilik mesleğinin fiziksel ve zihinsel sağlık üzerindeki etkilerini ortaya koymakta. Özellikle saha muhabirlerinin, stresli ve tehlikeli ortamlarda çalışmaları nedeniyle yüksek düzeyde yıprandıkları belirlendi. Bu durum, gazetecilerin yıpranma payı hakkının önemini bir kez daha gözler önüne serdi.
Uzmanlar, gazetecilik mesleğinin doğası gereği yıpratıcı olduğunu ve bu nedenle yıpranma payı hakkının tüm gazetecilere tanınması gerektiğini savunuyor.
DİSK Basın-İş Sendikası, basın kartı şartının gazeteciler arasında ayrımcılığa yol açtığını belirterek, bu hakkın tüm basın çalışanlarını kapsayacak şekilde genişletilmesi gerektiğini vurguladı.
Anayasa Mahkemesi de bu konuda önemli bir karar alarak, basın kartı sahibi olma şartının anayasaya aykırı olduğuna hükmetmiş ve tüm gazetecilerin yıpranma payı hakkından yararlanabilmesine karar vermişti. Bu karar, gazetecilerin sosyal güvenlik haklarının korunması açısından önemli bir adım olarak değerlendirilmekte.
e-Devlet'e girenlerin 90 gün fiili hizmet süresini (yıpranma payı) basın kartı aldığı dönemde olduğunu görmeleri diğer dönemde görmemeleri dikkat çekti.
Gazetecilerin yıpranma payı hakkı, mesleğin zorluklarını hafifletmek ve gazetecilerin sağlığını korumak amacıyla büyük önem taşımakta.
Bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleri, bu hakkın tüm gazetecilere tanınması gerektiğini ortaya koymakta.
Basın kartı şartının kaldırılması, gazetecilerin sosyal güvenlik haklarının korunması ve mesleki eşitliğin sağlanması açısından önemli bir gelişme olarak değerlendirilmekte.
