WebTekno''da yer alan habere göre;
Arapçadaki "dāʾire"den dilimize geçen sözcüğün TDK''deki tanımlarına bir bakalım:
1. Konut olarak kullanılan bir yapının bölümlerinden her biri, kat.
2. Belirli devlet işlerini çevirmekle görevli kuruluşlardan her biri.
3. Bu kuruluşların içinde çalıştıkları yapı.
4. Bir yapı veya gemide belli bir işe ayrılmış bölüm.
5. Soyut kavramlarda belli sınır, ölçü.
6. Bir çemberin içinde kalan düzlem parçası.
7. Saz takımında usul vurmaya yarayan tef.
KONU HAKKINDA FARKLI TEORİLER VAR, DEMİŞTİK. BUNLARDAN İLKİ, TÜRKLERİN ESKİ DÖNEMLERDEKİ EVLERİNİN DAİRE ŞEKLİNDE OLMASI.
Beylikler dönemindeki otağ adlı büyük çadırların şekli gerçekten de "daire" şeklindeydi. Atalarımızdan kalma bir alışkanlık olabilir fakat sözcüğün Arapçadan dilimize geçtiğini bildiğimiz için bu ihtimal zayıf kalıyor. Çünkü Araplarla ve İslamiyet''le tanışmadan önce de Türkler bu çadırlarda kalıyordu. Ayrıca "daire" sözcüğünün ilk olarak geometrik anlamda mı, yoksa yaşam alanı için mi kullanıldığı hakkında kesin bir bilgi bulunmuyor.
ARAPÇADAN GELEN BU SÖZCÜĞÜN KÖKÜNÜ İNCELEDİĞİMİZDE, SORUNUN YANITINA DAHA OLASI BİR CEVAP BULUYORUZ.
"Daire"nin Arapçadaki versiyonu "dâr"dır. "Dönmek, dolaşıp hareket ettiği noktaya gelmek" anlamındaki "devr" kökünden türemiştir. "Dâr"ın Arapçadaki anlamı "büyük mesken, konak, şehir, yurt, vatan ve ülke"dir. Çoğul hali ise "diyâr"dır. "Dâreyn" ise "dünya ve âhiret" demektir.
"Dârül" sözcüğü de "dâr"dan türemiştir, "konaklanan yer" anlamına gelir. Darülaceze(bakıma muhtaç insanların konakladığı yapı), darülfünun(üniversite) gibi yapı isimlerinde kullanılıyor.
PEKİ "BİR İNSAN KÜMESİNİN YAŞADIĞI YER" ANLAMINDA KULLANILAN DAİRE SÖZCÜĞÜYLE GEOMETRİDEKİ DAİRE SÖZCÜĞÜ ARASINDA BİR İLİŞKİ VAR MI?
Sözcüğün "vergi dairesi", "devlet dairesi" gibi kullanımları da bulunuyor. "Dış dünyadan sınırları belli şekilde ayrılan" anlamına geliyor. Geometride de dairenin sınırı çemberdir, içeride kalan "dolu" kısmın kendisine daire denir.
Aynı zamanda "idare" sözcüğüyle de aynı kökten geldiği için "ailenin idare edildiği", "vergilerin idare edildiği" anlamında da kullanılmaya başlanmış olabilir.
