Ev sahiplerini ilgilendiren konuların başında kentsel dönüşüm geliyor. Kentsel dönüşüm nasıl gerçekleşir ya da müteahhit nasıl seçilir gibi sorulara yanıt arayanlar için İstanbul İnşaatçılar Derneği, “Kentsel Dönüşüm ve Dönüşüm Alanlarında Müteahhit Seçme Rehberi” ile vatandaşa yol gösteriyor.
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Engin Keçeli, Türkiye’nin deprem kuşağında olduğuna işaret ederek, kentsel dönüşümün önemine dikkat çekti. Kentsel dönüşüm süreçlerinin daha hızlı ve güvenilir ilerlemesi için 51 soruda kentsel dönüşüm yol haritası rehberi hazırladıklarını belirten Keçeli, “Yapıların dört dörtlük yapılması lazım. İnsanlara yaşayacak alanlar yaratıyoruz, kirli araziler diyorum gecekondulaşma ve kaçak yapılaşmanın olduğu yerleri, önce kirli arsaları temizleyelim, yeni kirli alanlar yaratmayalım diyoruz” diye konuştu.
Kentsel dönüşümün sağlıklı ilerlemesi için hazırladıkları “Kentsel dönüşüm ve Dönüşüm alanlarında müteahhit seçme rehberinin” hem ev sahiplerine, hem sektör profesyonellerine yol göstereceğini düşündüklerini söyleyen Keçeli, “Bu rehberimizi İNDER web sayfasından yayınlıyoruz. İçinde 51 soru ve cevap var.
Ülkemiz, dünyanın ek aktif deprem bölgelerinden birinde konumlandığı için sık sık sismik aktivitelerle karşılaşıyor, geçen sene olduğu üzere ağır kayıplar veriyoruz. Son olarak tam 12 şehrimizi derinden yıkıma uğratan bu afet, bizlere kentsel dönüşümün tercihten öte zorunluluk olduğunu gösterdi. Deprem felaketlerinin de yıkımını en az seviyeye indirmek adına müteahhit seçiminin, projenin başarısı adına kritik derecede önemli olduğunu gördük. Buradan yol acıkarak Kentsel Dönüşüm ve Dönüşüm Alanlarında Müteahhit Seçme Rehberi’ni hazırlattık’’ diye konuştu.
EN KAPSAMLI ÇALIŞMA OLDU
Gayrimenkul Hukuku Derneği (GHD) Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz da rehberin bugüne kadar kentsel dönüşümde yapılmış en kapsamlı çalışma olduğunu belirterek, risk tespiti ve ilk adımlar, müteahhit araştırması ve seçimi, sözleşme ve güvenceler, proje yönetimi ve teslim ile finansal ve hukuki konuların yer aldığını belirtti.
Kiraz, rehberin A’dan Z’ye, yapının mevcut durum tespitinden başlayarak iskan sürecine kadar olan süreçte vatandaşa nelere dikkat etmesi gerektiğini anlatan bir çalışma olduğuna dikkat çekti.
Kiraz sözlerini ise şöyle sürdürdü: “Kentsel dönüşümde uzun yıllar boyunca yapılan gözlem sonucunda en sık karşılaşılan başlıklar bu kitapçıkta derlendi.’’
İNDER Başkan yardımcısı İnşaat Mühendisi Ayten Babaoğlu’da kentsel dönüşümün, Türkiye'nin en önemli ve en acil meselelerinden biri olduğunu belirterek herkesin doğru kararlar almasına yardımcı olmayı hedeflediklerini söyledi.
51 SORU, 51 YANIT
Rehberin ilk bölümü Risk Tespiti ve İlk Adımlar da evin deprem açısından riskli olup olmadığının anlaşılması, risk tespiti için yetkili kurumlarda başvuru sürecinin nasıl işlediği, binanın riskli çıkmasının ardından yapılacaklar, daire sahipleri ile anlaşma süreci, arsanın imar durumu, mevcut yapının tapu durumu, olası sorunların çözümlenme yolları ile izinsiz eklentiler vb. durumlardan haberdar olma yöntemlerine değiniliyor.
İkinci bölüm de Müteahhit Araştırması ve Seçimi çerçevesinde dikkat edilecek yasal düzenlemeler, sık yapılan hatalardan nasıl kaçınılacağı, projenin zamanında tamamlanması için müteahhidin sahip olması yetkinlikler, müteahhidin lisans ve yetkinliğinin kontrolü, istenebilecek teminatlar, sorulması gereken sorular, talep edilmesi gereken referanslar ve müteahhidin ekonomik yeterliliğini gösteren belgeler anlatılıyor.
Sözleşme ve Güvenceler bölümü kapsamında ise sözleşmelerde yer alması gereken konular, net ve brüt daire hesabı, yeni projede dikkat edilmesi gerekenler, ruhsat ve iskan sürecinde müteahhitten beklentiler, tapu süreci, sözleşmelerde olması gereken diğer güvencelere dair detaylar, müteahhit ve arsa sahibinin üstlenmesi gereken konular, sözleşme süresi, aranacak cezai şartlar, kat karşılığı oran hesabı, arsa ve bina değerini tespit edilme yolları, müteahhidin projeden çekilmesi sonucunda sahip olunan haklar, avukattan danışmanlık almanın önemi ve sözleşmelerde değişikliğe gidilmesi durumunda izlenecek yollar aktarılıyor.
Proje Yönetimi ve Teslim başlığı altında bina sahibinin rolüne, inşaat sürecinde kalite kontrolünün nasıl sağlanacağına, yapı denetim sürecinin işleyişine, teslim edilen projedeki eksik ve hataların nasıl düzeltileceğine, geç teslimlerde nasıl yol izleneceğine, inşaat sürecinde müteahhit değişikliği yapılıp yapılamayacağına, projede enerji verimliliği sertifikası bulunup bulunmayacağına, iş sağlığı ve güvenliği adına müteahhidin sorumluluklarına, iskan için alınması gereken izinlere ve projenin tamamlanmasıyla mülk sahiplerinin yapması gerekenlere değiniliyor.
Rehberin son bölümünde Finansal ve Hukuki Hususlar kısmında da kentsel dönüşüm projelerinde finansman seçenekleri, kira ve taşınma desteği, vergi indirimleri ve devlet teşvikleri hakkında bilgi alma yolları, hukuki uyuşmazlıklar veya anlaşmazlıklar durumunda izlenecek yollar, arsa payı hesabı, müteahhidin vekâlet istemesi durumunda dikkat edilecek hususlar anlatılıyor.
