Sayın okuyucularımız; Amerikalı tarihçi JustinMcCarty, “Ölüm ve Sürgün-Osmanlı Müslümanlarının Etnik Kıyımı, (1821-1922)” adlı eseri Ermenilerin yaptığı katliamı tarihçi gözüyle irdeleyerek dünya kamuoyuna bir ibret vesikası olarak sunmuştur. Türk Tarih Kurumu bu eseri Sayın Fatma Sarıkaya’nın o güzel Türkçesiyle dilimize kazandırmıştır. Biz de bu eserden alıntı yaparak siz okuyucularımızın bilgisine sunacağız. Ancak daha önce Van’ın Erciş ilçesinde Ermeniler tarafından gerçekleştirilen ve tarihe “Çavuşoğlu Katliamı” olarak geçen olayla ilgili olarak Sayın Gültekin Çavuşoğlu ve Sayın Prof. Dr. Hanım Halilova’nın verdiği bilgilerin ışığında konuyu aktarmaya çalışacağız.Biz daha önceki yazılarımızda Van’ın Erciş ilçesinde gerçekleşen ’Çavuşoğlu Samanlığı’katliamına kısaca değinmiştik. Şimdi bu katliamla ilgili önce Sayın Gültekin Çavuşoğlu’nun verdiği bilgiyi, daha sonra dedesi Çavuşoğlu Samanlığı’nda katledilen, annesi ise tesadüfen kurtulan Sayın Prof. Dr. Hanım Halilova’nın “Ebulfez Elçibey ile Bağımsızlığa Giden Yol” adlı kitabında bahsettiği öyküyü aktaracağız. Sayın Prof. Dr. Metin Özbek’in Çavuşoğlu Samanlığı’nda bir evin temel hafriyatı sırasında bulunan insan iskeletleri üzerinde yaptığı antropolojik araştırmalarını yayınladıktan sonra “Öz Erciş Haber” gazetesinden yaptığımız alıntının ışığında Ermeni mezalimi ve Erciş’in kurtuluş günü hakkında bilgi vereceğiz...
Gültekin Çavuşoğlu’nu dinliyoruz:
Aslen Vanlıyım. Bildiğiniz gibi Doğu’da en büyük Ermeni vahşetini yaşayan bölge Van ve çevresidir. Van’da da en büyük katliama maruz kalan Erciş ilçesinde benim ailem Çavuşoğlu’lardır. Benim hem baba hem de anne tarafım katliama maruz kaldı. Katliama ait 100 yıl öncesinde devlet tarafından ailemize verilmiş 1926 yılına ait tutanak(mazbata) elimde mevcuttur. Aynı 1915 tarihinde anne tarafım da Ağrı Doğubeyazıt’ta Ermeni katliamına maruz kalmıştır. Sadece benim anne ve baba tarafından 100’ün üzerinde şehidimiz vardır. Ailemiz katliama maruz kalınca Çavuşoğlu ailesinde küçük çocuklar ortalıkta sahipsiz kaldı. Bu çocukların bir kısmı öldü ve bir kısmı da kayboldu. Kayıp olanlara yıllar sonra ulaşabildik. En son olarak 2007 tarihinde dedelerimizin kardeş olduğu Prof. Dr. Hanım Halilova (Azerbaycan/Bakü) ile 92 yıl sonra kavuşabildik. 1915 yılında Ermeniler tarafından Çavuşoğlu ailesine yapılan katliama ait 1926 tarihli belgeyi Van Müze Müdürlüğü’ne bir teslim tutanağı ile verdim. Van Müzesi’nde Ermeni katliamına maruz kalan Zeve ve Çavuşoğlu mağdurları için yapılmış 100 metrekarelik bir bölüm vardı. Burada toplu Çavuşoğlu Samanlığı’ndan çıkarılan katliam mağdurlarının kesici aletlerle şiddet görmüş kafatasları ve kemikleri sergilenmekteydi. Burası yıllarca ziyaret açıktı. Daha sonra Aktamar Kilisesi’nin açılışında Ermeni misafirlerin rahatsız olmamaları(!) için kaldırılarak depolara atıldı. Şimdi ancak internette, sanal Van Müzesi’nde resimlerini görmek mümkün...
