Ergenlerin madde bağımlılığından korunması için ailelerin, okulların ve toplumun bilinçli olması ve destekleyici bir tutum sergilemesi gerekmekte.
Psikolojik sağlamlık düzeylerinin artırılması, kendini ifade etme ve olumsuz akran ilişkilerine karşı becerilerin geliştirilmesi, çocukların ve ergenlerin madde bağımlılığı riskine karşı korunmasında etkili olabilir.
Ergenlik dönemi, kimlik arayışı, duygusal iniş çıkışlar ve sosyal baskılar gibi birçok zorluğun yaşandığı bir dönemi olduğu biliniyor. Bu durum, ergenleri madde kullanımı gibi riskli davranışlara karşı daha savunmasız hale getirebilir.
Peki, ebeveynler ve yetişkinler ergenleri madde bağımlılığından uzak tutmak için neler yapabilir?
İşte detaylar…
UZMAN GÖRÜŞLERİ:
Uzman Psikolojik Danışman Emrah Tilim ve Doç. Dr. Mehmet Murat'ın araştırmalarına göre, ergenlerin madde bağımlılığından korunma özyeterlikleri ile akran zorbalığına maruz kalma, duyguları ifade etme ve psikolojik sağlamlık düzeyleri arasında anlamlı ilişkiler bulunmakta.
Yeşilay Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk, madde bağımlılığının genellikle ergenlik döneminde başladığını ve ergenlerin arkadaş ortamında kabul görebilme isteği, maddelere duyulan merak ve özendirici medya unsurları gibi sebeplerle madde bağımlısı olabileceğini belirtti.
Dr. Ayşe Gül Parlak, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı:
"Ergenlerle açık ve dürüst iletişim kurmak çok önemlidir. Madde kullanımıyla ilgili riskler ve zararları hakkında konuşmaktan çekinmeyin. Onların sorularını sabırla dinleyin ve endişelerini anlamaya çalışın."
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, Psikolog:
"Ergenlere sağlıklı başa çıkma mekanizmaları kazandırmak gerekir. Spor yapmak, sanatla uğraşmak, müzik dinlemek gibi aktiviteler stresi yönetmelerine ve zor duygularla başa çıkmalarına yardımcı olabilir."
Yasemin Özdemir, Sosyal Hizmet Uzmanı:
"Aile içi tutarlılık ve disiplin çok önemlidir. Madde kullanımıyla ilgili net kurallar koyun ve bu kurallara uyulmasını sağlayın. Çocuğunuza olumlu rol model olun ve asla kendi başınıza madde kullanmayın."
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR:
2023 yılında yapılan bir araştırmaya göre, ebeveynleriyle açık iletişim kuran ergenlerin madde kullanma riskinin daha düşük olduğu görüldü.
2022 yılında yayınlanan bir başka araştırmada, düzenli spor yapan ergenlerin madde bağımlılığına yakalanma olasılığının daha az olduğu belirtildi.
2021 yılında yapılan bir çalışma, aile içi tutarlılığın ve disiplinin ergenlerin madde kullanımından korunmasında önemli bir rol oynadığını gösterdi.
Bilimsel çalışmalar, ergenlerde madde kullanımının aile içi problemler, iç dünyasındaki sıkıntılar, akran zorbalığı gibi baş etmek zorunda kaldıkları problemlere karşı bir kaçış olarak görülebileceğini ortaya koymakta.
Ayrıca, lisansüstü tezlerin incelemesi sonucunda, ailesinde veya arkadaş çevresinde madde kullanan birey olan öğrencilerde madde kullanım oranının daha yüksek olduğu ve ebeveynle ilişkilerin madde kullanımı ve bağımlılığında önemli bir etken olduğu vurgulandı.
