Cumhurbaşkanı Erdoğan dün Kabine Toplantısı’nın ardından kurdaki dalgalanmayı durdurarak nispi bir istikrarı sağlamak için yeni araçların devreye alınacağını açıkladı. Ekonomide Dövize Çevrilebilir Mevduat dönemi başladı. Erdoğan''ın açıklamalarının ardından düşüşe geçen dolar ve euro sert inişli çıkışlı seyrediyor. Öte yandan Erdoğan’ın açıkladığı ''Dövize endeksli mevduat''la ilgili tepkiler art arda geldi.
Yeni ekonomi modeline bir tepki de ekonomist Cüneyt Akman’dan geldi.
"HER YÖNDE FAHİŞ FAİZ"
Erdoğan’ın açıkladığı ''Dövize endeksli mevduat''la ilgili ekonomist Cüneyt Akman’dan dikkat çeken bir paylaşım geldi. Akman, “Ne güzel! 1-2 puan faiz arttırmamak için her yönde fahiş faiz. İyiymiş böyle yerli millilik!” dedi.
Akman paylaşımında, “Yabancıya şöyle diyorsun: Dolar getir bana borç ver $ % 20 düşerse sana kabaca %35 (faiz artı TL değerlenmesi kazancı= eski yöntem) ödeyeyim; % 20 çıkarsa o zaman %20 faiz ödeyeyim. Ne güzel! 1-2 puan faiz arttırmamak için her yönde fahiş faiz. İyiymiş böyle yerli millilik!” ifadelerini kullandı.
ERDOĞAN''IN ADIMI BİLMİŞTİ
Öte yandan Akman, dün Dolar ve Euro karşısında alınacak kararla ilgili dikkat çeken bir mesaj paylaşmış ''faiz artırımı olacağı''nı ifade ederek atılacak adımı önceden bildi. Akman dün witter hesabından "Bu iktidarın tıpkı geçmişte defalarca yaptığı gibi üstelik fahiş ölçülerde faiz artıracağını göreceğiz hep birlikte. Tabi siyasi ömrü yeterse. Peki o zaman ne denecek? "İçtihat kapısı yeniden açıldı" dense yetmez. Yeni vahiy mi inmiş denecek” paylaşımında bulunmuştu.
ERDOĞAN: FARK ÖDENECEK
Erdoğan duyurduğu yeni politikalarla ilgili, “İnsanlarımız, bankadaki Türk Lirası varlığının mevduat kazancı kur artışından yüksekse bu getiriyi elde edecek ama kur getirisi mevduat kazancının üstünde kalırsa aradaki fark doğrudan vatandaşımıza ödenecek. Üstelik bu kazanç stopaj vergisinden de muaf tutulacak. Ayrıca TL varlıklarının yeni bir döviz talebi oluşturmayacak şekilde değerlendirilmesini temin edecek araçları devreye alacağız. Dolayısıyla bundan sonra hiçbir vatandaşımızın ''Kur daha yüksek olacak'' diye mevduatını Türk Lirası''ndan dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak" demişti.
DÖVİZE ÇEVRİLEBİLİR MEVDUAT
Döviz mevduat sahiplerine ya da döviz almak yerine parasını TL mevduat yapanlara, banka faizinin TL mevduat faiz oranından oluşacak getirisinin kur farkı altında kalması halinde bu fark hazineden ödenecek. Kur farkı yani dövizin TL karşısında değerlenmesi halinde faiz üzerinde bir getiri farkı oluşursa bu fark devlet tarafından mevduat sahiplerine ödenecek.
Dışarıdan döviz girişini teşvik etmek amacıyla Dövize Çevrilebilir Mevduat (DÇM) hesapları ilk kez 1967 yılında açılmıştı. Hesap sahibine dövizli işlem hakkı tanındı. TCMB hesaplara, Hazine adına, kur garantisi vermişti. Diğer bir deyimle kur farkları bütçeden karşılandı.
UYGULAMANIN DETAYLARI
"Birikimlerini TL mevduat olarak değerlendiren vatandaşlarımızın kurlardaki oynaklık karşısında mağdur olmaması için Sn. Cumhurbaşkanımızın da açıkladığı gibi ‘Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat’ ürünü devreye alınmıştır. Ürün, gerçek kişilerce TL vadeli hesaplar üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak; yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak ve bu mevduat ürününe stopaj uygulanmayacaktır. Kur farkı hesaplamaları için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası her gün saat 11:00’de USD döviz alış kuru yayınlayacaktır. Vade sonunda kur değişiminin faiz oranı üzerinde kalması halinde oluşabilecek fark müşteri hesabına TL olarak yansıtılacaktır. Hesaplar 3, 6, 9 ve 12 ay vadeler ile açılabilecek olup; minimum faiz oranı TCMB Politika Faiz Oranı olarak uygulanacaktır. Sisteme isteyen her banka katılabilecektir,
