CumhurbaşkanıTayyip Erdoğan'ın Rusya'da Devlet Başkanı Vladimir Putin'le görüşmesi sona erdi. Yaklaşık 5 saat süren görüşmenin ardından iki lider ortak basın açıklaması düzenledi.
Putin'in açıklamalarından satır başları şöyle:
"Sayın Cumhurbaşkanı, bayanlar, bayanlar. Türkiye Cumhurbaşkanına davetimi kabul ettiğim için müteşekkiriz. Kısa bir süre önce telefon görüşmesi yaptık, davetimi o gün dile getirdim. Suriye Arap Cumhuriyeti'ndeki durumu müzakere ve Fırat'ın ötesindeki durumu da ele almak için bugün biraraya geldik. Sayın Erdoğan Türkiye'nin askeri harekatıyla ilgili açıklamalar yaptı. Biz defalarca Türkiye'nin milli güvenliklerini temin etmek için adımlar atmak istediği niyetini anlayışla karşılıyoruz.
Terör örgütlerinin Türkiye'nin gerçekleştirmiş olduğu harekattan yararlanmaması, bunların arasında DEAŞ var. Militanları cezaevlerinde bulunuyorlar, kaçma teşebbüsünde bulunuyorlar. Suriye'de kalıcı barışın ve istikrarın sağlanması ancak bu ülkenin toprak bütünlüğüne ve egemenliğine saygı duymakla mümkündür. Bölgedeki barışı ve istikrarı Türkler ile Suriyeliler birlikte sağlayacak. Suriye hükümeti ile kuzey doğudaki Kürtler arasında geniş diyalog başlatılması gerekiyor. Bu kapsayıcı diyalog yoruyla Kürt, çok uluslu Suriye halkının hak ve hukukları ancak bu şekilde savunulabilir.
Suriyeli göçmenlerin vatanlarına dönmeleri gerekiyor. Uluslararası topluma, BM'nin ilgili kurum ve kuruluşlarına göçmenlerin dönüşünü desteklemelerini bekliyoruz. Herhangi bir ayrımcılık, siyasallaştırma ve ön şartlar ileri sürmeden yapmalılar. Büyük bir memnuniyetle ticaret hacmimizin arttığını gözlemliyoruz. Ulusal paralarla ödemeleri öngören hükümetler arası anlaşma imzalandı."
Putin'in ardından konuşan Erdoğan'ın açıklamaları şöyle:
"Rusya'da bulunmaktan duyduğum memnuniyeti özellikle ifade etmek istiyorum. Özellikle bugünkü görüşmelerimizde ana gündemimiz Suriye'deki gelişmelerdi. Bunun yanı sıra ikili ilişkilerimizi de etraflıca ele alma fırsatı oldu. Ekonomi alanında milli paralarla ticaretin artırılmasına, buna yönelik anlaşmayı da bildiğiniz gibi kısa süre önce imzalamıştık.Bu anlaşmanın 100 milyar dolarlık ikili ticaret hedefine ulaşmada önemli bir adım olduğunu düşünüyoruz. Akkuyu ve Türk Akım'da işbirliğimiz sürüyor. S-400'de teslimatlar yapılıyor. Önümüzdeki dönemde de ortak çıkarlarımız doğrultusunda bu çalışmalar kararlılıkla devam edecektir.
Sayın Putin'le Suriye'de barış, huzur, istikrarın tesisi için gerek ikili düzeyde gerekse Astana formatı kapsamında çok ciddi çaba harcadık. Soçi Muhtarısı dahil pekçok önemli karara imza attık. 16 Eylül'de Ankara zirvesiyle Anayasa Komitesi'nin kuruluşunu ilan ettik. 30 Ekim'de komite toplanacak. Beklentimiz komitenin Suriyelilerin meşru ve haklı beklentileri çerçevesinde gerçek ve kapsamlı değişiminin önünü açmasıdır. İdlib'deki gerginliği azaltmak da yaptığımız görüşmelerin gündemindeydi. Saldırılarda bir azalma yaşandığını görmek memnuniyet vericidir. Bundan sonra istikrar ortamını güçlendirmek ve kalıcı hale getirmek hedefimizdir.
Harekatla güvenli hale getireceğimiz alana öncelikle 1 milyon kadar Suriyeli'nin yerleşeceğini planlıyoruz. İnşallah uluslararası toplumun da katkı ve desteğiyle bu önemli planı hayata geçireceğiz. Bu süreçte Rus dostlarımızla beraber çalışacak, gönüllü geri dönüşü hayata geçirecek projelere imza atacağız. Bugün sayın Putin'le Suriye'nin toprak bütünlüğü, terörle mücadelede tarihi mutabakata imza attık. Türkiye ve Rusya Suriye topraklarında ayrılıkçı hiçbir gündeme izin vermeyecektir. 150 saat içinde YPG'li teröristler ve silahları 30 kilometrenin dışarısına çıkarılacak örgütün tahkimat ve mevzileri imha edilecektir. 150 saat sonra alanın batısı, doğusunda Türk-Rus devriyeleri başlayacaktır. Tel Rifat ve Münbiç'tetik teröristler bu bölgenin dışarısına çıkarılacaktır. Terörist sızmalarına karşı her iki ülke gereken önlemleri alacak ortak bir mekanizma kurulacaktır."
TÜRKİYE VE RUSYA'NIN ANLAŞMAYA VARDIĞI MUTABAKAT ŞÖYLE:
Erdoğan ve Putin'in açıklamalarının ardından anlaşmaya varılan mutabakatı Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu açıkladı. Çavuşoğlu'nun açıklamaları şöyle:
Türkiye – Rusya Federasyonu Arasında Mutabakat Muhtırası.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin aşağıdaki konularda mutabık kalmışlardır:
"1. Her iki taraf Suriye’nin siyasi birliği ve toprak bütünlüğünün muhafazasına ve Türkiye’nin milli güvenliğinin korunmasına olan bağlılıklarını teyit ederler.
2. Terörizmin tüm şekil ve tezahürleriyle mücadele etme ve Suriye topraklarındaki ayrılıkçı gündemleri boşa çıkarma yönündeki kararlılıklarını vurgularlar.
3. Bu çerçevede, Tel Abyad ve Ras Al Ayn’ı içine alan 32 km derinliğindeki mevcut Barış Pınarı Harekatı alanındaki yerleşik statüko muhafaza edilecektir.
4. Her iki taraf Adana Anlaşması’nın önemini teyit eder. Rusya Federasyonu mevcut koşullarda Adana Anlaşması’nın uygulanmasını kolaylaştıracaktır.
5. 23 Ekim 2019, öğlen saat 12.00’den itibaren, Rus askeri polisi ve Suriye sınır muhafızları, Barış Pınarı Harekat alanının dışında kalan Türkiye-Suriye sınırının Suriye tarafına, YPG unsurları ve silahlarının Türkiye-Suriye sınırından itibaren 30 km’nin dışına çıkarılmasını temin etmek üzere girecektir. Bu işlem 150 saat içinde tamamlanacaktır. Aynı saat itibarıyla, mevcut Barış Pınarı Harekat alanı sınırlarının batısı ve doğusunda 10 km derinlikte Kamışlı şehri hariç Türk-Rus ortak devriyeleri başlayacaktır.
6. Münbiç ve Tel Rıfat’tan bütün YPG unsurları silahlarıyla birlikte çıkarılacaktır.
7. Her iki taraf terörist unsurların sızmalarının önlenmesinin temini için gerekli tedbirleri alacaktır.
8. Mültecilerin güvenli ve gönüllü şekilde geri dönüşlerini kolaylaştırmak maksadıyla ortak çalışma yapılacaktır.
9. Bu muhtıranın uygulanmasını gözetmek ve koordine etmek amacıyla müşterek bir denetim ve doğrulama mekanizması ihdas edilecektir.
10. Taraflar Astana Mekanizması çerçevesinde Suriye ihtilafına kalıcı bir siyasi çözüm bulunması amacıyla çalışmalarını sürdürecek ve Anayasa Komitesi’nin faaliyetlerini destekleyecektir."
