Editör: Gülsüm Acıyan
Cumhurbaşkanı Erdoğan''ın adaylığına itirazlar devam ediyor.
Meclis Başkanı Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanı Erdoğan''ın adaylığına yapılan itirazlar hakkında "Erdoğan''ın adaylığı için istisna hükme gerek yok. Çünkü 30 Nisan 2018''den sonra gelen hüküm Sayın Erdoğan''a 2 defa aday olma hakkı tanımıştır" demişti.
Hukukçu Birol Yanık, Erdoğan''ın 14 Mayıs''ta yapılacak Cumhurbaşkanı seçiminde üçüncü defa aday olması konusuna ilişkin Gazeteci Orhan Uğuroğlu''na konuştu.
Hukukçu Birol Yanık Şentop''a yanıt olarak "Anayasanın, Cumhurbaşkanının halk tarafından iki defa seçilebileceği 101. madde hükmünün yürürlük tarihi 15 Haziran 2007 olduğu için 10 Ağustos 2014 ve 24 Haziran 2018 tarihlerinde Sayın Erdoğan iki defa halk tarafından seçilmiştir. Bu hali ile 101. maddenin değiştirilmeyen hükümleri açısından Sayın Recep Tayyip Erdoğan'' ın, 14 Mayıs 2023 Tarihinde yapılacak Cumhurbaşkanı seçiminde üçüncü defa aday olması Anayasamız açısından mümkün görülmemektedir." ifadelerini kullandı.
"ERDOĞAN''IN ÜÇÜNCÜ DEFA ADAY OLMASI ANAYASAMIZ AÇISINDAN MÜMKÜN GÖRÜLMEMEKTEDİR"
Yanık''ın açıklamaları şöyle:
"TBMM Başkanı Sayın Şentop''a göre Anayasa 101 bütün olarak mı yürürlüğe girmiştir?
Yoksa 101 de yapılan değişiklikler mi?
Hangisi Hukuki Hangisi Siyasi!
Meclis Başkanı Sayın Mustafa Şentop''un 28/03/2023 tarihinde basın açıklaması ile kamuoyuna kısaca şu açıklamalarda bulunmuştur.
Sayın Şentop, "Cumhurbaşkanı geçici aday listesinde yer alan Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan''ın adaylığına yapılan itirazların siyasi olduğu, hukuki olmadığı, o dönem komisyon başkanı olarak bu konuda rapor yazdığını, komisyon raporunda, bu kanun yürürlüğe girdikten sonraki olaylara uygulanacağını, önceki dönemde Cumhurbaşkanı seçilenlerin de bu kanun kapsamında yeniden iki defa seçilme hakkı olacaktır diye de bir hüküm koyduğunu" beyan etmiştir.
Ardından adaylık konusunu hukuki olarak aşağıdaki şekilde özetlemiştir.
Anayasamızın 101. maddesinin yani bir kimsenin en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebileceği hükmünün yürürlük tarihinin 30 Nisan 2018 olduğunu ve tekrarla, 101. maddenin bir bütün olarak 30 Nisan 2018 tarihinde yürürlüğe girdiğini açıklamıştır.
Sayın Mustafa Şentop''a sadece hukuki cevaplardır.
Birincisi, yasama faaliyeti teklif, inceleme ve onaylama olmak üzere üç aşamadan oluşmaktadır. Yasama komisyonları inceleme faaliyetlerini yerine getirmektedirler. Ayrıca komisyonlar, Meclis İç Tüzüğüne göre, yasa tekliflerinin Anayasaya uygun olup olmadığının denetimini yapan kurullardır. Sayın Şentop''un raporu bir inceleme faaliyeti olup kanun niteliğinde değildir. Önemli olan bu rapora göre incelenen yasa metninin Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel kurulunda onaylanıp onaylanmadığıdır. Komisyonun, kendisini Meclis Genel Kurulunun yerine koyması ise asla düşünülemez. Millet iradesinin tecelli ettiği yegane yer Meclis Genel Kuruludur. Bir başka deyişle yasama komisyonlarının hüküm koyma yetkisi yoktur.
İkincisi, Anayasanın 101. maddesi, 2007 yılında yapılan halk oylaması sonucu 5678 Sayılı Kanun ile değiştirilmiştir. Bu değişiklik ile Cumhurbaşkanı, halk tarafından iki defa seçilebilecektir. Görev süresi ise 5 yıl olarak hüküm altına alınmış ve halk oylaması sonucu 15/06/2007 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 2017 yılında yapılan değişiklik ile 101. maddenin bu hükümlerine dokunulmamıştır. Değişiklik, 2017 öncesi Anayasada var olan 101. maddenin değişmeyen hükümlerinin yürürlük tarihlerini etkilememiştir.
6771 sayılı ( Anayasayı 2017 yılında değiştiren ) Kanunun 18. maddesinin ( b ) fıkrasına göre: "75, 77, 101 ve 102 nci maddelerinde YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER, birlikte yapılacak ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin takvimin başladığı tarihte ( 30 Nisan 2018 tarihinde ) yürürlüğe girecektir."
6771 sayılı Kanunun 18. maddesinin b fıkrasına göre , 101. maddenin tamamı değil bir kısmının değiştirildiği anlaşılmaktadır.
Sayın Şentop''un iddia ettiği gibi 101. madde bir bütün olarak yürürlüğe girmemiş, 101. maddede yapılan değişiklikler 30 Nisan 2018 de yürürlüğe girmiştir.
Anayasanın, Cumhurbaşkanının halk tarafından iki defa seçilebileceği 101. madde hükmünün yürürlük tarihi 15 Haziran 2007 olduğu için 10 Ağustos 2014 ve 24 Haziran 2018 tarihlerinde Sayın Erdoğan iki defa halk tarafından seçilmiştir.
Bu hali ile 101. maddenin değiştirilmeyen hükümleri açısından Sayın Recep Tayyip Erdoğan'' ın, 14 Mayıs 2023 Tarihinde yapılacak Cumhurbaşkanı seçiminde üçüncü defa aday olması Anayasamız açısından mümkün görülmemektedir.
Sayın Şentop, Cumhurbaşkanı geçici aday listesine sadece hukuki itiraz arıyor ise şahsen Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı''na yaptığım 28/03/2023 tarih ve 170799 tarihli itirazımı inceleyebilirler."
Saygılarımla
Hukukçu
Birol Yanık
