El Salvador, sahip olduğu büyük altın rezervleriyle dikkat çekiyor. Başkan Nayib Bukele, ülkenin 3 trilyon dolar değerinde altın yataklarına sahip olduğunu ve bu kaynakların El Salvador ekonomisini kökten değiştirebileceğini açıkladı. Ancak ülkede 2017’den beri yürürlükte olan madencilik yasağı, bu kaynakların kullanılmasını engelliyor.
Bukele, yaptığı konuşmalarda yalnızca altın değil, 4. ve 5. sanayi devrimi için kritik öneme sahip galyum, tantal ve kalay gibi minerallerin de keşfedildiğini belirtti. Ülke ekonomisinin bu zenginlikten mahrum kalmaması gerektiğini savunan Bukele, bu kaynakların yalnızca %4’ünün işlenmesiyle bile 131 milyar dolar gelir elde edilebileceğini ifade etti. Bu rakam, El Salvador’un mevcut gayrisafi yurtiçi hasılasının (GSYH) yaklaşık %380’ine denk geliyor.
ÇEVRESEL ENDİŞELER VE GEÇMİŞTEKİ YASAĞIN NEDENİ
Madencilik yasağı, Bukele’nin selefi Salvador Sanchez Ceren tarafından 2017 yılında yürürlüğe girdi. Yasağın temelinde, siyanür ve cıva gibi kimyasalların neden olduğu çevresel tahribat ve halk sağlığı riskleri bulunuyordu. Ülkedeki nehirlerin %95’inin kirli olduğu belirtilirken, Bukele, bu yasağın çevreyi korumaktan ziyade ekonomik fırsatları kaçırdığını savunuyor. Başkan, madencilikten elde edilecek gelirlerin bu kirli nehirlerin temizlenmesi için kullanılabileceğini söylüyor.
TEPKİLER VE GELECEK SENARYOLARI
Bukele’nin önerisi, çevre örgütleri ve yerel halktan ciddi eleştiriler alıyor. Orta Amerika Madenciliğe Karşı İttifak lideri Pedro Cabezas, El Salvador’un yoğun nüfuslu bölgelerinde yapılacak madenciliğin büyük çevresel ve sosyal riskler barındırdığını belirtiyor. Örneğin, Şili’deki Atacama Çölü’nde madencilik yapılmasının daha az zararlı olduğunu, ancak El Salvador gibi bölgelerde açık ocak madenciliğinin olumsuz etkilerinin çok daha fazla hissedileceğini vurguluyor.
Bukele’nin liderliği, madencilik yasağını kaldırma gibi radikal hamlelerle sıkça gündeme geliyor. Daha önce 2021 yılında El Salvador’u bitcoin’i yasal ödeme aracı olarak kabul eden ilk ülke yapmıştı. Şimdi ise doğal kaynaklardan faydalanarak El Salvador’un ekonomik geleceğini değiştirme arayışında. Ancak çevre ile ekonomi arasında kurulan bu denge, ülkenin kaderini belirleyecek en önemli tartışmalardan biri olmaya devam ediyor.
