Gökbilimciler, üst düzey yetkililere gönderdikleri iki yeni mektupta, hükümetin işletme maliyetlerini karşılamaya devam etmeyi kabul etmemesi halinde teleskobun 31 Ağustos'ta çalışamaz hale geleceğini bildirdiler.
Büyük Milimetre Teleskobu Alfonso Serrano (LMT) Direktörü David Hughes ve diğer beş araştırmacı, Meksika Maliye Bakanı Rogelio Ramírez de la O'ya 19 Mart'ta yazdıkları bir mektupta "Meksika biliminin amiral gemisi niteliğindeki projenin işleyişini garanti altına almak için acilen harekete geçilmesi” çağrısında bulunmuştu.
Güney Meksika'da, 4600 metre yüksekliğindeki sönmüş bir volkan dağının tepesinde yer alan LMT, evrenin soğuk gaz ve toz bulutları hakkında bilgi taşıyan milimetre dalga boylarındaki radyo sinyallerini gözlemlemek üzere tasarlanmış dünyanın en büyük tek çanaklı yönlendirilebilir teleskopudur. Meksika ve Massachusetts Üniversitesi (UMass) tarafından ortaklaşa inşa edilen teleskop, 2011 yılında ilk tespitini gerçekleştirmişti.
LMT'nin çanağını dünyanın dört bir yanındaki diğer radyo teleskoplarına bağlayan gökbilimciler, 2019'da bir kara deliğin ilk görüntüsünü elde eden Olay Ufku Teleskobu'nun (EHT) da geliştiricileri arasındaydı. Valencia Üniversitesi'nde EHT ile çalışan gökbilimci Ivan Martí-Vidal, LMT'nin boyut ve konumunun onu EHT'nin kilit bir bileşeni haline getirdiğini belirtti.
2018 yılında Meksika hükümeti, teleskobun işletme maliyetleri için 3 yıl boyunca 9 milyon dolar sağlamayı kabul etmişti. Söz konusu para, bilimsel araştırmaları desteklemek için kurulan Hükümet Güven Fonu'ndan aktarılmıştı. Ancak 2020'de küresel ekonomik krizin pençesine düşen Meksika hükümeti, fonlardan bazılarını geri çekti, diğerlerini ise yeniden yapılandırdı. Bu durum LMT'nin gelecekteki finansmanı konusunda belirsizliğe neden oldu.
Ortadaki belirsizliğe rağmen LMT yetkilileri, son birkaç yıldır teleskobu çalışır durumda tutmak için fonları esnetmeyi başardılar. Ancak yetkililer, bir an evvel harekete geçilmezse paranın yakında tükeneceğini, bunun da yapımı 200 milyon dolardan fazlaya mal olan ve gelecek yıllarda muhtemel bilimsel keşiflerin önünü tıkayacağını bildiriyorlar.
UMass Amherst'te astronom olarak görev alan F. Peter Schloerb, LMT'nin yıllık işletme maliyetlerinin "ilk yatırımın çok küçük bir kısmı" olduğunu belirttikten sonra fonun kesilmesini "bir apartman inşa edip daireleri kiralamaya zahmet etmemek gibi bir durum" olarak açıkladı. Olası fon kesintisinin LMT'de çalışan yaklaşık 50 teknisyen ve bilim insanının işini de tehlikeye atacağını belirten Schloerb "Ne yaptıklarını bilen harika bir ekip kurduk. Eğer bu insanları kaybedersek, yerlerini doldurmak hiç de kolay olmayacak" dedi. Schloerb mevzubahis krizin önlenebileceği konusunda umutlarını kaybetmediğini, LMT'nin geçmişte de mali sıkıntılarla karşılaştığını ancak "Meksika'nın her zaman üstesinden geldiğini" söyledi.
Daha önce Meksika'nın Bilim Finansman Ajansı'nda çalışmış Meksika Ulusal Özerk Üniversitesi'nden fizikçi Julia Tagüeña ise olası bir kötü sonuçtan kaçınmak adına Meksika'nın, LMT'nin finansmanı konusunda güvenilir bir mekanizma oluşturması gerektiğini söylüyor. Bilim Ajansı Başkanı'na 19 Mart'ta gönderilen bir mektupta önerilen stratejilerden biri, UMass ile birlikte LMT'yi işleten Meksika Ulusal Astrofizik, Optik ve Elektronik Enstitüsü'ne bütçe artışının sağlanması olmuştu.
Teleskoba fon sağlanması için şimdiye kadar 1300'ü aşkın bilim adamı imza vermiş olsa bile yetkililerin bütün bu olanlara nasıl yanıt vereceği henüz bilinmiyor. Maliye Bakanlığı, yöneltilen sorulara henüz bir yanıt vermiş değil. Meksika Ulusal Bilim ve Teknoloji Konseyi'nin de bir kaç gün içerisinde konuyu ele alan bir bildiri yayınlaması bekleniyor.
