Ekonomideki ‘imdat’ çığlığı giderek artıyor

Ekonomideki ‘imdat’ çığlığı giderek artıyor

Dövizdeki sert dalgalanmalarla başlayan, ardından enflasyonun tetiklemesiyle genişleyen kriz, iş dünyasındaki etkisini derinleştirdi.

Sümeyra KIRCA / İSTANBUL

Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED), "Sürdürülebilir ekonomi için önce küçüğünü düşün" ilkesiyle Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeleri (KOBİ) ele aldı. TÜRKONFED'in dergisinde, KOBİ'lerin sıkıntı içinde olduğu, Türkiye çapında KOBİ'lerin iflas noktasına geldiğine dikkat çekiliyor. TÜRKONFED çatısı altında yer alan federasyonların her biri kendi bölgesindeki KOBİ'lerin nabzını tutuyor. KOBİ'ler genellikle tahsilatta yaşanan güçlük, finansal krediye erişememe ve iktidarın gerekli adımları atmamasından şikayetçi\'85

Batı Akdeniz Sanayici ve İş Dünyası Federasyonu (BAKSİFED) Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Erdoğan, kamu ve belediyelerin borçlarını zamanında ödemediğini vurguluyor. Bankaların KOBİ'lere karşı tavır aldığına dikkat çeken Abdullah Erdoğan, "KOBİ'ler kriz ortamından çok daha fazla etkilenen iş grupları\'85 Finansa erişimlerinde de ciddi sorunlar var. Bu sorunlar büyük firmalardan önce KOBİ'leri vuruyor " diye konuştu.

Çukurova Sanayi ve İş Dünyası Federasyonu (SİFED) Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez, KOBİ'lerin bu dönemde finansa erişimde zorlandığını anlattı. Tarım ağırlıklı bir bölge olduklarını dile getiren Süleyman Sönmez, üreticilerin zararına satış yaptığını söyledi. İhracat kapılarında sıkıntı yaşadıklarını belirten Sönmez, inşaat sektöründe de maliyet artışlarına bağlı büyük sıkıntıların olduğunu kaydetti. 

Bankaları eleştiri yağmuruna tutan Dicle Sanayi ve İş Dünyası Federasyonu (DİCLESİFED) Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Bilim şöyle konuştu: "Bugünkü ekonomik koşullarda bölgedeki KOBİ'lerin yaşaması oldukça zor. Sınır bölgesindeyiz, Irak ve Suriye'deki durum malum. KOBİ'lerin yaşaması adına can suyuna ihtiyacı var. Tüm bankalar şemsiyeyi kapattı, bankaların iyi gün dostu olduğunu gördük. Birçok yatırımcı arkadaşımız, ya yatırımda ya da borçlu yakalandı ve böyle olduğu için de sanki cezalandırıldı. "

Güney Ege Sanayiciler ve İşadamları Federasyonu (GESİFED) Yönetim Kurulu Başkanı Aysun Nalbant, özellikle Denizli'de pek çok büyük şirketin döviz kurlarındaki dalgalanmaya dayanamayıp korkordato talep ettiğini açıkladı. Banka kredisiyle iş yapan birçok firmanın battığını, öz sermayesi güçlü olanların ise direndiğini aktaran Aysun Nalbant, "KOBİ'lerimizde de sıkıntı başladı. Ne yapmak lazım? Tam bu günlerde finans sektörünün KOBİ'leri desteklemesi gerekiyor. Finans sektörü yanında ticaret ve sanayi odaları da KOBİ'leri desteklemeli\'85 Aksi takdirde bugün yaşanan sıkıntının yanında bir de istihdam sorunu başlayacak" diye konuştu.

BÖLGENİN 9 MİLYAR DOLAR BORCU VAR

Güneydoğu Sanayi ve İş Dünyası Federasyonu (GÜNSİFED) Yönetim Kurulu Başkanı Enver Öztürkmen, bölgenin krizden derin yara aldığını belirtti. Özellikle Gaziantep'te çok büyük yatırımların olduğuna dikkat çeken Enver Öztürkmen, bölgenin bankalara yaklaşık 9 milyar dolar civarında borcu olduğunu açıkladı. Bankaların artık kredi kullandırmadığına işaret eden Öztürkmen, şu ifadeleri kullandı: "Sanayici zaten yeterince borçlu ve verecek bir şey olmayınca krediyi kullanamıyor ve kredi kullanamayınca sıkıntıya giren firma ödemelerini yapamıyor. Buna devletin getirdiği bir çözüm yok. Altı doldurulmamış tedbirler alınıyor. Büyük firmalarda sıkıntı daha da büyük.

KARŞILIKSIZ ÇEK YÜZDE 50 ARTTI

Bankalara ibraz edilen çek tutarı bu yılın 10 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18 artarak 771 milyar lira oldu. Aynı dönemde karşılıksız işlemi yapılan çeklerin tutarında yüzde 50 yükseliş kaydedildi.Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi, ekim ayı çek raporunu yayımladı. Bu yılın ocak-ekim döneminde, bankalara ibraz anında karşılıksız çıkan 43 bin keşideciye ait 426 bin adet çekin toplam tutarı 21 milyar lira oldu. Karşılıksız işlemi yapılan 26 bin keşideciye ait toplam 3,6 milyar lira tutarındaki 85 bin adet çek daha sonra ödendi. Geçen yılın aynı dönemine göre, karşılıksız işlemi yapılan çeklerin tutarı yüzde 50 ve çek adedi yüzde 12 arttı.

YAPI RUHSATI YÜZDE 41,4 AZALDI

Belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen bina sayısı, bu yılın Temmuz-Eylül dönemine denk gelen üçüncü çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 41,4 azaldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ocak-eylül dönemine ilişkin yapı izin istatistiklerini açıkladı. Ruhsat verilen yapıların yüz ölçümü %55,1, değeri %44,7, daire sayısı %58,6 azaldı, toplam yüz ölçümü 105,9 milyon metrekare oldu. Bunun 54,9 milyon metrekaresi konut, 31,3 milyon metrekaresi konut dışı ve 19,6 milyon metrekaresi ise ortak kullanma alanı olarak hesaplandı.

UYUMLU İŞVERENE YENİ TAKSİT İMKANI

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, işverenlerin 12 ayı geçmeyen borçlarını uygun koşullarda taksitlendirerek yapılandıracaklarını bildirdi. Bakan'ın verdiği bilgiye göre; uyumlu işverenler, aylık taksitler halinde prim borçlarını ödeyebilecek. 500 bin TL'ye kadar olan borçlarda teminat aranmayacak. 500 bin TL'yi aşan kısım için ise yüzde 25'i oranında teminat alınarak 60 aya, yani 5 yıla kadar tecil edilerek taksitlendirilebilecek. Selçuk, düzenlemeden, borç ödemede hüsnüniyet sahibi ve buna rağmen son 1 yıl içerisinde borçlarını ödeyememiş olanların yararlanabileceğini bildirdi.

ÇORLU DERİ OSB'DE FİRMALARIN YÜZDE 40'I ÜRETİMİNİ DURDURDU

Türkiye'nin deri sektöründeki pazar payının %40'ını, dünya pazarının ise yaklaşık %8'ini karşılayan Çorlu Deri ve Karma OSB'de faaliyet gösteren firmalar, Avrupa ve Rusya pazarının daralması, kurlardaki hareketlilik, global krizler ve maliyetlerdeki artış nedeniyle sıkıntılı bir süreç yaşıyor. Toplam 214 parseli bulunan OSB'de faaliyet gösteren 145 firmadan 55'i son 5 yıl içinde yaşanan sıkıntılar nedeniyle üretimini geçici veya sürekli olarak durdurdu. Türkiye deri sektöründe yaşanan sıkıntıların 5 yıl önceye dayandığına işaret eden Çorlu Deri ve Karma OSB Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Duman, "Özellikle son beş yıldır dünya piyasalarında yaşanan krizler ve bunların Türkiye'de deri sektöründeki olumsuz etkileri, dalgalı kur ve sektörde yaşanan durgunluk, deri sektörüne pozitif ivme kazandırıcı bazı teşviklerin olmaması, özellikle son dönemde kendini daha çok hissettirdi ve istihdamda ve ticaret hacminde küçülmeye sebep oldu. Buna bağlı olarak bölgemizdeki yapılaşmış parsellerin yaklaşık %40'ı üretimi tamamen veya geçici olarak durdurdu. EximBank, devlet ve özel bankaların firmalara teşvik ve kredi konularında kolaylıklar sağlaması gerekiyor" açıklamasını yaptı.Dünya Gazetesi'ndeki habere göre, Duman, faaliyetlerine 2000 yılında başlayan OSB'de yıllık 25 milyon adet küçükbaş, 50 bin ton da büyükbaş üretimi yapıldığını ve yaklaşık 5 bin kişinin istihdam edildiğini belirterek "Eksik kalan imar uygulamalarını tamamlamayı, itfaiye teşkilatı kurmayı, hizmet binası ve bazı sosyal tesisler inşa etmeyi, çeşitli hizmet destek alanları oluşturmayı, OSB ile çevre yolu arasında bağlantı yolu inşa etmeyi, tarihi Taş Köprü'yü restore ettirip, yakınına yeni bir köprü yapmayı planlıyoruz" dedi.

870 TAVUK İŞLETMESİ KEPENK KAPATTI

Türkiye Kanatlı Hayvan Eti Üreticileri Merkez Birliği'nin (TÜKEBİR) verdiği bilgiye göre, Sakarya-Kocaeli Bölgesi'ndeki 1465 üretici firmanın 470'i; Ege Bölgesi'ndeki 3 bin firmanın da 400'ü artan maliyetlere dayanamayıp üretimini sonlandırdı. Ülke genelinde toplam 14 bin üretici firmanın bulunduğunu söyleyen TÜKEBİR 2. Başkanı Osman Bayraklı, bu firmaların yüzde 50'sinin Aralık ayı itibarıyla kapanacağını öngördüklerini aktardı.

Bayraklı " Son bir yılda yüksek kurun etkisiyle ortalama yüzde 52.5 artan girdi maliyetleri, bazı kalemlerde yüzde 100'ü bulunca, tesisler bu yükün altından kalkamamaya başladı" dedi.

İlgili Haberler