Türkiye’de sayısı 120 bini bulan kafe ve restoranlar ile buralarda istihdam edilen 2 milyona yakın çalışan salgından en fazla etkilenen kesimlerin başında geliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan''ın Kabine toplantısının ardından açıkladığı kararlara göre yeme içme hizmeti veren kafe ve restoranlar faaliyetlerine Ramazan bayramı sonuna kadar ara verecek. Bu kararla birlikte kafe ve restoranlarda iflas oranının yüzde 25’e çıkacağı tahmin ediliyor.
Dünya''dan Yener Karadeniz''in haberine göre; Pandemi döneminin başlangıcından bu yana işletmelerin yüzde 20’sinin iflas ettiğini belirten Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) Başkanı Kaya Demirer, geçen sene başlayan kısmi süreli kapatmaların bu senede devam ettiğini hatırlatarak, bunun sektörde iflas ve kapanmaları artıracağını ifade etti.
Ramazan ayı ve bayram sürecinde kapalı kalınmasının hali hazırda yüzde 20’ye ulaşan iflas ve kapanmaların, yüzde 25 bandının üzerine çıkacağını öngören Demirer, Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) iptali ile çalışanların zorunlu ücretsiz izne çıkmış olmasının da önemli sorunlar arasında olduğunu aktardı.
“KALİFİYE ELEMANLAR SEKTÖRÜ TERK EDİYOR”
Geçtiğimiz haftalarda açıklanan bin 500 liralık desteğin kalifiye eleman açısından büyük bir sıkıntı yaratacağını kaydeden Demirer, “Günlük 50 TL’lik geçim desteğinin yetersizliği nedeniyle, bu arkadaşlar ileriye iyimser bakamayıp sektörü terk ediyorlar. Özellikle 3 bin 600 gün sayısını dolduranlar iş yerleri ile ilişkilerini koparıyor. Bu durum da şu anda büyük nakit sıkıntısı çeken işletmeleri çok zor durumda bırakıyor” ifadelerini kullandı.
SEKTÖRÜN TALEPLERİ NELER, BU SORUNLARIN ÖNÜNE NASIL GEÇİLEBİLİR?
Kaya Demirer, öncelikli olarak Mart sonu sona eren KÇÖ’nün sürdürülmesinin çalışanlar açısından önemli olduğunu ifade etti. Demirer, diğer beklentilerini ise “Tükenmiş olan öz sermaye dikkate alındığında başta yeniden yapılandırmaya giren ve taksitlerini ödeyemeyen işletmelere taksit öteleme imkanı, düşük faizli işletme sermayesi niteliğinde uzun vadeli KGF kredisi, açılış sonrası istihdamı koruma şartı ile 2020 yılında ciro kayıpları tutarında SGK-Prim desteği ile indirilmiş KDV’lerin yıl sonuna kadar devam ettirilmesini bekliyoruz.” diye sıraladı.
“EN AĞIR FATURA ESNAFA ÇIKTI”
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken korona virüs sürecinin en ağır faturasının esnafa çıktığını, esnafın ekonomik gücünün artık kalmadığını söyledi. Önceki gün açıklanan paket servis kararının ise sektörde çoğu restoran için uygun olmadığını belirten Palandöken, “İftar, çorba ile başlar her yerde. Sulu yemek paket servise çok uygun değil. Bu nedenle birçok restoran ramazan ayı boyunca kapalı kalacak. Bu karar fast food’culardan başka kimsenin işine yaramaz. Evet kapanmaları bekliyorduk ama bir ek destek de olur diyorduk. Esnafın vergisi, dükkan kirası, iş yerindeki elektrik, doğalgaz, yanında çalışanların maaşları ne olacak? Yeni bir problem ile karşı karşıyayız. Ramazan ayı esnaf için çok önemli bir dönem. Bir yıllık beklentinin karşılığı ramazan, insanların en çok alışveriş yaptığı bir dönemdir. Bayram sonrası esnafın işi zor” ifadelerini kullandı.
“300 BİN ÇALIŞAN DAHA İŞSİZ KALABİLİR”
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl ise “Bayramdan sonra tamamen açılmayı bekliyoruz. Açılmazsa inanılmaz sıkıntıya girecek sektör. Bu süreçte de bizim sektöre özel bir teşvik lazım. Çalışanların bin 500 TL ile geçinmesi çok zor. Çalışanların yarısı bekliyor şu an. Yasaktan sonra destek gelmezse en az 300 bin kişi işiz kalabilir” diye konuştu.
SEKTÖRE PRİM DESTEĞİ
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, nisan ve mayıs aylarında yiyecek ve içecek sektörlerinde çalışanlara prim desteği sağlayacaklarını açıkladı. Selçuk, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın duyurduğu “yiyecek ve içecek sektörüne yönelik destek ödemesi” hakkında yazılı açıklama yaptı. Ramazanın içinde bulunduğu nisan ve mayısta yiyecek, içecek sektörlerinde çalışanlara yönelik prim desteği sağlayacaklarını ifade eden Selçuk, mart ayında çalışması olanlardan, nisan ve mayıs aylarında normalleşme desteğinden yararlanamayan ve çalışmaya devam edilen işçiler için işverenlerin SGK’ye ödeyecekleri asgari ücret üzerinden hesaplanan primin Bakanlık tarafından karşılanacağını kaydetti. Prim desteğinin yanı sıra yine aynı sektörde faaliyet gösteren iş yerlerinde ücretsiz izne ayrılan sigortalılara da destek verileceğini kaydeden Selçuk, işverenlerin bu destekten yararlanabilmesi için çalışanlarını e-SGK sistemi üzerinden sigortalılıklarını tanımlaması gerektiğine işaret etti. Bakan Selçuk, ödemelerin, çalışanlara İŞKUR aracılığıyla gerçekleştirileceğini ifad etti.
