TL, 2018'de Amerikan Doları karşısında yaklaşık yüzde 40 değer kaybetti. Lira, Arjantin Pesosu'nun ardından gelişmekte olan ülkeler arasında en kötü performans gösteren ikinci para birimi konumunda.
Türk Lirası'ndaki düşüş, en çok dolar ve euro cinsinden borcu bulunan özel sektörü etkiliyor.
Merkez Bankası'nın açıkladığı verilere göre banka dışı firmaların net döviz açık pozisyonu Mayıs ayında 217,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Bu rakam, 2009'daki seviyenin neredeyse üç katı.
Özel sektörün, kurdaki yükselişe paralel olarak TL cinsinden sürekli artan dış borcunu ödeyip ödeyemeyeceği soruların başında geliyor.
Uluslararası finans kuruluşu HSBC, Türk şirketlerinin Eylül'de 6 milyar dolar, Ekim'de 9 milyar dolar dış borç geri ödemesi olduğunu aktarıyor.
HSBC'nin aynı raporuna göre gelecek yıl sonuna kadar ödenmesi gereken borcun tutarı ise 69,5 milyar dolar.
Bu borcun 51 milyar doları bankalara, 18,5 milyar doları ise reel sektöre ait. Kurdaki her 10 kuruşluk artış özel sektör üzerinde 20 milyar TL yük oluşturuyor.
EN ÇOK BANKALAR ETKİLENECEK
Ortaya çıkan bu tablodan en çok etkilenecek sektörlerin başında ise bankacılık geliyor.
Reel sektörün iç ya da dış borcu çevirmekte yaşayacağı herhangi bir sıkıntı, bankalara olumsuz yansıyacak. Bunu özellikle çok sayıda şirketin borcunu yeniden yapılandırma sürecine gitmesinden görebiliyoruz.
SORUNLU KREDİDE HIZLI ARTIŞ
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre bankacılık sektöründeki brüt takipteki alacaklar, 29 Haziran ile biten haftada 3,7 milyar lira artışla 72,5 milyar liraya yükseldi.
Bu 15 yılın en büyük haftalık yükselişi anlamına geliyor.
Türkiye Bankaları Birliği (TBB) Başkanı Hüseyin Aydın, bu hafta için yaptığı açıklamada sorunlu şekle dönüşebilecek kredi miktarının yüzde 10-15 civarında olduğunu söyledi.
Kredi derelendirme kuruluşu Fitch, zorlaşan finansman koşulları ve zayıf ekonominin bankacılık sektörünü; varlık kalitesi, sermaye kullanımı, likidite ve fonlama açısından zorlayacağını belirterek Temmuz ayında 24 Türk Bankası'nın notunu düşürmüştü.