Dünya'nın iç çekirdeği, en az 5.000 kilometre derinlikte yer almakta ve neredeyse saf demirden oluşan katı bir küre olarak tanımlanmakta. Bu yapı, yaklaşık 1.200 kilometre çapında olup, dış çekirdek diye bilinen eriyik demir ve metal denizinde serbestçe dönmekte. Daha önce yapılan araştırmalar, iç çekirdeğin dönüş hızının zamanla değiştiğini ve belirli aralıklarla yön değiştirdiğini göstermişti. Ayrıca, son dönemde iç çekirdeğin dönüş hızının yavaşladığı da biliniyor.
Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden Prof. Dr. John Vidale ve ekibi, yeni araştırmalarında çekirdeğin yalnızca dönüş hızının değil, aynı zamanda şeklinin de değiştiğini keşfetti.
Hakemli bilimsel dergi Nature'da yayınlanan bu keşif, iç çekirdeğin davranışlarını daha iyi anlamamıza yardımcı olacak.
Vidale, ScienceAlert'e yaptığı açıklamada, "Daha önce belgelenmemiş bir süreci tespit etmek heyecan verici. Her zaman bir sonraki tuhaf ve derin gerçeği bulmayı umuyoruz ve bu gözlem yepyeni. Bir sonraki adım, haklı olduğumuzdan emin olmak ve modellerimizi geliştirmek olacak," dedi.
SİSMİK DALGALAR VE DEPREM VERİLERİ
Vidale ve meslektaşları, deprem verilerini kullanarak yıllardır iç çekirdeğin gizemlerini ortaya çıkarmak için çalışıyor. Dünya'nın merkezine doğrudan inmek mümkün olmadığı için bilim insanları, sismik dalgaların gezegenin derinliklerinde nasıl hareket ettiğini ölçerek çekirdeğe dair dolaylı gözlemler gerçekleştiriyor.
Dünya'nın iç çekirdeğinde şaşırtan keşif! Yeni bir yapı bulundu
Son araştırmalarında, gezegende meydana gelen 168 tekrarlayan deprem çiftini incelediler. Birbiriyle tıpatıp aynı büyüklükte ve özellikteki depremlere "deprem çifti" adı veriliyor. Bu deprem çiftlerinin yaydığı sismik dalgaların ilerleyişindeki ufak farklılıklar, çekirdekteki değişimleri anlamak açısından eşsiz bilgi kaynakları sunuyor.
ÇEKİRDEKTE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER
İncelenen sismik dalgalar, iç çekirdek sınırında küçük çöküntüler ve yükselmeler meydana geldiğini ortaya koydu.
Vidale, "Değişikliklerin iç çekirdeğin tam anlamıyla içinde olması mümkün, ancak bu daha az olası. Tahminimiz, iç çekirdeğin yüzeyinde erime noktasında meydana geldikleri yönünde" dedi.
Ekip, bu keşiflerini doğrulamak için deneylerini tekrarlamayı planlıyor.
GELECEK ARAŞTIRMALAR VE BEKLENTİLER
Vidale konuyla ilgili olarak, "Daha fazla veri, yeni iddiaları daha iyi anlamak için en iyi yoldur," ifadelerini kullandı.
Bilim insanları, Dünya'nın iç çekirdeğine dair daha fazla bilgi edinmek ve bu keşiflerin doğruluğunu teyit etmek için gelecekte daha fazla araştırma yapmayı hedefliyor. Bu keşifler, gezegenimizin iç yapısını ve davranışlarını daha iyi anlamamıza yardımcı olacak ve jeolojik süreçlere dair yeni bilgiler sunacağı bildirildi.
