Sosyal medya üzerinden paylaşılan bir fotoğrafta "Yapacak bir şey yok. Deve dikeni seviyor" başlıklı yazı viral oldu. Doğruluğunu araştırmak isteyen sosyal medya kullanıcıları ifadeler konusunda net bir veriye ulaşamadı. Kişinin canını acıtan şeyin üzerine gidilmesi ve bir süre sonra o durumun hoşa gidiyor olmasını konu alan deve-diken metaforu şu ifadelerle anlatılmaktadır:
Develerin oldukça dayanıklı olduğu ve susuz bir şekilde günlerce, kilometreleri bulan yolculuklar yapılabildiği bilim insanları tarafından kanıtlanmıştır. Ancak fotoğrafta söz edilen hikayenin doğruluğuna dair net bir bilimsel veri bulunmamaktadır. Anlatılan hikayenin aslı ilk olarak Zülfü Livaneli''nin Huzursuzluk adlı romanında yer almaktadır. Ortadoğu''nun lanetini anlatmak amacıyla Livaneli''nin kaleme aldığı yazı kitapta şu şekilde geçmektedir:
"Harese nedir bilir misin oğlum? Arapça eski bir kelimedir. Bildiğin o hırs, haris, ihtiras, muhteris sözleri buradan türemiştir. Harese şudur evladım: develere çöl gemileri derler bilirsin, bu mübarek hayvan üç hafta yemeden içmeden, aç susuz çölde yürür de yürür; o kadar dayanıklıdır yani. Ama bunların çölde çok sevdikleri bir diken vardır. Gördükleri yerde o dikeni koparır çiğnemeye başlarlar. Keskin diken devenin ağzında yaralar açar, o yaralardan kan akmaya başlar. Tuzlu kan dikenle karışınca bu tat devenin daha çok hoşuna gider. Böylece yedikçe kanar, kanadıkça yer, bir türlü kendi kanına doyamaz ve engel olunmazsa kan kaybından ölür deve. Bunun adı haresedir. Demin de söyledim, hırs, ihtiras, haris gibi kelimeler buradan gelir. Bütün Ortadoğu’nun âdeti budur oğlum, tarih boyunca birbirini öldürür ama aslında kendini öldürdüğünü anlamaz."
HİKAYEDE ANLATILAN HARESE DİKENİ NEDİR?
Rivayete göre devlerin çölde yemeyi çok sevdiği bir diken vardır. Harese dikeni de denilen çöl dikeni bitkisini develer bir kez yediği zaman, ağzı kanayıp tuzlu kanın tadı hoşuna gittikçe daha çok yemesine ve sonunda da kan kaybından ölmesine yol açar.
HARESE NE DEMEKTİR?
Harese "harasa" kelimesi Arapça "ha-rı-sad" ile "hırs" kökeninden gelmektedir. İhtiras, muhteris kelimeleri de aynı kökten türemiştir.
KÂMÛS-I TÜRKÎ''DE "HARESE" KELİMESİNİN ANLAMI
Kâmus-ı Türki (ilk Türkçeden Türkçeye sözlük)''de yer alan ifadelere göre;
Tama'', açgözlülük, şiddetli arzu, şiddet ve inhimâkle (aşırı düşkünlük, kapılmak) bir şeyin üzerine düşme anlamına gelmektedir:
Yani harese: hırsını yenemedi / hırsla paralandı anlamına gelmektedir.
