6 Şubat 2023 tarihinde tarihimizin en yıkıcı depremlerinden birisi Kahramanmaraş merkezinde meydana gelmiş ve 11 ağır hasar almakla beraber onlarca il bu deprem ile sarsılmıştı. Depremin yıkıcı etkilerinden zarar görülmemesi adına Hazine ve Maliye Bakanlığı deprem bölgesindeki esnaflara Mücbir sebep hali uygulamasını getirmiş bu sayede esnaflar vergi yükünden kurtulmuştu.
Mücbir sebep hali ilk olarak 31 Temmuz 2023’e kadar ilan edilmiş daha sonrasında ise 30 Kasım 2023, 30 Nisan 2024 ve son olarak ise 31 Ağustos 2024 tarihine kadar uzatılmıştı. Deprem bölgesindeki esnaflar ise bu uygulamanın devam etmesini çünkü halen yaraların sarılmadığını ifade ediyor. Ancak mevcut uygulama 31 Ağustos itibari ile sona erecek.
ESNAF İSYANDA
Bakanlığın uygulamayı daha fazla uzatmamasının ardından deprem bölgesindeki esnaf isyan etti. Bu şartlar altında çalışamayacağını açıklayan esnaflardan Hüseyin Yıldız zaten 1 senedir iş yapamadıklarını bununla beraber verginin de gelmesi ile esnafın ikisini de kaldırmasının mümkün olmadığını aktardı.
“Yeni vergileri ödeyecek. Esnafın aynı anda ikisini de kaldırması imkânsız. Eski borçların silinmesi gerekir. Esnafın ayakta durma ihtimali yok. Asıl sıkıntı bu aşamadan sonra başlayacak gibi duruyor. Bazı esnaflara 400 bin lira iki yıl faizsiz geri ödeme kaydıyla kredi verildi. Önümüzdeki dönem hem bunun geri ödemesi hem de geçmişten kalan vergi ve yeni vergilerin ödemesi başlayacak. Birçok kişi şehirden göç etmeyi düşünüyor ancak buna imkân yok. Hiçbir esnaf bulunduğu durumdan memnun değil ve gelecek kaygısı taşıyor.”
“ESNAFLIĞI BIRAKACAĞIM”
Yusuf Kenan Şahin, Malatya Büyükşehir Belediyesi tarafından kendisine verilen konteynerin çevre yolu üzerinde yer alması sonucunda satış yapamadığı için kendi imkanıyla kurduğu çadırda satış yapıyor. Ağır hasarlı olan bir binanın yıkılmasının ardından bu alana çay ocağı kuran Şahin, buraya 5 bin lira kira ödediğini söyledi. Şahin, kazancının sadece dükkan faturalarını ve kirasını ödemeye yettiğini dile getirdi. Mücbir sebep halinin kalkmasıyla birlikte şartların daha da ağırlaşacağını söyleyen Şahin, bu koşullar altında esnaflığı bırakmayı düşündüğünü ifade ederek şunları kaydetti:
''Dükkanın kirasına, faturasına çalışıyorum. Kendi çabalarımızla ayakta durmaya çalışıyoruz ancak gidişat iyi değil. Gün günü tutmuyor, kimi zaman komşu esnaftan borç alarak kiramı ödüyorum. Ekstra bir yerden gelirim olmadığı için ayakta zor duruyoruz. Hiçbir şey artık umurumda değil. Depremmiş, felaketmiş her şeyden soğudum. Mücbir sebep hali bitse de olur bitmese de. Ben zaten enkaz üstünde olduğum için satış yapamıyorum. Bağ-Kur ücretlerimi yatıramıyorum, yatıracak olsam dükkânın kira ve faturasını ödeyemeyeceğim.''
