Prof. Dr. Şener Üşümezsoy'un yakın zamanda beklediği depreme ilişkin değerlendirme şöyle:
17 Ağustos sonrası Körfezde kırılan fayın yönü Güney Marmara'ya İmralı Mudanya'ya doğru gidiyor.
99'da Körfezde kırılan fayın en Batı ucu Yalova'yı biraz geçmektedir ve ondan sonra ise 99 depreminde 3. günde olan artçılar Esenköy'de bir odakta oğul yapmıştır. Bu da bu fayın bu depremden stres yüklenen fay olduğunu gösteriyor. Yani Yalova Çınarcık Esenköy ve Armutlu Hattına doğru giden bir fay söz konusudur. Bu hattın kuzey kesimi 1894'te kırıldığı için üzerinde büyük bir stres söz konusu değildir. 99 depreminde de Hersek Burnu’yla Yalova arasındaki kısım düşük bir atımda kırılmıştır. Dün Mudanya açıklarına olan deprem fayın Çınarcık'tan Armutlu yarımadasındaki kenarı takip ederek İmralı'ya doğru giden bir kolla, ikinci bir kol ise Mudanya açıklarından Bandırma'ya doğru giden bir fay söz konusudur. Bunlar 17 Ağustos sonrası batıya doğru Kuzey Anadolu fayının Marmara'daki devamıdır. Yoksa ısrarla söylediğimiz gibi Adalar'dan geçen sarı çizgilerle gösterdiğimiz hat Kuzey Marmara kenar fayıdır. Keza Çınarcık çukurunun güney kenarında da sarı çizgilerle gösterilen kesim de esas olarak Çınarcık çukurunun açılması döneminde çalışmış, bugün aktivitesini yitirmiş faylardır. Kırmızı çizgiler aktif faylar olarak Kuzey Anadolu fayıyla birlikte çalışan faylardır.
Bu haritada daha iyi gözüken bu durum, Gemlik körfezinin Mudanya açıklarında olan dün depremin olduğu yeri göstermektedir. Ve Yalova Çınarcık Esenköy Bozburun hattı boyunca İmralı’nın güneyine uzanan fay ve o faya verev gelen Armutlu’dan Gemlik Körfezi’ne uzanan diğer bir fay 17 Ağustos sonrası Kuzey Anadolu Fayının batıdaki devamını oluşturmaktadır. Güneyde bir kol ise Gemlik Körfezi’nin içinden geçerek Bandırma’ya doğru uzanmaktadır. Bu iki fay birlikte de çalışabilir, Ayrı ayrı da çalışabilir. Potansiyel olarak tarihte 1766 depreminin birinci -Mayıs- Depreminin bu fay üzerinde olduğu düşüncesini taşımaktayım. Çınarcık çukurunun güney kenarındaki Kuzey Anadolu fayının kolu ise 1894’te kırıldığı için, 99 depreminden sonra hemen kırılmamıştır. Ama bu fayın güneye doğru bükülen kesimi ise 1999 17 Ağustos’tan 3 gün sonra bir deprem oğulu toplamış, bu nokta Esenköy’de yer almaktadır. Esenköy’den Güneydoğuya doğru uzanan faylarda sürekli depremler burada yer almaktadır. Dün de Mudanya açıklarında olan deprem kendini hatırlatmıştır. Sarı çizgilerle gösterilen faylar Marmara Denizi açılırken gelişen faylardır. Kırmızılar ise Kuzey Anadolu Fayıyla çalışan yanal atımlı fay sistemidir.
Bu haritada Marmara Denizi’nde Kuzey Anadolu fay sisteminin kolları görülmektedir. Kuzeybatı Marmara’da Batı Marmara fayı, Silivri Çukuru Tekirdağ çukuru ve Saroz’a giden kol Yunanistan’a doğru uzanmaktadır. Bunun Kuzey Marmara’daki kırılmayan tek fayı olarak bu faya verev gelen, çatal bir kol olan Silivri çukuru Kumburgaz fayıdır. Diğer kol ise Doğu Marmara fayı dediğimiz Körfezden başlayıp Yalova Çınarcık’tan Armutlu yarımadasının Kuzeybatı kesiminden güneye doğru uzanmakta ve İmralı’nın güneyinden Güney Marmara Fayı’na bağlanmaktadır. Güney Marmara Fayı ise Gemlik Körfezi’nin batısından başlayıp Mudanya açıklarından Bandırma’ya doğru uzanmaktadır ve Bandırma’dan da, Bandırma’nın güneyinden Sarıköy fayı olarak devam etmektedir.
Burada sarıyla gösterdiğimiz kesimler ise Marmara Denizi’nin açılma dönemindeki çöküntü faylarıdır. Yani Tekirdağ çukurunu, Silivri çukurunu ve Çınarcık ve Kumburgaz Çukuru ve İmralı çukuru gibi çukurları oluşturan Marmara Denizi’nin açılma dönemindeki çalışmış olan faylardır. Ve artık ÖLÜ FAYLARDIR. Suskun faylardır. Kırmızıyla gösterilen faylar ise Kuzey Anadolu Fay sisteminin Marmara Denizi içerisindeki çalışan kollarıdır. Doğu Marmara dediğimiz Körfez’de 1999’da fay kırılmış, Çınarcık çukurunun güneyindeki Yalova Çınarcık 1894’te kırılmış, Buna karşılık güneybatıya giden kesim Armutlu yarımadasını çevreleyen Esenköy İmralı fayı 17 Ağustos sonrası Kuzey Anadolu fayının devam eden koludur. Diğer kol ise Bandırma Mudanya hattı olarak görülmektedir. Kuzey Marmara’da kırılmayan fay olarak haritada görülen Kumburgaz çukurundaki fay hattıdır. Buna karşılık Güney Marmara’da Çınarcık Güneybatısı’a doğru uzanan kol 17 Ağustos sonrası Stresle yüklenmiş koldur. Yalova’yla Çınarcık çukurunun güney kenarındaki kesim ise 1894’te kırıldığı için 17 Ağustos sonrası kırılarak bir deprem yaratmamıştır.
Dünki deprem de dikkatlerimizi 17 Ağustos sonrası fayının devamı olan Esenköy, Armutlu, İmralı, Mudanya hattına dikkatlerimizi çekmektedir. Burada sürekli depremler olagelmektedir.
Dün olan depremler, bize riskin Adalar fayında değil, güneyde; Yalova Çınarcık Bozburun veya Bandırma Mudanya fay hattında olduğunu gösterdi. 17 Ağustos Depremi’nin fayının devamı Çınarcık’tan Mudanya’ya doğru uzanıyor. Bu da Marmara’daki risk taşıyan diğer bir fay hattı. Biri Kumburgaz Fayı, Diğeri Çınarcık Mudanya hattı. Yani Doğu Marmara fayının en ucu ve Güney Marmara fayı. Gemlik Mudanya Bandırma fayıyla bağlantılı çalışabilir.
Kuzey Marmara’da ise Batı Marmara fayı 1912’de Silivri Tekirdağ ve Saroz batı sırtı kırılmış. Bunun devamı olarak Yunanistan’da 2014’te kırılan hat var. Ama kırılmayan kesim olarak yalnızca Kumburgaz çukurundaki ters fay. Batı Marmara Kuzey Anadolu fayının bitiminden sonraki çatallı dallarından biri.
Uzmanı anlattı bel fıtığı böyle başlıyor
Pandemi döneminin en riskli hastalığı: Koah nedir?
Meme kanserinde kişisel kontrol nasıl yapılır?
2021 yılında Türk Lirası'nı neler bekliyor?
Kozmik oda kumpasını emekli Albay Erkan Yılmaz Büyükköprü anlattı
Merkez Bankası Faiz kararını açıkladı peki şimdi dolar ne olacak?
