1999 yılında Gölcük depreminden sonra geçici olarak yürürlüğe konan vergilerle toplanan 40 milyar TL kayıp. Paranın hangi hesapta olduğu ve nasıl kullanıldığı bilinmiyor.
1999’daki depremlerden sonra hükümet, deprem hasarının giderilebilmesi için tüm vatandaşlardan toplanacak bir deprem vergisi çıkartmıştı. Bu vergi kapsamında şimdiye kadar 40 milyar liraya yakın para toplandığı hesap ediliyor. Ancak bu paranın nerede kimin kontrolünde olduğuna ve nasıl kullanıldığına dair hiçbir bilgi yok.
Vergiler yerini buldu mu?
Van’da meydana gelen 7.2’lik deprem sonrasında son verilere göre 200’ün üzerinde vatandaşımız hayatını kaybederken korkular bu rakamının bini bulması yönünde. Yerle bir olan Erciş görüntüleri ve Van’da tost olan binalar, akıllara toplanan deprem vergisini getirdi. Deprem konusunda duyarlılığın artması ve binaların depreme dayanıklılığının artırılması konusunda toplanan vergi ne kadar görevini yerine getirdi merak konusu. Habertürk gazetesinin haberine göre 1999 depremin ardından 4481 sayılı kanunla ek gelir ve Kurumlar Vergisi, ek Emlak Vergisi, ek Motorlu Taşıtlar Vergisi, Özel İletişim Vergisi ve Özel İşlem Vergisi getirilmişti. Kanun 2003 sonunda yürürlükten kaldırıldı, fakat Özel İletişim Vergisi Gider Vergileri Kanunu kapsamına alındı ve kalıcı hale geldi.
2004 başında kaldırılan Özel İşlem Vergisi’yle yaklaşık 1,8 milyar lira bütçeye aktarıldı.
“Kalıcı hale gelen ve en önemli gelir kaynağı bugün sayıları 65 milyonu aşan telefon abonelerinden alınan özel iletişim vergisi ise 10 yılda halkın cebinden 22.3 milyar lira çıkmasına neden oldu.”
2011 itibariyle deprem vergisi olarak toplanan paranın 40 milyar TL olduğu hesaplanıyor.
Depremin olduğu yıl geçici olarak çıkarılan ancak 2009 yılında AKP’nin yaptığı düzenlemeyle büyük bir kısmı kalıcı hale getirilen deprem vergisi adeta halkı soymanın bir aracına dönüştü.
Parayı soranlar cevap alamadı
Paraların ne olduğu konusunda daha önce birçok açıklama, köşe yazısı, soru önergesi bulunmasına rağmen bunca yıldır bir cevap alınamadı. Konuyla ilgili 2006 yılında dönemin CHP Milletvekili Berhan Şimşek, Başbakan Erdoğan’a “cep telefonundan bankacılık işlemlerine, vergi beyannamelerinden uçak biletleri, talih oyunları, gümrük ve pasaport işlemlerine kadar birçok alanda deprem vergisi” alındığını belirtip bu paraların ne olduğunu sormuştu. Yine 2009 yılında CHP Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz, bir soru önergesi vererek paraların nereye kullanıldığını sormuştu. 2010 yılında ise MHP Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu, TBMM’de deprem vergilerinin ne olduğunu sormuş, paranın bilgisinin Sayıştay’da dahi bulunmadığını söylemişti.