Dünya gazetesinden Vahap Munyar, FETÖ’nün hain darbe girişiminin ardından kayyum atanan şirketlerin son durumunu, TMSF Başkanı Fatin Rüştü Karakaş’tan aldığı bilgi sonucu derledi.
İşte Vahap Munyar’ın aktardığı bilgiler:
"15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü vesilesiyle FETÖ’nün hain darbe girişiminin ardından kayyum atanan şirketlerin son durumunu öğrenmek üzere Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Başkanı Fatin Rüştü Karakaş’tan bilgi istedim.
Karakaş’ın hazırlattığı bilgi notunu Başkan Yardımcısı İsmail Güler gönderdi. Bilgi notunda öncelikle şu genel bilgilere yer verildi:
TMSF, FETÖ darbe girişimine ilişkin yürütülen soruşturmalar kapsamında 36 ilden 679 şirkette kayyum olarak görev yapıyor. TMSF ayrıca 98 şirkete pay kayyumu, 100 gerçek kişinin de mal varlıklarına kayyum olarak atandı. Bilgi notunda “Demir Yumruk Operasyonu” kapsamında TMSF’nin kayyum olarak görevlendirildiği 39 şirketin bu rakamlara dâhil olmadığı belirtildi: TMSF’nin hakim ve mahkeme kararıyla kayyum atandığı şirketlerden bugüne kadar 518’ine ilişkin kayyumlıuk kararı kaldırıldı. 89 şirketin tasfiye ve sicilden terkine ilişkin işlemlerin başlatıldığı bildirildi: 30 şirketin tasfiyesi tamamlandı, ticaret sicilinden silindi. 679 şirketin devir tarihindeki ve bu yıla ilişkin verileri paylaşıldı:
TMSF’ye devir tarihi (çoğu 2016) itibariyle aktifleri 40.9 milyar lira idi. 31 Mart 2022’de yüzde 125 büyüyerek 91.9 milyar liraya ulaştı. Öz kaynak toplamı yüzde 100 büyüdü, 17.5 milyar liradan 35.12 milyar liraya çıktı. Şirketlerin cirosu 31.12.2020’de 35.37 milyar lira iken yüzde 42 büyüdü, 50.25 milyar lirayı buldu. Aynı dönemde kârları da yüzde 29 arttı, 3.11 milyar liradan 4.02 milyar liraya yükseldi. 679 şirkette halen 33 bin 41 kişi istihdam ediliyor. Bilgi notunda TMSF’nin kayyum olarak görevlendirilmesini düzenleyen 674 sayılı KHK’nın (6758 sayılı Kanun) yürürlüğe girmesinden bu yana yaklaşık 6 yıl geçtiği anımsatıldı: Bu şirketlere ilişkin yargılama süreçleri halen devam ediyor. Şirketler basiretli tüccar gibi yönetiliyor, milli ekonomiye kazandırılmaya gayret ediliyor.
''GELİNEN AŞAMAYA İŞARET EDİLDİ''
Şirketlerin Ar-Ge, inovasyon, gelişen teknolojiye uyum, en az maliyetle rekabet edebilme, kapasite artışı, üretim araçlarının yenilenmesi gibi sebeplerle sermaye ihtiyaçları devam ediyor. Şu noktaya dikkat çekildi: Bu şirketler mali açıdan sürdürülebilir görünse de mevcut durumun şirketlerin varlıklarını, kârlılığını koruma/artırma kapasitesini ve dolayısıyla devamlılığını tehlikeye soktuğu izleniyor. Yeni kanunun açtığı kapıya vurgu yapıldı: Yapılan değişiklikle şirketlerin değerleri korunarak satılıp sermaye ihtiyaçlarının sağlanması, ülke ekonomisi açısından istihdam ve üretimin devamlılığı amaçlanıyor. 679 şirketin TMSF kayyumluğunda belirli bir başarı temposunda yönetildiği görülüyor. Ancak, TMSF, şirketlerin uzun yıllar kayyumluk modeliyle yönetilmesinin sağlıklı olmadığını özellikle vurguluyor. Yeni kanun, şirketlerin şeffaf ihaleyle satışa çıkarılabilmesini yolunu açmış bulunuyor.
TMSF’nin bilgi notunda İstikbal, Bellona ve Mondi markalarıyla bilinen Erciyes Anadolu Holding’in (eski adı Boydak Grubu) verilerindeki değişim şöyle ortaya konuldu: Devir tarihi olan Eylül 2016’da aktif büyüklükleri 8.47 milyar lira iken yüzde 205 büyüdü, 31 Mart 2022’de 25.85 milyar liraya ulaştı. Özkaynak toplamı yüzde 129 büyüdü, 6.47 milyar liradan 14.85 milyar liraya yükseldi.
Grubun cirosu 31.12.2020’de 13.64 milyar lira idi, yüzde 53 artışla 31.12. 2021’de 20.85 milyar lirayı buldu. Kârı yüzde 62 arttı, 1.63 milyar liradan 2.65 milyar liraya çıktı. Holding bünyesinde 13 bin 192 kişi istihdam ediliyor. Her markanın kendi adını taşıyan şirket bünyesinde üretim hattına sahip olmasının sağlandığı vurgulandı.
İstikbal: 420 bin metrekare üretim alanı var. Yurt içinde 654, yurt dışında 158 mağazaya sahip. 56 ülkeye yıllık 60 milyon dolar ihracat yapıyor.
Bellona: 350 bin metrekare üretim alanı var. Türkiye’de 596, yurt dışında 61 mağazaya sahip. 50 ülkeye 27 milyon dolarlık ihracat yapıyor.
Mondi: 102 bin 400 metrekare üretim alanı var. 358 mağazayla hizmet veriyor. Yıllık ihracatı 4.1 milyar lira.
Bünyedeki bazı faaliyetler için ayrı şirketler oluşturulduğu kaydedildi.
Ev tekstili için Doğu Home kuruldu: Boyteks’in bazı işleri Weavers Tekstil, Elda Halı ve Velteks Kumaş adlı yeni şirketlere bölündü. Elda, Gümüşsuyu markasıyla üretim yapıyor.
KOZA GRUBU 7.7 TON ALTIN ÜRETTİ
TMSF’nin bilgi notunda Koza Grubu’nun verileri şöyle özetlendi:
Koza-İpek Grubu şirketlerinin aktif büyüklükleri Eylül 2016’da 5.34 milyar lira iken,31 Mart 2022’de yüzde 234 artışla 17.83 milyar liraya ulaştı.
Öz kaynakları yüzde 192 büyüyerek 5.1 milyar liradan 14.89 milyar liraya yükseldi.
Ciro 31.12.2020’de 3.35 milyar lira iken yüzde 26 büyüdü, 31.12.2021’de 4.21 milyar lira oldu.
Kârı da yüzde 62’lik artışla 2.05 milyar liradan 3.31 milyar liraya çıktı. Koza Altın’ın Türkiye’de 5 aktif altın madeninin olduğu belirtildi: 112 işletme ve 122 maden arama ruhsatı bulunan Koza Altın, 2021 yılında 245.597 ons (7.7 ton) altın ve 85.600 ons gümüş üretti. Aydınlı, 5.9 milyar lirayı yakaladı
TMSF bilgi notunda bünyesinde Cacharel, Pierre Cardin ve U.S. Polo Assn. markaları bulunan Aydınlı Grubu ile ilgili şu ayrıntılar yer aldı. Grubun 291’i yurtdışında olmak üzere 660 mağazası var. 381 mağaza gruba ait, kalanı bayi.
Ocak 2017’de aktif büyüklüğü 2.44 milyar lira idi, 31 Mart 2022’de yüzde 144 büyüme ile 5.95 milyar liraya çıktı. Özkaynakları yüzde 337 büyüdü, 3.11 milyar liraya yükseldi. 31.12.2020’de 2.15 milyar lira olan ciro yüzde 69 artışla 31.12.2021’de 3.64 milyar liraya ulaştı.
1 milyon lira olan kârı 421 milyon lirayı buldu. 2021 yılı ihracatı 62.5 milyon dolar oldu."
