Editör: Naim Arıoğlu
İnsanlar gerek hasta olmadan önce gerekse sağlıklarını korumak için hastalıkları tanımayı tercih ediyor. Bu hastalıklardan birisi olan dalak büyümesiyle ilgili detaylar...
DALAK BÜYÜMESİ NEDİR?
Dalak büyümesi genellikle rutin muayene sırasında keşfedilen ve bazen semptomlara neden olmadan gözlenen bir durumdur. Dalak büyümesinin ne olduğunu ve sonuçlarını daha iyi anlamak için öncelikle vücuttaki görevlerinden bahsetmek gerekir.
Dalağınız, karnınızın sol tarafındaki midenizin yanında, göğüs kafesinizin altında bulunur.
DALAK BÜYÜMESİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
-Sol üst karın bölgesinde sol omuza yayılabilen ağrı hissi
-Mide üzerine baskı yapmasından dolayı yemek yemeden ya da az yemek yedikten sonra şişkinlik hissetmek ya da kolay doymak
-Anemi (kansızlık)
-Yorgunluk
-Sık görülen enfeksiyonlar
-Kolay kanama
DALAK BÜYÜMESİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Dikkatli bekleyiş (Bekleme ve gözlemleme): Dalak büyümesi teşhis edilmiş fakat herhangi bir semptom ya da neden bulunamıyorsa hekim dikkatli bir şekilde beklemenizi önerebilir. Herhangi bir semptom geliştirirseniz hemen, fakat geliştirmezseniz tekrar değerlendirilmek için 6 ila 12 ay içerisinde doktorunuzu görmeniz gerekir.
Dalak çıkarma ameliyatı: Dalak büyümesi ciddi komplikasyonlara neden olursa veya nedeni tanımlanamıyor ya da tedavi edilemiyorsa, dalağın cerrahi olarak çıkarılması (splenektomi) bir seçenek olabilir. Kronik veya kritik durumlarda, cerrahi müdahale iyileşme için en iyi umudu sunabilir.
Dalak çıkarma ameliyatı önemli bir karardır. Dalaksız aktif bir hayat yaşayabilirsiniz, ancak dalağın çıkarılmasından sonra ciddi, hatta yaşamı tehdit edici enfeksiyonlara yakalanma olasılığınız daha yüksektir. Bu nedenle bazı önlemler alınması gerekir. Bazı durumlarda radyasyon dalağınızı daraltabilir, böylece cerrahi müdahaleye gerek kalmayabilir.
-Ameliyat sonrası enfeksiyon riskini azaltmak
-Splenektomiden önce ve sonra aşılanmak: Tehlikeli hastalıklar olan zatürre, menenjit, kan, kemik ve eklem enfeksiyonlarına karşı koruma sağlayan pnömokokal, meningokokal ve hemofilus influenza tip b (Hib) aşılarını olmak ve bu aşıları gereken sürelerde yenilemek çok önemlidir. Örneğin; ameliyattan sonra her beş yılda bir pnömokok, her sene grip ve 10 senede bir tetanoz aşısı yapılmalıdır.
Ameliyattan sonra ve siz veya doktorunuz enfeksiyon olasılığından şüphelendiğinizde penisilin veya diğer antibiyotikleri kullanmanız gerekebilir.
Ateşin ilk belirtisinde doktora başvurulmalıdır çünkü ateş bir enfeksiyon göstergesidir ve hızlıca tedavi edilmelidir.
Sıtma gibi bazı hastalıkların sık görüldüğü dünyanın bazı bölgelerine seyahat etmekten kaçınılmalıdır.
-Evde dikkat etmeniz gereken noktalar ve yaşam tarzı değişiklikleri
Futbol, Amerikan futbolu, hokey, basketbol gibi yakın temasa neden olabilecek sporlardan kaçınılmalı ve doktorunuzun önerdiği etkinlikleri yapmalısınız. Faaliyetlerinizi değiştirmek, yırtılmış bir dalak riskini azaltabilir.
Emniyet kemeri takmak, birçok insanın önemsemediği ama hayati önem taşıyan bir önlemdir. Bir araba kazası geçirildiğinde, emniyet kemeri dalağın zarar görmesini önleyebilir.