Türkiye İhracatçılar Meclisi 29. Olağan Genel Kurulu ve İhracatın Şampiyonları Ödül Töreni''ne katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Aralık ve Ocak gerçekleşmeleriyle enflasyonun sırtımıza bindirdiği kamburdan kurtulacağımız 2023 Şubat ve Mart aylarından itibaren önemli ölçüde geride bırakmış olacağız." açıklamasını yaptı.
Erdoğan''ın enflasyon ile ilgili yaptığı açıklama şu şekilde:
"İnsanlarımızın döviz altın tasarrufu alışkanlıklarını TL’ye yönlendirmek için çeşitli alternatifleri devreye alıyoruz. Rasyonel gerekçelerle izah edilemeyecek fiyat artışlarına karşı hukuki ve idari tedbirler geliştiriyoruz. Ücretlilerin gelirlerindeki azalışı telafi edecek çalışmalar yapıyoruz.
Bu çerçevede temmuz ayındaki enflasyon farklarıyla, ocak ayında ücretlerdeki yeni düzenlemelerle milletimizin her kesimini daha da rahatlatacağız. Enflasyonun geçtiğimiz aralık ve ocak gerçekleşmeleriyle sırtımıza bindirdiği kamburdan kurtulacağımız 2023 şubat ve mart aylarından itibaren artık bu sorunları önemli ölçüde bırakmış olacağız.”
Erdoğan’ın bu açıklaması ile Nebati’nin bugünlerde düşmesini vadettiği enflasyon için tarih bir kez daha ertelendi.
Bakın Nebati ne demişti:
Döviz ve altın, 20 Aralık 2021 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasından sonra ani şekilde düşüş yaşamıştı. Düşüşten 1 hafta sonra, 27 Aralık 2021’de A Haber''der konuşan Bakan Nebati, yeni ekonomik paketleri anlatırken, “Hani hep hayal edersiniz ya, şöyle, ‘bir uyusam da 6 ay sonra uyansam’ diye. Bir uyuyun, 6 ay sonra uyanın Türkiye’de. Çok farklı noktalara gideceğiz” ifadelerini kullanmıştı.
Nebatinin karşılık bulmaya vaadi ne ilk oldu ne de son. Gelin iktidar cephesinin uçan ekonomi vaatlerine beraber bakalım…
İKTİDARIN ENFLASYON VAATLERİ
5 Kasım 2018''de A Haber ve A Para ortak yayınında konuşan dönemin Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, kasım ve aralıkta enflasyonun aşağı yönlü olacağını söylemişti.
Ekim 2018''de yüzde 25,24 olan enflasyon, Ocak 2019''da yüzde 20,35, Ekim 2019''da yüzde 8,55''i gördü. Bu tarihten bugüne kadar ise tek haneli enflasyon görülmedi.
TEK HANELİ ENFLASYON İÇİN HEDEF 2020''YDİ
Erdoğan''ın 2 Mart 2019''da Rize''de yaptığı "Enflasyon tekrar 6''lara, 7''lere kadar düşecek. Çünkü bize böyle 20-19 buralarda enflasyon yakışmaz, bunu da aşacağız. Enflasyonun hararetini inşallah daha da düşüreceğiz" açıklamasından altı gün sonra bir açıklama da Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez''den gelmişti.
İstanbul Ümraniye''de konuşan Dönmez, "Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ekonomi yönetiminin zamanında aldığı tedbirlerle ilk şok dalgasını atlattık" diyerek şunları söylemişti:
Ekonomi düne göre bugün daha iyi. Bu senenin geçmiş yıldan daha iyi geçeceğine, 2020''den sonra da tek haneli enflasyon ve işsizlik istatistiklerine ulaşacağımıza inanıyorum.
Bunu sadece kabine üyesi olarak ben değil yurtdışından bu işi objektif olarak değerlendiren ekonomist ve iş adamı söylüyor. Biraz sabırlı olacağız. Bunlar bizi daha çevik hale getiriyor.
Dolar/TL kuru, 8 Mart 2019''u 5 lira 43 kuruş seviyesinde kapattı. Aynı ayın enflasyonu ise yüzde 19,71''di.
"MART, ŞUBATTAN DAHA İYİ. NİSAN MARTTAN ZATEN ÇOK İYİ OLACAK"
25 Şubat 2019''da Türkiye Ekonomi Şurası''nda konuşan Berat Albayrak da Fatih Dönmez gibi bugünün dünden daha iyi olduğunu şu çok paylaşılan sözleriyle anlatmıştı:
Şubat, ocaktan hakikaten çok daha iyi. Çok net söylüyorum, mart da şubattan daha iyi. Nisan marttan zaten çok iyi olacak. Kimisi yerel seçimi bekliyor ama sonucu belli zaten. Ama bunu da bekleyeyim diyenler yavaş yavaşa açılmaya başladıkça daha iyi olacak.
Şubat 2019''da yüzde 19,67 olan enflasyon, nisanda yüzde 19,50''ye gerilemişti.
Haziran 2019''da Trabzon''un Yomra ilçesinde yaptığı konuşmada ise Berat Albayrak, bir tek enflasyon ve faizin kaldığını söylemişti.
"Enflasyonu yüzde 25 ve 30''lardan şimdi 18''lere düşürdük" diyen Albayrak, "Buradan çok net söylüyorum, 3 ay sonra eylül ve ekim ayları gibi büyük bir ihtimalle biz tekrardan tek haneli enflasyonları görmeye başlayacağız" sözünü vermişti.
Dediği gibi de oldu. Eylülde yüzde 9,26 olan enflasyon, ekimde yüzde 8,55''e kadar geriledi. Ancak bir daha bu seviye görülmedi. 2019 yılı yüzde 11,84 ile bitirildi.
ERDOĞAN: BUNLARA GÖRE DOLAR 10 LİRA OLACAK, ENFLASYON YÜZDE 30''U AŞACAK
4 Ağustos 2019''da Bursa Şehir Hastanesi ve İstanbul- İzmir Otoyolu ortak açılış töreninde yaptığı konuşmada Erdoğan, "Müjdeyi veriyorum enflasyon düşecek" dediği enflasyonun nedenlerini Gezi olaylarına, "Soroslara" ve faize bağlamıştı:
24 Ekim 2019''da TRT''ye konuşan Cumhurbaşkanı şunları söylemişti:
Biz göreve geldiğimizde, politika faizi yüzde 63 idi. Biz 63''ten nereye indik? 4,6 aklımda kaldığı kadarıyla veya 4,2''ye kadar indik. Enflasyon 30 idi. Enflasyonu da 7,2''ye indirdik, o zaman başbakanım. Sonra ne oldu? Malum Taksim hadiseleri. Bu Taksim hadiseleriyle Soroslar devreye girdiler, bunların devreye girişiyle bir anda faiz çift haneliye çıktı, enflasyon aynı şekilde çift haneliye çıktı.
Tek haneliye geçtiğimiz anda çok da seri olarak enflasyonda da ciddi manada düşüşü hep beraber göreceğiz. Bu bir şeyi getirecek, Türkiye''de yatırımlar sıçrama yapacak. Şu anda neden olmuyor? Bu kadar yüksek faizle, tabi şimdi ciddi manada düştü, yüksek faizle yatırım olur mu?
ERDOĞAN: 2020 YIL SONU ENFLASYON HEDEFİ 8,5
Erdoğan, AP’nin 12 Şubat 2020 tarihli grup toplantısında ise enflasyonun, yıl sonu hedefi olan yüzde 8,5''in altına ineceğini söylemişti.
Cumhurbaşkanı, bugün de hâlâ sıklıkla paylaşılan şu açıklamasını da o tarihte yapmıştı: 2018''deki kur, faiz, enflasyon darbe girişiminin ardından Türkiye batacak, bitecekti. Bunlara göre dolar 10 lira olacak, enflasyon yüzde 30''u aşacak. Bankalarımız tökezleyecek, hazinemiz iflas edecekti. Ne oldu, hiçbiri oldu mu?
Şubat 2020''de yüzde 12,37 olan enflasyon, aynı yılı yüzde 14,60 seviyesinde kapattı. 12 Şubat 2020''de 6,04 lira seviyesinde olan dolar/TL, yılı, 7 lira 44 kuruş seviyesinde bitirdi.
HEM MERKEZ BANKASI BAŞKANI''NIN HEM BAKAN''IN DEĞİŞTİĞİ HAFTA SONU
6 Kasım 2020''de dolar/TL''nin 8,50 lirayı aşarak yeni bir rekor kırmasının ardından aynı gece Resmi Gazete''de bir Cumhurbaşkanlığı kararı yayımlandı.
“2023 YILINDA ENFLASTON YÜZDE 5 SEVİYESİNDE İSTİKRAR KAZANACAK”
Temmuz 2019''da göreve başlayan Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal görevden alınmış, yerine Eski Maliye Bakanı Naci Ağbal atanmıştı.
8 Kasım''da Instagram hesabından sağlık sebepleri nedeniyle görevinden istifa ettiğini açıklayan Berat Albayrak''ın ise "görevden affı" 10 Kasım''da kabul edildi.
5 Şubat 2021''de Reuters''a verdiği röportajda "2006 yılında başlanan açık enflasyon hedeflemesi rejimini bütün unsurlarıyla önümüzdeki süreçte uygulayacağız" diyerek yıllardır "nihai hedef" olarak konulan yüzde 5''lik enflasyon hedefini hatırlattı.
Piyasanın olumlu karşıladığı, hatta bunu 7''nin altına inen bir dolar/TL kuruyla gösterdiği Naci Ağbal, "Enflasyonu kademeli olarak düşürmek suretiyle 2023 yılında yüzde 5 seviyesinde istikrar kazanması ve kalıcı bir fiyat istikrarının oluşturulması şu anda en önemli önceliğimiz" demişti.
Ancak Ağbal''ın da görev süresi 4,5 ay sürdü.
MART 2020, YÜZDE 16,19 ENFLASYONLA KAPANDI
Görev süresi boyunca TCMB, toplamda 875 baz puan faiz artışına gitmiş, politika faizi yüzde 19''a kadar çıkmıştı. Mart 2020, yüzde 16,19 enflasyonla kapandı.
"Temmuzdan sonra ekonomi öyle bir atağa kalkacak ki Almanya''sı, Fransa''sı, Amerika''sı çatlayacak, patlayacak"
Enflasyon tahminlerine katılan bir isim de İçişleri Bakanı Süleyman Soylu''ydu.
SOYLU’NUN 5 HAZİRAN 2021 TARİHLİ AÇIKLAMASI: TEMMUZ AYINDAN İTİBAREN BENİM ÜLKEMİN EKONOMİSİ ÖYLE BİR ATAĞA KALKACAK Kİ…
5 Haziran 2021''de Afyonkarahisar''da konuşan Soylu, "Temmuz ayından itibaren benim ülkemin ekonomisi öyle bir atağa kalkacak ki, öyle bir sıçrayacak ki, öyle bir büyüyecek ki etrafımızdaki Almanya''sı, Fransa''sı, İngiltere''si, İtalya''sı da, hele o her şeye burnunu sokan Amerika''sı da çatlayacak, patlayacak" demişti.
SOYLU’NUN AÇIKLAMASINDAN 3 GÜN SONRA DOLARDA TARİHİ REKOR
Soylu''dan 3 gün önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan''ın TRT canlı yayınında sarf ettiği "Merkez Bankası başkanımla görüştüm, faizleri düşürmemiz şart" sözlerinin ardından dolar/TL tarihi rekorunu kırdı. Dolar, Erdoğan''ın bu sözlerinin ardından 8,78 lira seviyesine kadar yükseldi.
BAKAN NEBATİ’NİN 6 AY ÖNCE VERDİĞİ SÖZ
Döviz ve altın, 20 Aralık 2021 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasından sonra ani şekilde düşüş yaşamıştı.
Düşüşten 1 hafta sonra, 27 Aralık 2021’de A Haber''der konuşan Bakan Nebati, yeni ekonomik paketleri anlatırken, “Hani hep hayal edersiniz ya, şöyle, ‘bir uyusam da 6 ay sonra uyansam’ diye. Bir uyuyun, 6 ay sonra uyanın Türkiye’de. Çok farklı noktalara gideceğiz” ifadelerini kullanmıştı.
Döviz ve altın, 20 Aralık 2021 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasından sonra ani şekilde düşüş yaşamıştı.
Düşüşten 1 hafta sonra, 27 Aralık 2021’de Nebati’nin televizyonda konuştuğu sırada 11, 42 seviyelerinden işlem gören dolar, bugün 17,05 seviyelerinde.
27 Aralıkta 13,02 lira olan euro, bugün 18,03 liraya ulaştı.
Yine Bakan Nebati’nin konuştuğu sıralarda 658 lira bandında olan gram altın bugün ise bin 10 lira oldu.
2021 YÜZDE 36 ENFLASYONLA KAPANDI, ENFLASYONDAKİ DÜŞÜŞ AĞUSTOSA ERTELENDİ
2021 yüzde 36 enflasyonla kapandı.
Erdoğan''ın enflasyondaki düşüşle ilgili verdiği bir sonraki tarih ise ağustostu.
Cumhurbaşkanı, 04 Ağustos 2021''de "Ağustos ile birlikte enflasyonda düşüşü göreceğiz. Bundan böyle enflasyonun daha yukarı çıkması mümkün değil. Faiz oranlarında da düşüşe geçiyoruz, yüksek faiz yok. Çünkü yüksek faiz, bize yüksek enflasyonu getirecektir" demişti.
Temmuz 2021''de yüzde 19,25, Ağustos 2021''de yüzde 19,58 olan enflasyon yüzde 36,08''la geçen yılı kapatmış oldu.
2022 BAŞINDA TÜİK BAŞKANI GÖREVDEN ALINDI
Türkiye, 2022''ye de enflasyonun düşeceğine yönelik açıklamalarla başladı.
4 Ocak 2022''de Cumhurbaşkanı Erdoğan, partisinin genel merkezinde Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı''nda yaptığı konuşmada, "Açıkladığımız tedbir paketiyle döviz kuru üzerindeki köpüğü hızla almıştık. Enflasyon üzerindeki köpüğü süratle alarak ülkemizi hak etmediği bu görüntüden kurtaracağız" demişti.
ENFLASYON YÜZDE 61,14
Cumhurbaşkanı''nın bahsettiği "tedbir paketi", Kur Korumalı Türk Lirası Mevduat (KKM) hesaplarıydı. Bu sistem, en basit tanımıyla, insanların döviz mevduatlardan Türk Lirası mevduatlara geçmesini teşvik ediyor, bu değişiklik nedeniyle bir kayıpları olursa bu kaybı da devlet garantisine alıyordu.
22 Mart 2022 tarihi itibarıyla 270 milyar TL''si Hazine destekli KKM ve 321 milyar TL''si TCMB destekli Dövizden/Altından Dönüşümlü KKM olmak üzere toplam 591 milyar TL büyüklüğe ulaştı.
20 Aralık 2021''de tarihi rekorunu kırarak 18 lirayı aşan dolar/TL, hemen ertesinde gelen KKM ile 13 liralar seviyesine kadar geriledi ancak daha sonra tekrar 14 lira üzerine çıktı.
Bunun yanı sıra tarihler, 29 Ocak 2022''yi gösterdiğinde TÜİK Başkanı Sait Erdal Dinçer görevden alındı.
Ocak 2022''yi yüzde 48,69 ile bitiren enflasyon yüzde 61,14.
NEBATİ DÜŞECEK DERKEN ERDOĞAN: FİYATLARDAKİ BALONUN SÖNECEĞİNİ ÜMİT EDİYORUZ
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Mayıs 2023''te enflasyonun tek haneye düşeceğini söylerken, Cumhurbaşkanı Erdoğan da son olarak 12 Nisan 2022 tarihli Kabine toplantısı sonrası yaptığı konuşmada "Fiyatlardaki balonun söneceğini ümit ediyoruz. Bu düzelme yaşanana kadar vatandaşlarımıza her türlü desteği sağlamayı sürdüreceğiz" ifadelerini kullandı.
NEBATİ: ENFLASYON ARALIKTA DÜŞECEK
Bakan Nebati, 9 Nisan''da MÜSİAD''ın geleneksel iftar programında enflasyona ilişkin, "Aralık ayından itibaren bu ülkede her ay enflasyonun nasıl düştüğünü hep beraber göreceğiz ve yürüyeceğiz. İşler daha iyi olacak." değerlendirmesinde bulundu.