Süryani cemaatinin talebi üzerine yer tahsis edilmesinin ardından 2019'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ve TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un da katıldığı törenle temeli atılan Mor Efrem Süryani Kadim Ortodoks Kilisesi, bugün düzenlenen törenle açıldı.
Tören Süryani korosu ile başladı. Koronun ardından Süryani Kadim Vakfı Başkanı Sait Susin kürsüye çıktı.
Susin, Kahramanmaraş depremlerinde hayatını kaybedenleri anarak başladığı konuşmasında, kilisenin açılışı konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkürlerini belirtti.
Susin, kilisenin temelinin 2019'da Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından atıldığını anımsatarak, "19 Şubat'ta açılışını yapacaktık ama 6 Şubat'taki depremler bizi durdurdu. Çok büyük bir acıydı ülke için. Böyle bir ortamda açılış yapmamız söz konusu olamazdı. Sonrasında da araya ramazan, bayramlar girdi. Açılış pazar gününe kaldı. İnşallah pazar günü yine Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle açılışını gerçekleştireceğiz. Tabii çok heyecanlıyız, çok mutluyuz, çok sevinçliyiz." dedi.
ERDOĞAN: SÜRYANİLERİN İHTİYAÇLARINI KARŞILAMAK DA DEVLETİMİZİN GÖREVLERİ ARASINDA
"Sayın Metropolit, Süryani Ortodoks cemaati mensupları sizleri en kalbi duygularımla selamlıyorum. Afganistan'daki depremlerde vefat eden kardeşlerimize Allah'tan rahmet diliyorum. Tüm imkanlarımızla yanlarındayız. Yardım malzemelerini süratle ulaştırılması için talimat verdik.
Temelini birlikte attığımız kilisenin açılışını sizlerle beraber yapmaktan memnuniyet duyuyorum. Emeği geçenleri tebrik ediyorum. Tüm İstanbul halkımız gibi Süryani toplumunun ihtiyaçlarını karşılamayı da devletimizin asli görevleri arasında addediyoruz.
Sayın Kadir Topbaş ile bu süreci başlattık. Sürecin kesintiye uğramaması için girişimlerde bulunarak 3 Ağustos 2019'da temelini attık. Sıkıntıların çözülmesi için güçlü irade gösterdik. Devletimizin desteği, Süryani toplumu maddi katkısı ile yapılan kilisenin hayırlı olmasını diliyorum. 2002'den beri hayata geçirdiğimiz reform niteliğindeki birçok çalışmadan biridir.
Bulgar Demir Kilisesi'nin açılışına bizzat katıldım. Toplam 20 ibadethane restore edilerek hizmete açıldı. Bütün vakıflar sorunlarını devletin en yüksek kademesine iletme fırsatını buldu.
Balkanlar ve Batı Trakya'daki ayrımcılık devam etse de biz farklı inanç gruplarına asla bu yola tevessül etmedik.
Edilmesine de izin vermedik. Hiçbir şekilde bazı ülkelerle olan anlaşmazlıkların vatandaşlarımızı etkilemesine izin vermiyoruz. Ülkemizdeki azınlıklara ait 58 okul mevcut. Süryanilerin de okul açmasını temin ettik. Bu bölgede talep edilen bir okul konusunu da içişleri bakanımızın verdiği müjde ile 2 dönüme yakın arazi tahsisi ile o adımı da atmış olacağız.
Bu okulları devletimizin resmi okullarından ayrı tutmuyoruz. Her türlü desteği sunuyoruz. Vakıf seçimleri çıkan yönetmelik ile kısa sürede gerçekleştirildi. 6 ay içinde 167 azınlık vakfı seçimi tamamlandı. Uzun zaman alacak nice adımı siz vatandaşlarımızın istifadesine sunduk.
Her türlü ihtiyacınızda yanınızda olmayı sürdüreceğiz. Ortak vatanımız olan Türkiye'nin büyümesi için sizlerin de gereken desteği vereceğine inanıyorum. Türkiye Yüzyılı'nda sizlerin katkısına güveniyorum.”
"ZALİMİN KARŞISINDA DURMAK GÖREVİMİZ"
“Bu hoşgörü tablosunu çok anlamlı buluyorum. Türkiye farklı kültürleri asırlar boyunca barış içinde yaşatmış örnek birikime sahiptir. Bizim medeniyetimizde mazlumun da zalimin de kimliğine bakılmaz. Kimliğine bakılmaksızın zalimin karşısında mazlumun yanında durmak bizim görevimizdir.
Son dönemde İslam düşmanlığı başta olmak üzere nefret suçları artmakta. Düşünce hürriyeti denilerek göz yumuluyor. Büyükelçiliklerimizin önündeki saldırılara müsaade ediliyor.
Diğer inanç gruplarının da verdiği tepki yok sayılıyor. Tahammül sınırlarını aşan bu saldırıların yenilerinin eklenmesini kabul edemeyiz. BM başta olmak üzere üyesi olduğumuz platformlarda bu tehlikeye dikkat çekiyoruz.
Musevisi ve Hristiyan'ı ile vatandaşlarımızın tepkilerini görmekten memnuniyet duyuyoruz. Kudüs'ün mübarek bir yeri vardır.
Osmanlı'nın bölgeden çekilmesi ile Müslüman ve Hristiyanların hakları adım adım ihlal edildi.”
"FİLİSTİN MESELESİ ÇÖZÜLMEDİKÇE BÖLGE BARIŞA HASRET KALIR"
“Yüz yıllar boyunca barış yeri olan Kudüs gasbın ve yıkımın sembolü haline geldi. Bugün bölgemizdeki sorunların temelinde Filistin meselesi bulunuyor. Mesele çözülmedikçe bölge barışa hasret kalacaktır.
İki devletli çözümün muhafazası önemlidir. 67 sınırları temelinde başkenti Kudüs olan Filistin devleti ertelenemez ihtiyaçtır. Haremi Şeref'e olan saldırılar artmaktadır. Biz hakkı hakikati, doğruyu söylemekten çekinmiyoruz.
Bugün de adil bir barışın kaybedeni olmaz düsturu ile hareket ediyoruz. Filistin meselesinin uluslararası hukuka göre çözülerek bölgenin barışa kavuşmasıdır. Kundaktaki bebelerin ölümü ve acı çekilmesi yürekleri yakıyor.
Türkiye çatışmaların bir an önce durması, gerilimin düşmesi için elinden geleni yapmaya hazırdır.
Orta doğu saldırılarını bilinenler bunun temelinde Filistin bulunuyor. Orta Doğu'ya kalıcı barışın gelmesi için iki ülkenin anlaşmasıyla mümkündür. İki devletli çözüm son derece önemlidir. Başkenti Kudüs olan bir devletin varlığı artık ertelenemez. Türkiye sükunet için elinden geleni yapmaya hazırdır. Bölgedeki tüm ülkeleri de barışa katkı sağlamaya davet ediyoruz."
SAİT SUSİN: ÇOK MUTLUYUZ
Törende Susin'in ardından Süryani Ortodoks Cemaati Ruhani Lideri Yusuf Çetin konuştu.
Mor Efrem Süryani Kadim Ortodoks Kilisesi'nin açılışı öncesinde AFP'ye konuşan İstanbul Süryani Kadim Vakfı Başkanı Sait Susin "Bu, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bu yana inşa edilen ve kapılarını açacak ilk kilisedir. Çok mutluyuz," ifadelerini kullandı.
Avrupa yakasında, Türkiye'deki Süryani Hıristiyanların çoğunluğunun ikamet ettiği Yeşilköy semtinde bulunan Mor Efrem Kilisesi, 17 bin üyeli topluluk tarafından finanse ediliyor.
2019'da Süryani cemaatinin talep etmesi üzerine yer tahsisi sağlanan kilisenin temeli Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılımı ile 750 kişiyi ağırlayacak şekilde tasarlandı.
"19 Şubat'ta açılışını yapacaktık ama 6 Şubat'taki depremler bizi durdurdu. Çok büyük bir acıydı ülke için. Böyle bir ortamda açılış yapmamız söz konusu olamazdı." diyen Susin, "Sonrasında da araya ramazan, bayramlar girdi. İnşallah Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle açılışını gerçekleştireceğiz. Tabii çok heyecanlıyız, çok mutluyuz, çok sevinçliyiz." ifadelerini kullandı.
1932 yılına kadar Mardin'de bulunan kiliselerinin merkezi bugün Suriye'nin Şam kentinde yer alıyor.
Türkiye'de dini mezheplere dönük istatistik kaydı bulunmuyor. Fakat tahminlere göre Hristiyan azınlık nüfusun %0.2'sini oluşturuyor.
Resmi açılış sonrasında kilisedeki ilk ayin 15 Ekim Pazar günü yapılacak.
