Bilim insanları, Paleolitik dönemde Kıbrıs’ta yaşamış cüce hipolar ve cüce filler hakkında önemli bir gizemi aydınlattı. Bu devasa hayvanlar, insanlığın adaya ayak basmasından önceki dönemde muhteşem bir manzarada yaşamaktaydılar.
Kıbrıs, Geç Pleistosen döneminde yalnızca iki tür megafauna barındırıyordu: 500 kg ağırlığındaki cüce fil (Palaeoloxodon cypriotes) ve 130 kg ağırlığındaki cüce hippo (Phanourios minor). Ancak, bu türlerin her ikisi de yaklaşık 14,000 yıl önce insanlar adaya geldiğinde hızla yok oldu.
Bu tarihi yok oluşun nedenlerini araştırmak amacıyla Avrupa Bölgesel Gelişim Fonu ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Araştırma ve İnovasyon Vakfı tarafından finanse edilen MIGRATE projesi, Flinders Üniversitesi'nden Profesör Corey Bradshaw liderliğinde gerçekleştirildi. Araştırma bulguları, Kıbrıs’taki Paleolitik avcı-toplayıcıların önce cüce hipoları, ardından da cüce filleri 1000 yıldan daha kısa bir sürede yok etme ihtimalinin yüksek olduğunu ortaya koydu.
Bu bulgular, daha önce adaya yerleşen küçük bir insan nüfusunun bu türlerin hızla yok olmasına neden olamayacağına dair yapılan argümanları çürütüyor. Araştırmacılar, paleontoloji ve arkeoloji gibi çeşitli disiplinlerden elde edilen verileri bir araya getirerek matematiksel modeller geliştirdiler. Bu modeller, Kıbrıs’taki Paleolitik avcı-toplayıcıların, avcılık pratikleri nedeniyle bu türlerin yok olmasının ana nedeni olduğunu gösterdi.
Professor Bradshaw ve Dr. Theodora Moutsiou, Christian Reepmeyer, Frédérik Saltré ile Stefani Crabtree, insan yerleşiminin türlerin yok olmasına olan etkisini ortaya koymak için veri odaklı yaklaşımlar kullandılar. İnsanların enerji talebi, diyet bileşimi, av seçimi ve avcılık verimliliği üzerine ayrıntılı rekonstrüksiyonlar yaparak, adada tahmin edilen 3,000-7,000 avcı-toplayıcının her iki cüce türünü yok etme sorumluluğuna sahip olduğunu gösteren bir model oluşturdular.
"Sonuçlarımız, Kıbrıs'taki Paleolitik insanların Geç Pleistosen ve Erken Holosen döneminde megafauna yok oluşlarının en azından kısmen sorumlusu olduğunu güçlü bir şekilde destekliyor. Yok olma riskinin ana belirleyeni, ilk insanların adadaki cüce fillerden ve hipolarından elde ettikleri yenilebilir et oranıydı," diyor Flinders Üniversitesi'nden baş yazar Profesör Corey Bradshaw.
Araştırma, küçük insan nüfuslarının yerel ekosistemleri bozma ve büyük yok oluşlara yol açma konusundaki etkisini anlamayı sağlamlaştırıyor. Modeldeki tahminler, paleontolojik kayıtlardaki megafauna yok oluşlarının kronolojik sıralamasıyla örtüşüyor.
Dr. Moutsiou, "Kıbrıs, modellerimizi test etmek için mükemmel bir yer çünkü ada, insan nüfuslarının varlığının megafauna türlerinin yok oluşuna yol açıp açmadığını incelemek için ideal koşullar sunuyor," diyor. Önceki araştırmalar, profesör Bradshaw ve Dr. Moutsiou'nun da belirttiği gibi, adaya birkaç büyük göç olayıyla 1000 yıl içinde yüzlerce hatta binlerce insanın gelebileceğini gösteriyor.
