Uzman Klinik Psikolog Kübra Bozkurt özellikle 4 yaşından önce hiperaktivite ile yaşın verdiği hareketliliğin karıştırılabileceğini belirterek, “Dikkat eksikliği, hiperaktivite (aşırı hareketlilik) ve dürtüselliktir. Dikkat eksikliği dediğimizde kişinin verilen göreve dikkatini verememesi, odaklanamaması ve gereken zamanı ayıramaması olarak tanımlayabiliriz. Hiperaktivite ise kişinin gelişimsel düzeyiyle uyumsuz bir biçimde fazla motor aktivitesidir. Dürtüsellik kişinin kurallara uyamaması, hayır dendiği zaman duramamasıdır. Bu belirtilerin şiddeti gelişimsel düzeyle uyumlu olamayacak ağırlıktadır. Müdahale edilmediğinde kişinin akademik, mesleki, aile ve sosyal yaşamını etkiler, olumsuz yönde bir gidişata neden olur” şeklinde konuştu.
HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU
Dr. Bozkurt, sözlerine şunları ekleyerek anne babaları şöyle uyardı:
“Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun birkaç alt tipi vardır, tanı konurken kişinin yoğun olarak sıkıntı yaşadığı alanları bilmek ve alt tipi tanıya eklemek müdahale noktasında yardımcı olacaktır. Sadece dikkat eksikliğinin olduğu alt tip, hiperaktivite ve dürtüselliğin olduğu alt tip ve dikkat eksikliği ve hiperaktivitenin olduğu bileşik form olmak üzere üç alt tip vardır.”
ÖĞRENCİLERDEKİ DİKKAT EKSİKLİĞİ NEDİR?
Bozkurt, “Dikkat eksikliği yaşayan bir öğrenci verilen ödevlere dikkatini veremez, yoğunlaşamaz, gereken zamanı ayırıp ödevini zamanında bitiremez. Sınıfta öğretmeni dersi anlatırken dikkati kolayca dağılır, dersi kaçırır. Sınav esnasında dikkatini veremediği için çok hata yapar, bu nedenle notları düşük gelir. Ders çalışırken dış uyaranlardan çabuk etkilenir. Yetişkinlik dönemine bakıldığında bu kişilerin meslek hayatında da çok zorlandığı görülür. Verilen görevi kavrama ve gereken dikkati ve zamanı ayırmakta zorlanırlar, bu nedenle iş performansları düşüktür. Sıklıkla iş değiştirme veya işvereni tarafından olumsuz geribildirim alma görülür. Dikkat sorunu yaşayan bu kişiler dışarıdan gözlemlendiğinde sanki karşısındakini dinlemiyormuş gibi ya da hayal kuruyormuş gibi gözükebilirler. Okuma yaparken sıklıkla satır atlarlar. Eşyalarını kolayca kaybederler. Çevresel uyaranlardan; seslerden, görüntülerden, diğerlerine göre daha çok etkilenirler. Bu sorunlara zamanında müdahale etmemek uzun vadede akademik ve mesleki başarısızlıklara, aile ve arkadaş ilişkilerinde sorun yaşamaya neden olur. Bu kişiler arkadaşları tarafından reddedilebilir, okul başarısızlıkları özgüven sorunlarına yol açabilir.
Dolaylı yoldan depresyon veya kaygı bozukluğu gibi psikiyatrik hastalıkların gelişmesine neden olabilir. Bu tanıya sahip kişiler, şikâyetlerini en az iki ortamda (ev, okul, iş vs.) tecrübe ederler. Çocukluk çağında, özellikle 4 yaşından önce hiperaktivite ile yaşın verdiği hareketlilik karıştırılabilir ama okul çağı başladıktan sonra sorunlar bariz bir şekilde dışarıdan fark edilir olur. Belirtilerin bir kısmı zaman içerisinde azalma gösterebilir; örneğin hiperaktivite şiddeti zaman içinde azalır ama dikkat eksikliğine bağlı öğrenme sorunları devam eder.”
AA
