Editör: Naim Arıoğlu
Çocuklarda şaşılığın tedavi edilmemesi göz tembelliğine, çift görmeye, baş ağrısına ve ilerleyen dönemlerde öz güven problemlerine neden olabiliyor.
Çocuklarda en sık karşılaşılan göz rahatsızlıklarından biri olan göz kayması bilinen adıyla şaşılık, iki gözün görme ekseninin birbirine paralel olmaması durumu olarak tanımlanıyor. Çocuklarda şaşılık; güneşte bir gözünü kısma ya da kapatma, sık sık takılıp düşme, okuma ve yazmada zorlanma belirtileriyle ortaya çıkabiliyor. Şaşılık, herhangi bir bakış yönünde iki gözün görme ekseninin birbirine paralel olmaması durumu....
ŞAŞILIK NEDENLERİ
Şaşılık; katarakt, kornea opasiteleri, retinal hastalıklar gibi göz hastalıklarının belirtisi olarak gelişebilir. Bazen de yüksek dereceli miyop, hipermetrop ve astigmat gibi görme keskinliğini bozan kırma kusurlarında da şaşılık oluşabilmektedir. Kesin nedeni bilinmeyen şaşılık, genetik ya da başka faktörler sonucunda ortaya çıkmaktadır. Gözü hareket ettiren kaslardan biri ya da birkaçının bozukluğuna bağlı olarak oluşan şaşılık, bazı hastalarda önemli göz hastalıkları veya sistemik hastalıklar sonucunda da oluşabilir.
BELİRTELERİ VAR MI?
Çocuklarda şaşılık, güneşte bir gözünü kısma ya da kapatma; başı öne ve yana eğme gibi baş pozisyonlarıyla kendini gösterebilir. Göz kayması olan çocuk, bir noktaya baktığı sırada bir gözü doğru yöne, diğer gözü ise farklı bir açıya bakar. Yeni başlayan şaşılıklarda ise çocuk; çift gördüğünü ifade edebilir, sık sık takılıp düşebilir, okumada ve yazmada zorlanabilir. Ayrıca şaşılık gelişen çocukta baş ağrısı da görülebilir.
Şaşılık tedavisinde gözlük veya uygun olgularda kontakt lenslere, prizma merceklere, bazı şaşılık türlerinde göz egzersizlerine, kapama tedavisine ve göz kası ameliyatlarına başvurulmaktadır. Şaşılık tanısı, göz doktoru tarafından yapılan ayrıntılı muayene ve testler sonucunda konulur. Şaşılık, görme keskinliği, örtme-açma-odaklama ve üç boyutlu görme testi ile teşhis edilebilir. Aynı zamanda kırma kusurlarının saptanması ve gözün tüm iç yapısının sağlığının belirlenmesi amacıyla göz bebekleri ilaçla büyütülerek muayene edilir.
Çocuklarda şaşılığın tedavi edilmemesi sonucunda kayma olan gözde tembellik yani az görme gelişebilir. Çocuğun, hayata tek iyi gören gözle devam etmesi anlamına gelen bu durum üç boyutlu görmenin de kaybedilmesiyle sonuçlanabilir. Tedavi edilmeyen şaşılık çift görmeye, baş ağrısına ve yorgunluğa neden olur. Ayrıca, çocuğun ileride bazı meslekleri edinmesini engelleyebilir, estetik ve sosyal problemlere yol açabilir.
ŞAŞILIK MUAYENESİ NE ZAMAN YAPILMALIDIR?
Bebeklerin göz muayenesi ilk üç ay içinde yaptırılmalı ve doktorun önerdiği aralıklarla tekrarlanmalıdır. Yenidoğan dönemde veya hayatın ilk birkaç ayında izlenen göz kaymaları her zaman şaşılık anlamına gelmemektedir. Bebeklerde sıklıkla görülen bu kaymalar, gözün içe doğru kayması şeklinde ortaya çıkmakta ve kendiliğinden düzelmektedir.
YALANCI ŞAŞILIK NEDİR?
Yalancı şaşılık, tamamen normal ve tedavi gerektirmeyen bir durumdur. Yalancı şaşılık; bebeklerde burun kemiği oluşumunun tamamlanmamış olduğu dönemde, gözlerin içe doğru kayıyormuş gibi görünmesine neden olan göz kapaklarının iç kıvrımlarının fazla olması durumudur.
AA