Çin Maliye Bakanlığı’nın, 1 Aralık itibarıyla alüminyum yarı mamul ürünlere uygulanan %13 Katma Değer Vergisi (KDV) iadesini kaldırma kararı, piyasalarda sert tepkilere yol açtı. Şanghay fiyatlarında düşüş yaşanırken, Londra Metal Borsası (LME) fiyatlarında artış kaydedildi. Bu durum, yıllık yaklaşık 5 milyon ton Çin kaynaklı ürünün uluslararası pazardan çekilme ihtimalini yansıtıyor.
2023 yılında Çin, 5,2 milyon ton alüminyum yarı mamul ürünü ihraç etti. Bu rakamın 2024’te daha da artması bekleniyordu. Ancak, KDV iadesinin kaldırılmasıyla, Çinli üreticiler gelir kaybıyla karşı karşıya kalabilir. Rekabetin yoğun olduğu bu sektörde özellikle küçük ölçekli üreticiler ciddi zorluk yaşayabilir.
YENİ DENGELER VE KÜRESEL TANSİYON
Bu karar, yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda siyasi sebeplere de dayanıyor. Çin’in alüminyum ihracatı, uzun süredir Batılı ülkelerle gerilim konusu. ABD ve Kanada gibi ülkeler, Çin menşeli alüminyum ürünlerine yüksek tarifeler uygularken, Avrupa Birliği (AB) de karbon sınır düzenlemeleri gibi kısıtlamalar getiriyor.
Çin’in ihracatı azaltma kararı, Batı ile ticaret savaşlarını önlemeye yönelik bir adım olabilir. Özellikle Çin’in, AB ile elektrikli araç ihracatına yönelik tarifeler konusunda müzakerelerde olduğu göz önüne alındığında, bu hamlenin bir taviz niteliği taşıdığı düşünülüyor.
İÇ PİYASAYA YÖNELİM VE KAPASİTE SINIRI
Çin’in alüminyum üretimi, yıllık 45 milyon tonla sınırlı durumda. Ancak, artan iç talep ve temiz enerji dönüşümü gibi etkenler, daha fazla alüminyuma ihtiyaç duyulacağını gösteriyor. Güneş panelleri ve elektrikli araçlar gibi ürünlerde kullanılan alüminyumun yurtiçinde tutulması, bu ihtiyaca cevap verebilir.
Bu gelişme, küresel alüminyum pazarında bölgesel ayrışmaları hızlandırabilir. Çin’in ihracatı sınırlaması, Batılı üreticiler için fırsat yaratabilir. Ancak bu değişim, Çin’in yerel üreticiler üzerindeki etkisine ve diğer ülkelerin tepkisine bağlı olarak şekillenecek.
UZUN VADELİ ETKİLER
Kısa vadede piyasalar Çin’den gelecek son dakika ihracatına hazırlıklı. Ancak uzun vadede, bu hamle küresel alüminyum pazarında yeni dengeler oluşturabilir. Batılı üreticiler, Çin’in ihracatı azaltmasından fayda sağlayabilir. Fakat Çin’in kapasite ve talep dengesi, bu sürecin ne kadar sürdürülebilir olduğunu belirleyecek.
Çin’in bu adımı, küreselleşen metal piyasasında bölgeselleşmenin giderek daha belirgin hale geldiğini gösteriyor.
