Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatına göre erken yaşta emeklilik iki şekilde olur. İlki engelli hakkıyla emeklilik, diğeri ise malulen emeklilik şeklindedir. Devlet, iş kazası ve hastalık nedeniyle mesleğine dönemeyen ve başka işte çalışamayanları malulen emeklilik sistemi ile korur. Malulen emekli olabilmek için malullük durumunun sigorta girişi yapıldıktan sonra ortaya çıkması gerekir.
MALULEN EMEKLİ OLMA ŞARTLARI NELER?
Malulen emeklilik şartları 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu''na göre belirlenir. Malulen emeklilik için gerekenler:
- Malulen emeklilik için kişinin çalışma ve meslekte kazanma gücünün %60''ını kaybettiğini Kurum Sağlık Kurulu tarafından anlaşılması gerekir.
- Kişilerin malul sayılması malulen emeklilik aylığı alması için yeterli olmaz. Bunun için kişinin 10 yıl sigortalı olması, 1800 gün sigorta primi ödemesi gerekir.
- Malullük kararı verildikten sonra sigortalı çalıştığı işten ayrılması gerekir.
- Kuruma herhangi bir genel sağlık sigortası prim borcu olmaması gerekir.
- Kuruma yazılı dilekçe ile beyanat vermesi gerekir.
HANGİ HASTALIKLAR MALUL AYLIĞI ALIR?
Bir hastalıktan dolayı malulen emekli olabilmek için hastalığın tedavisinin zor olması ve meslek hastalığı kapsamında değerlendirilmesi gerekir. Malulen emekli olmaya neden olan hastalıklar şunlar:
- Parkinson, MS ve bazı psikiyatrik hastalıklar.
- Demans, alzaymır, astım ve uyku bozuklukları.
- Organ nakli ve kalp yetmezliği.
- Kanser ve çalışmaya engel olan genetik hastalıklar. Kanser hastaları tanı aldıktan sonra bir yıl içinde başvuru yaparlarsa 18 ay malul aylığı alabilirler. Kemik iliği nakli yapılanlar ise 12 ay süreyle malul aylığı alırlar.
MALUL AYLIĞI HANGİ ŞARTLARDA KESİLİR?
Malul aylığının kesilmesi için kişinin malullük durumunu ortadan kaldıran durumların ortaya çıkması gerekir.
- Sigortalıların 5510 sayılı kanun hükmünce yeniden çalışmaya başlaması veya herhangi bir yabancı ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlaması gerekir.
- Yapılan kontrol muayenelerinde malullük durumunun ortadan kalktığının anlaşılması hâlinde malul aylığı kesilir.
