Omurilik veya omurgayı kaplayan, herhangi bir dokudan kaynaklı, anormal yapıdaki lezyona omurga tümörü adı veriliyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. İsmail Oltulu, omurga tümörleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
OMURİLİK TÜMÖRLERİ OMURGANIN HER YERİNDE ÇIKABİLİR
Omurganın tümörleri primer( birincil) ve metastatik tümörler olarak ikiye ayrılmaktadır. Primer omurga tümörleri, omurganın kendi kemik ya da yumuşak dokusundan köken alıp büyüyen tümörlerdir. Metastatik omurga tümörleri ise başka dokulardan kaynaklanıp omurgaya sıçrayabilmektedir. Omurgada en sık meme, akciğer, prostat, mide ve bağırsak tümörlerinin metastazları görülmekle birlikte diğer bölge tümörlerinin de yayılımı olabilmektedir. Omurga vücutta kemik metastazlarının en sık görüldüğü bölgelerin başında gelmektedir. Omurga tümörleri kafatasından kuyruk sokumuna kadar ilerleyen omurga üzerinde her yerde ortaya çıkabilmektedir.
OMURGA AĞRISI GECELERİ UYKUDAN UYANDIRIYORSA DİKKAT!
Omurganın, gövdeyi ayakta tutmanın yanı sıra içerisinden geçen omuriliği bir kafes gibi sararak koruma görevi de bulunmaktadır. Omurgada oluşan tümörler ister iyi huylu ister kötü huylu olsun büyüklüğüne bağlı olarak omuriliğe baskı yapabilmektedir. Tümörün yarattığı baskıya bağlı olarak;
Boyun, sırt ya da bel ağrısı
Kollara ve bacaklara yayılan ağrılar
Kollarda ve bacaklarda yanma uyuşma
Kas gücü kaybı(felç)
İdrar ve büyük tuvaleti tutamamak gibi belirtiler ortaya çıkabilmektedir.
Kötü huylu omurga tümörlerinde ağrılar inatçı karakterde ve gece uykudan uyandıran tarzda yaşanabilmektedir. Aynı zamanda kilo kaybı da kötü huylu omurga tümörlerinde bu belirtilere eşlik edebilmektedir. Genç yaşta görülen iyi huylu bazı omurga tümörlerinde ağrı ile birlikte hastalarda skolyoz görülebilmektedir.
OMURGA TÜMÖRÜ EN ÇOK BU HASTALIKLARLA KARIŞTIRILIYOR
Yaşanan belirtiler hasta tarafından bel fıtığı gibi farklı rahatsızlıklarla karıştırılabildiği için doktora başvurma konusunda geç kalınabiliyor.
Doktor muayenesinin ardından Manyetik Rezonans (MR), Bilgisayarlı Tomografi (BT) ve röntgen gibi radyolojik görüntülemelerle şikâyete neden olan lezyon kolaylıkla belirlenebiliyor.
Omurga tümörü belirlendikten sonra kapalı biyopsi yöntemi ile tümörün tanısı konulabiliyor.
Ayrıca belirlenen lezyonun omurga kaynaklı primer tümör veya metastaz kaynaklı olup olmadığının belirlenmesi için PET CT görüntülemesinin de yapılması gerekiyor.
Omurgaya sık metastaz yapan meme, akciğer, prostat, tiroid gibi organlarında incelenmesi, bazı özel kan tahlilleri ile laboratuvar incelemelerinin yapılması da teşhis bakımından önem arz ediyor.
OMURİLİK TÜMÖRÜ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Omurga tümörlerinin tedavisi; omurga cerrahi, medikal onkoloji, radyasyon onkolojisi, nükleer tıp, radyoloji ve girişimsel radyoloji ile algoloji uzmanlarının beraber hareket etmesini gerektiren multidisipliner bir yaklaşım gerektirmektedir. Primer ve metastatik omurga tümörlerinin tedavisi farklılık göstereceği için tedavinin kişiye özel planlanması gerekmektedir. Primer yani omurganın kendisinden kaynaklanan tümörlerde, tümör tek parça halinde vücuttan uzaklaştırılmalıdır.
Başka organlara sıçrama ihtimali olan (metastatik) omurga tümörlerinde tedavi;
Tümörün büyüklüğüne
İçerisinden geçen omuriliğe yaptığı bası miktarına
Tümörün tipine
Omurganın hangi bölgesinde olduğuna
Radyoterapiye duyarlı olup olmamasına
Hastanın yaşına, genel durumuna ve beklenen yaşam süresine bağlı olarak değişmektedir.
Metastatik tümörlerde hedef hastanın yaşam süresini uzatmakla birlikte yaşanan şikayetleri azaltmak, ağrıyı gidermek, yaşam kalitesini artırmak, gelişebilecek felç gibi riskleri ortadan kaldırmaktır.
Her hastaya özgü farklı tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Modern teknolojik araçlarla metastatik omurga tümörlerinde kapalı ameliyatlar, ameliyatsız radyo cerrahi denilen sterotaktik radyoterapi yöntemleri ya da cerrahi ile birlikte kombine edilen radyoterapi yöntemleri uygulanabilmektedir
