Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Katar''la her geçen gün daha yakın ilişkiler kuran AKP, tartışmalı özelleştirme kararlarına bir yenisini daha eklemeye hazırlanıyor.
Birgün''den Hüseyin Şimşek''in haberine göre TBMM Genel Kurulu’nda süren 2022 Yılı Bütçe Teklifi görüşmelerinin ardından Meclis Başkanlığı’na yeni bir kanun teklifi sunacak iktidar partisi, BOTAŞ’ın Hazine’ye olan gümrük vergisi borçlarını silecek. Böylece bir yılda Hazine’den 7 milyar TL borç alan BOTAŞ, vergi borcundan kurtulacak ve özelleştirme için daha cazip hale getirilecek. Ayrıca kur artışından yüksek derecede zarar eden BOTAŞ’ın bu yolla ortaya çıkacak zararı da “azaltılacak.”
Bütçe görüşmelerinin ardından gündeme gelmesi planlanan torba tekliften önce de BOTAŞ’ın özelleştirilmesine alt yapı sağlayan bazı yasal düzenlemeler yapıldı.
Katar ya da BAE''ye satılabileceği iddia edilen BOTAŞ ile ilgili sene boyunca çok sayıda tartışmalı düzenlemeye imza atıldı.
“Özelleştirme altyapısı sağlanıyor” eleştirilerine konu olan adımlardan ilki, BOTAŞ’ın bölünmesi oldu. Şubat ayında Resmi Gazete’de yayımlanan kararla, BOTAŞ’ın yanı sıra BOTAS International Anonim Şirketi isimli yeni bir şirket kuruldu.
TBMM’de geçen ay “elektrik ve enerji torba teklifi” ile de BOTAŞ’a dair önemli bir değişikliğe imza atıldı. BOTAŞ ve bağlı ortaklıkları ile yurtdışında kurdukları şirketler, Kamu İhale Yasası’nın kapsam dışına çıkarıldı.
83 milyar TL sermaye ile Türkiye Varlık Fonu A.Ş’nin bünyesinde bulunan BOTAŞ, tüm yıl boyunca Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan 7 milyar TL’den fazla borç aldı ve en çok borçlanan ikinci kamu kurumu oldu. BOTAŞ, Sayıştay Kamu İşletmeleri Raporu’na göre de 5,6 milyar TL’lik zararla 23 kamu işletmesi arasından en çok zarar eden kurum oldu.
ENERJİYE DARBE
AKP’nin kamunun en çok gelir getirme potansiyeline sahip kurumlarını tek tek sattığını, BOTAŞ’ın da “sıradaki kurban” olduğunu ifade eden CHP Milletvekili Tahsin Tarhan, “Her türlü şüpheli işleme ve özelleştirme adımına karşı direneceğiz” dedi.
“Türkiye’nin en güçlü kuruluşlarından birisi BOTAŞ’tır ve öyle kalacak” diyen Tarhan, “BOTAŞ’ın Kamu İhale Yasası’nın dışına çıkarılması, özelleştirmenin bir göstergesiydi.
Şimdi yeni bir adım daha atılıyor. Buna karşı durmak en büyük görevlerimiz arasında yer alıyor. Türkiye’nin enerji hatlarına darbe vurmak isteyenler karşılarında bizi bulacaklar” ifadelerini kullandı.
PLANIN PARÇASI
BOTAŞ’ın kamunun enerji devi olarak tabir edilen kuruluşlarının başında geldiğini ifade eden İyi Parti’li Yasin Öztürk de olası özelleştirme hamlesine tepki gösterdi. BOTAŞ’ın Varlık Fonu’na devrinin ardından zararlarla boğuştuğuna dikkati çeken Öztürk, “BOTAŞ’ın vergi borçlarını ödemeyeceği görüldüğü için bu borçlar silinmeye çalışılıyor. Ancak bu bir planın parçasıdır. Özelleştirilerek satılacak varlık kalmadığı için şimdi sıra TEİAŞ ve BOTAŞ gibi stratejik iletim şirketlerine gelmiştir. BOTAŞ’ın içerisinde iletim ve ticaret kısımları arasında hesap ayrışımı yapılsa da bu borç neticede BOTAŞ’ın borcudur ve hem iletim kısmını hem de ticaret kısmını kapsamaktadır. BOTAŞ''ın ticaret kısmından kaynaklanan bu borç, silinmeye çalışılarak yakın gelecekte özelleştirilmeye çalışılacak iletim şirketinin ‘kılçıksız’ bir şekilde satışa hazırlanması içindir” dedi.
