1992-1995 yılları arasında yaşanan savaşta öldürülen ve 32 yıl sonra kimliği belirlenen Alija Foric, Bademi Music, Nazif Music ve Enver Aliji, Kamicani Anıt Merkezi'nde Bosna Hersek İslam Birliği Başkanı Husein Kavazovic'in kıldırdığı cenaze namazı sonrası son yolculuklarına uğurlandı.
Cenaze törenine katılan Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı ve Boşnak üyesi Denis Becirovic, Sırplar tarafından katledilenlerin 73 ayrı toplu mezara gömüldüğünü belirtti. Prijedor’da soykırım unsurları içeren suçların işlendiğini vurgulayan Becirovic, "İnsanlığa karşı işlenen suçlardan dolayı Nürnberg'de yargılamalar yapılmıştır. Bosna Hersek'teki herkesin bu olaylardan ders alması ve daha güvenli bir gelecek inşa etmeye yönelmesi gerekiyor. Masum kurbanları asla unutmamalıyız, çünkü onları unutmak gelecekte benzer trajedilerin yaşanmasına neden olabilir" dedi.
Bosna Hersek Kayıp Kişiler Enstitüsü'nden Saliha Duderija, Prijedor'un, Srebrenitsa'dan sonra en fazla kayıp kişinin bulunduğu yer olduğunu ifade etti. Duderija, kayıp kişileri bulabilmek için DNA örnekleri toplamaya devam ettiklerini ve olaylarla ilgili bilgi sahibi olanlardan yardım talep ettiklerini belirtti.
Nazif Music'in eşi Hata Music, eşini uğurlamaya hiçbir zaman hazır olmadığını söyledi. Music, "Maalesef üzücü haberi aldık. Yine de cenazesi bulunduğu için mutluyuz, onu layıkıyla defnedebilir ve huzur bulmasını sağlayabiliriz. Allah onu ve masumca hayatını kaybeden herkesi cennetine alsın. Evdeydik, kimse silahlı değildi. Böyle bir şeyin olabileceğine inanmıyorduk. Evimize girdiler, masum bir adamı, çocuklarımın babasını aldılar, öldürdüler" dedi.
Alija Foric'in kardeşi Mirsad Foric, yaşadıklarının çok zor olduğunu ancak kardeşinin bir mezara sahip olacağı için huzur bulacağını dile getirdi. Foric, "Kardeşim köydeki katliamlar sırasında öldürüldü. Kardeşim tahliye için gelen otobüslere binerken, birisi ona seslendi ve öldürdü" şeklinde konuştu.
Bademi Music'in oğlu Suad Music, babasını kimin öldürdüğünü bildiğini ancak savcılığın yıllardır harekete geçmediğini söyledi. Çocukluğunda savaş nedeniyle altı ay kampta kaldığını belirten Music, "Kamptan ayrıldıktan sonra hem babamın hem de annemin öldürüldüğünü öğrendim. Babamı buldum ve defnedildi. Annem ise muhtemelen toplu mezarlara defnedilmemişti, kalıntıları toprağın üstünde kaldı ama aramaya devam edeceğim" dedi.
Prijedor'da neler yaşandı?
Bosna'daki savaşın başında, Mart 1992'de, eski Yugoslavya'daki Devlet Güvenlik Teşkilatı'nın (UDBA) başına getirilen Sırp kökenli Simo Drljaca, Prijedor'daki 13 polis karakolunda görev yapan 1775 Sırp'ı silahlandırdı. Sırp birlikleri, 29 Nisan gecesi, nüfusunun çoğunluğu Boşnak olan Prijedor şehrini ele geçirdi. Ağır silahlara sahip Sırp birlikleri, 23 Mayıs 1992'de Prijedor civarındaki köylere saldırdı. Bu katliamda 102'si çocuk 3 bin 176 sivil hayatını kaybetti.
Sırplar, 31 Mayıs 1992'de yerel radyolar üzerinden "Sırp olmayanların evlerinin pencerelerine beyaz çarşaf asmaları, sokağa çıkarken kollarına beyaz kurdele bağlamaları" talimatını verdi. Tespit edilenler, esir kamplarına götürülerek katliamlara, işkencelere ve tecavüzlere maruz kaldı. Prijedorlu yaklaşık 30 bin sivil, Omarska, Keraterm, Kozarac, Trnopolje ve Manjaca'daki toplama kamplarına götürüldü. On binlerce kişi ise doğdukları topraklardan sürgün edildi.
Prijedor'daki katliamda hayatını kaybeden ve kimlik tespiti yapılan Boşnak siviller, her yıl 20 Temmuz'da düzenlenen cenaze töreniyle defnediliyor.
