Erman Çimen /Yeniçağ
Gelirleri yüksek enflasyon karşısında eriyen vatandaşlar zorunlu harcamaları için bankalara koştu. Borcu borçla kapatarak bir sarmal içinde hayatını devam ettirmeye çalışan yüz binlerce insan bir taraftan da icra dosyalarıyla boğuşuyor. CHP''nin Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi ve Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) verilerinden derlediği bilgilendirme raporuna göre, bireysel kredi ve kredi kartı borçlarındaki artış hızlanarak devam ediyor.
Geliri yetmediği halde, negatif reel faizin de teşviki ve yüksek enflasyon nedeniyle harcamalarını öne çekip borçlanan vatandaşların bankalara olan borcu bir haftada 13 milyar lira daha artarak 9 Aralık itibariyle 1 trilyon 491 milyar liraya ulaştı. Bu borcunun 1 trilyon 78 milyar lirası bireysel (konut, otomobil, ihtiyaç) kredilerinin, 413 milyar lirası da kredi kartı borç bakiyelerinden kaynaklanıyor. Son hafta tüketici kredilerinde 11,5 milyar liralık, kredi kartı borçlarında ise 1,8 milyar liralık artış kaydedildi.
BORÇ BATAĞINDAKİ VATANDAŞ İCRA DAVALARIYLA BOĞUŞUYOR
Vatandaşların vadesinde ödeyemediği için bankalar tarafından icraya verilen ve henüz varlık yönetim şirketlerin devretmedikleri takipteki borçları ise 31,3 milyar liraya yükseldi. Bankaların takipteki bu borçlarını düşük bir bedel karşılığında varlık yönetim şirketlerine devrediyor olmaları bu rakamı olduğundan daha düşük gösteriyor. Varlık yönetim şirketlerine olan borçları son bir yılda 5,3 milyar lira artarak eylül sonunda 36 milyar liraya yükselen vatandaşların, bankalara, finansman şirketlerine, varlık yönetim şirketlerine ve TOKİ''ye olan (tahsili gecikmiş borçlar da dahil) toplam borcu 1 trilyon 553 milyar lira düzeyinde seyrediyor. Vatandaşların bankalara olan borcunda yılbaşından bu yana 465 milyar liralık, toplam borçlarında ise 471milyar liralık artış yaşandı.
Bu yıl ocak-ekim döneminde 883 bin 614 kişi bireysel kredi borcunu, 775 bin 158 kişi de kredi kartı borcunu temerrüt süresinin sonuna kadar ödeyemedikleri için bankalar tarafından takibe alındı. Hem kredi kartı hem de tüketici kredisi borcu yüzünden takibe alınanlar tek kişi sayıldığında toplam 1 milyon 316 bin 835 kişi bankalar tarafından icra takibine alındı. İcra takibine alınanların sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 350 bin kişi arttı.
Öte yandan varlık yönetim şirketlerine olan 2 bin liraya kadar borçların silinmesine rağmen, bankalar tarafından bu yıl ve önceki yıllarda takibe alınanlardan borcu hala devam edenlerin sayısı ise 3 milyon 958 bin 645 kişi olarak açıklandı. Bunların 2 milyon 513 bin 766''sı bankalar ve diğer finans kuruluşları, 2 milyon 22 bin 951''i ise varlık yönetim şirketlerinin takibinde bulunuyor.
“GÜNLÜK 70-80 TANE BORÇ TEBLİGATI GELİYOR”
ANKA''da yer alan bilgilere göre ise Osmaniye''de Rahime Hatun Mahallesi''nin 2 dönemdir muhtarlığını yapan İsa Kama, kendilerine gelen icra ve trafik cezaları tebligatlarında son dönemde artış olduğunu söyledi. "İkinci dönemden beri muhtarlık yapıyorum. İlk 5 yılımızda çok evrak gelmiyordu, ancak ikinci dönemimizde günlük 70-80 tane evrak geliyor" diyen Kama, bunların genelde icralık ve trafik cezası tebligatı olduğunu belirtti.
Özellikle son 3 yıldır borç dosyalarının attığını kaydeden Kama, "İnsanlar mağdur, perişan. Az cezada yok, 500 lira, 600 lira ceza geliyor. En düşük ceza 300 lira şu an. Vatandaşlara biz ulaşıyoruz, çoğuna zaten postacı ilk baştan tebligatını yapıyor, ama postacı ''Vatandaşlar almıyor'' ya da ''Taşınmış'' diyor. Bir şekilde tebligatlar bize geliyor. Biz de bunu yasa gereği almakla mükellefiz. Vatandaşın çoğu bilmiyor; biz bu evrakları aldığımızda kendisi almış gibi işlem görüyor. Vatandaş zor durumda geçim sıkıntısı bir hayli fazla" diye konuştu.
