Yeni bir araştırmaya göre, Covid-19, enfeksiyondan sonra üç yıl boyunca kalp krizi, inme ve ölüm riskini artırabilir. Bu çalışma, Atherosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology adlı tıp dergisinde yayımlandı ve UK Biobank adı verilen büyük bir veri tabanında yaklaşık çeyrek milyon kişinin tıbbi kayıtlarını inceledi.
ÇALIŞMANIN KAPSAMI VE BULGULAR
Araştırmacılar, 2020 yılında Covid-19 pozitif testi olan 11.000'den fazla kişiyi tespit etti; bu kişilerin neredeyse 3.000'i hastaneye kaldırılmıştı. Bu gruplar, Covid-19 geçmişi olmayan 222.000'den fazla kişiyle karşılaştırıldı. 2020 yılında Covid-19 geçiren bireylerin, hastalıklarının ardından neredeyse üç yıl boyunca kalp krizi, inme veya ölüm gibi büyük kardiyak olaylara yakalanma riskinin iki kat daha fazla olduğu belirlendi.
Eğer bir kişi Covid-19 nedeniyle hastaneye kaldırılmışsa, bu daha ciddi bir durumu işaret ettiğinden, büyük kalp olayları riski daha da artarak üç katına çıktı. Hastaneye yatış gerektiren Covid vakalarının, diyabet veya periferik arter hastalığı (PAD) gibi diğer ciddi durumlarla karşılaştırılabilir derecede yüksek risk taşıdığı gözlemlendi.
COVİD-19'UN UZUN SÜRELİ ETKİLERİ
Araştırma, Covid-19 enfeksiyonunun yol açtığı kalp riski zamanla azalmadığına dikkat çekiyor. Cleveland Clinic'ten Kardiyovasküler ve Metabolik Bilimler bölüm başkanı Dr. Stanley Hazen, "Bu riskin azalmasına dair hiçbir işaret yok" diyerek, bu bulgunun Covid-19'un diğer enfeksiyonlardan farklı olduğunu vurguladı.
Mayo Clinic'ten kardiyolog Dr. Patricia Best, enfeksiyonların kalp krizi riskini artırdığını, ancak genellikle enfeksiyondan sonra bu riskin hızla azaldığını belirtti. "Covid-19'un etkisi çok büyük ve bu, Covid'in diğer enfeksiyonlardan nasıl farklı olduğunun bir sonucu" dedi.
COVİD-19'UN KALP SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Araştırmacılar, Covid'in kalp-damar sistemi üzerindeki uzun süreli etkilerinin nedenlerini tam olarak bilmiyorlar. Önceki çalışmalarda, koronavirüsün kan damarlarının iç yüzeyini kaplayan hücreleri enfekte edebildiği ve arterlerdeki yapışkan plaklarda bulunabildiği gösterilmişti. Araştırmacılara göre, Covid-19’un arter duvarları üzerindeki etkileri sürdürücü bir hasar yaratıyor olabilir.
Dr. Hooman Allayee, Covid-19’un arterlerdeki plakları dengesiz hale getirip kan pıhtısı oluşma riskini artırabileceğini belirtti. Araştırmacılar, Covid ile kalp krizi geçirme riski arasında genetik bir bağ olup olmadığını araştırdılar, ancak bu konuda bir bulgu elde edemediler.
KAN GRUPLARININ ROLÜ
Araştırmada, bazı kan gruplarının kalp sağlığı üzerindeki etkileri de incelendi. A, B veya AB kan grubuna sahip kişilerin kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riskinin daha yüksek olduğu biliniyor. O grubu kanına sahip kişilerin Covid-19’a yakalanma konusunda biraz korunduğu gözlemlendi. Hastaneye kaldırılan O grubu hastalarının kalp krizi veya inme riskinin, diğer kan gruplarına göre daha düşük olduğu bulundu.
UMUT VEREN GELİŞMELER
Araştırma, Covid-19 nedeniyle hastaneye yatmış bireylerin düşük doz aspirin kullanmaları durumunda kalp krizi veya inme geçirme olasılıklarının artmadığını gösterdi. Bu durum, riskin azaltılabileceğini ortaya koyuyor. Dr. Hazen, Covid geçiren hastaların kalp sağlığına dikkat etmeleri gerektiğini ve bunun için kan basıncı, kolesterol kontrolü ve belki de günlük aspirin kullanmalarını önerdi.
Son olarak, çalışmada Covid-19 aşısının kalp sağlığı üzerindeki etkileri incelenmedi, ancak aşıların genellikle Covid enfeksiyonlarının ağırlaşmasını önlediği düşünülüyor. Herhangi bir Covid-19 hastalığı geçiren bireylerin kalp riski konusunda dikkatli olmaları gerektiği belirtiliyor.
