Beyaz eşya satışları ÖTV muafiyetinin verdiği desteğe rağmen ilk altı ayda yüzde 9 gerilerken; muafiyetin kaldırılmasıyla yılın ikinci yarısında daralmanın şiddetlenmesi ve sektörün 2019'u yüzde 15 küçülme ile tamamlaması bekleniyor.
Dövizdeki harekete bağlı olarak maliyetlerde geçen yıla göre yüzde 45-50 artış yaşayan sektör, pazardaki daralma nedeniyle maliyet artışlarını fiyatlara yansıtamazken; ihracattaki görece olumlu tablo iç pazardaki kayıpları bir miktar telafi ediyor.
Sektör temsilcileri satışların tekrar ivme kazanması için ÖTV'nin kalıcı olarak kaldırılmasını ve enerji verimli ürünlere teşvik talep ediyor.
Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD) verilerine göre, beyaz eşyada 6 ana üründe iç satışlar Ocak-Haziran döneminde yüzde 9 düşüşle 3.5 milyon adet oldu. Satışlar Haziran ayı özelinde ise yüzde 4 artışla 712,827 adet olarak gerçekleşti.
Sektörün değerlendirme toplantısında konuşan TÜRKBESD Başkanı Can Dinçer, Haziran'da satışlarda görülen artışta ÖTV muafiyetinin sona ermesi öncesi öne çekilen talebin etkili olduğunu belirterek, "ÖTV muafiyeti olmasaydı yılın ilk yarısında gördüğümüz yüzde 9 daralma çok daha şiddetli olabilirdi. Beklentimiz, son çeyrekte bu daralma yüzde 20'ye gidebilir. Yılı yüzde 15 daralma rakamı ile bitirebiliriz" dedi.
Beyaz eşyada yüzde 6.7 olarak uygulanan ÖTV, sektördeki daralma nedeniyle geçen yıl 31 Ekim'de 2018 sonuna kadar geçerli olmak üzere sıfıra indirilmişti. Söz konusu indirim önce 2019 Mart sonuna, sonra da Haziran sonuna kadar uzatılmıştı. ÖTV muafiyeti 30 Haziran itibarıyla sona erdi.
ÖTV KALICI OLARAK KALKMALI
ÖTV desteğinin kalıcı hale getirilmesi gerektiğini belirten Dinçer, "ÖTV çok önemli bir destekti. Beyaz eşya sektöründe ÖTV'nin tamamen kalkmasının gerektiğini düşünüyoruz. Beyaz eşya lüks değildir, temel ihtiyaçtır" dedi. Dinçer, bu taleplerini hükümet kanadı ile görüşüp görüşmedikleri ile ilgili sorular üzerine şöyle konuştu: "Sürekli iletişim halindeyiz. ÖTV'nin ikinci yarı için kalkmasını talep ediyoruz... Devletin de bazı sıkıntıları olduğunu tahmin ediyoruz. Ancak ÖTV kalktığında daha fazla satış yapılacağı ve daha fazla KDV anlamında katkı sağlayacağını düşünüyoruz... Devlete ihtiyaçlarımızı ilettik. Önümüzdeki dönemlerde TBMM'de değerlendirileceğine ve pozitif çıktıları olacağına inanıyoruz."
Sektörün üretiminin yüzde 75'ini ihraç ettiğini belirten Dinçer, iç pazardaki daralmaya karşın bu sayede ayakta kalmayı başardıklarını söyledi. TÜRKBESD verilerine göre ihracat ilk altı ayda yüzde 1 artışla 10.1 milyon adet oldu. İhracat ve iç satış toplamı ise yüzde 2 düşüşle 13.6 milyon adet olarak gerçekleşti.
Dinçer, "İhracatta ilk altı ayda yüzde 1'lik artış var. Avrupa Birliği'nin büyüme oranları düşük. Toplam ihracatımızın yüzde 70'ini o bölgeye yaptığımız için oradaki ekonomik büyüme azaldığı için ihracatımız beklentinin bir miktar altında" dedi ve ekledi: "Ama sonuçta ilk altı ayda 10 milyon adedi aşan çok güçlü bir ihracatımız var. İkinci altı ayda da ihracat anlamında negatif değil, güçlü rakamların geleceğini düşünüyorum. 2018'in üzerinde olacak bir rakamla bitireceğiz."
DÖVİZDEN KAYNAKLI MALİYET ARTIŞI YÜZDE 45-50
Sektörde gerileyen kârlılılklara da dikkat çeken Dinçer, "Beyaz eşyada dövizle ilgili çok ciddi bir maliyet artışı söz konusu. Yüzde 45-50 bandı diyebiliriz. Bunu iç piyasaya yansıtamadık. Bu oranları yansıtmak kolay değil. Sektörün bu anlamda zorlandığını açıkça söyleyebiliriz. Döviz etkiledi, hammadde fiyatları etkiledi, bir de enerji fiyatları çok ciddi olarak etkilemiş durumda" dedi. Son 15 ayda elektrik maliyetlerinin ise yüzde 130 arttığına işaret eden Dinçer, ekonomideki gelişmeler ve iç piyasadaki daralma nedeniyle maliyet artışlarını fiyatlara yansıtamadıklarını; alınan verimlilik tedbirleriyle bu artışı karşılamaya çalıştıklarını söyledi.
