Birleşmiş Markalar Derneği’nin (BMD) üyeleriyle birlikle yaptığı araştırmaya göre, perakendecilerin en büyük sorununun yüzde 89 ile fahiş kira artışları olduğu ortaya çıktı. Sektörde bir fırsatçılık ekonomisinin oluştuğu, hem ortak alan giderleri hem de kiralar konusunda büyük bir suiistimalin yaşandığı ifade edilirken BMD Başkanı Sinan Öncel, fahiş kira artışları hakkında dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Öncel, geçtiğimiz yıl AVM’de 100 bin lira kira verilen bir mağazaya bu yıl 160 bin TL verilmesi gerekirken AVM’nin 400 bin TL kira istediğini ifade etti ve “AVM öyleyse çık yoksa uyarlama davası açacağım diyor” ifadesini kaydetti.
BERLİN DAHA UCUZ
BMD Yönetim Kurulu Üyesi Yiğit Akgün, yeni mağaza yatırımlarında Türkiye ile Avrupa arasındaki gitgide açılan farka dikkat çekerek “2023 Mayıs ayında Berlin’de en önemli noktalarından birinde yeni bir AVM açıldı. Biz metrekaresini 71 Euro’ya mağaza kiraladık. İstanbul Bayrampaşa’da aralık ayında yüzde 60 enflasyon döneminde AVM yönetimi sizinle yeni kontrat yapalım ödediğiniz kiranın 4.5 katı kira ödeyin dedi. Yaklaşık 215 Avro’ya tekabül ediyor” açıklamasında bulundu.
Burada fırsatçılık ekonomisinin olduğunu vurgulayan Akgün, eğer bu fırsatçılık ekonomisine göz yumulursa maliyetler açısından büyük sıkıntılar yaşanacağının altını çizdi.
BMD Başkanı Sinan öncel öncülüğünde gerçekleşen ve yönetim kurulu üyeleri Mustafa Kamar, Yiğit Akgün, Fatih Karaca, Mete Sönmez ve Özgür Çetinkay'nın katıldığı toplantıda sektörle ilgili şu sıkıntılar dile getirildi:
* Bir yerde ciro kirası varsa uyarlama davası açılmasın. Ciro kirası ödemek şirkete ortak olmak gibi bir şeydir. Ciro kirası olan bir ekonomide mal sahibinin mağdur olması imkansız.
* Sektörde yüksek kira artış talepleriyle birlikte uyarlama davaları artıyor. Burada emsal oluşturması için AVM yüksek kiralı yeni kiracı almaya başladı. Yeni markalar yüksek kiradan giriyor AVM’lere. Türkiye’de bütün sektörlerde fırsatçılık başladı.
* İthal girdilere uygulanan ilave gümrük vergileri ve bitmiş ürünlerdeki referans fiyat uygulaması canımıza okuyor. Referans fiyat çözülmezse enflasyonla mücadele edilmez.
* Türkiye artık pahalı bir ülke. Perakendede ilk 4 ayda turist alışverişi yüzde 4’lere kadar düştü.
* Perakende sektörünün 545 milyar TL borcu var. Bizim borcumuz AVM yatırımcılarının borcundan daha yüksek.
* Ortak alan giderlerinde şeffaflık yok. Harcama kalemleri kiracılara tek tek açıklanmalı. Ortalama metrekare başına 225 TL ortak alan gideri ödeniyor. Bunun 50 TL’si suistimal ediliyor. Türkiye genelindeki 14 milyon metrekarelik kiralanabilir alanda yıllık ortalama 8.4 milyar TL’lik suistimale konu bir hacim ortaya çıkıyor.
* Fiyatların bu kadar arttığı bir ortamda asgari ücret yüksek demek abes olur.
