Cumhuriyetin ilanıyla birlikte her
yerde yeni yeni okullar açıldı
24 Kasım Atatürk’ün Millet Mektepleri Başöğretmenliğini kabul ettiği gündür. Bu yıl, Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’e Bakanlar Kurulu tarafından verilen Başöğretmenlik unvanının 85’inci yılı. Aynı zamanda da 24 Kasım’ın her yıl Öğretmenler Günü olarak kutlanmaya başlanmasının 32’nci yılı. Bu vesileyle Mustafa Kemal Atatürk’ün eğitim ve öğretmenler hakkındaki görüş ve fikirlerini aktarmayı uygun gördük.
Eskiden öğretmene ’Muallim’, öğretmen yetiştiren okula da ’Muallim Mektebi’denirdi. Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki ilk öğretmen okulu, 16 Mart 1848’de açılan ’Darülmuallimin-i Rüşdi’dir. Cumhuriyetin ilanıyla birlikte yurdumuzun her yanına yeni yeni okullar açıldı. Okul çağında olanlar bu okullarda okumaya başladı.
Millet Mektepleri
1928 yılında yeni Türk harflerinin kabulünün ardından halkın yeni harfleri kısa sürede öğrenip daha çok yurttaşın okur yazar olmasını sağlamak amacıyla yoğun bir çalışma başlatılmıştı. Okuma yazmayı yaygınlaştırmak için okul çağı dışındaki yurttaşlara okuma yazma öğreten okullar açıldı. Bunlara Millet Mektepleri adı verildi.
Atatürk’e
Başöğretmenlik unvanı
Atatürk, Millet Mektepleri’nde yazı tahtasının başına geçerek dersler verdi. Bakanlar kurulu 11.11.1928 günü yaptığı toplantıda Atatürk’e Başöğretmenlik unvanını verdi. 24 Kasım, Atatürk’ün Millet Mektepleri Başöğretmenliğini kabul ettiği gündür. Öğrencileri, öğretmenleri, okulu çok seven Atatürk yurt gezilerinde okullara uğrardı. Sınıflara girer, sıralara oturur, ders dinlerdi. Öğrencilere sorular sorardı. Öğretmenlerle konuşur, her yerde öğretmenliğin üstün bir meslek olduğunu anlatırdı. Bir anekdot da şudur. Atatürk’e mebus maaşlarının ne kadar olması sorulduğunda, öğretmen maaşını geçmemesini söyler. Şimdiki öğretmen ve milletvekili maaşlarını ise kıyaslamanın imkanı yok...
Atatürk ve öğretmenler
Atatürk, öğretmenlerin Kurtuluş Savaşı’nda nasıl canla başla çalıştıklarını yakından izledi. Başöğretmen Atatürk, öğretmenlerin Ulusal Kurtuluş Savaşı’nda gösterdikleri etkinliği hep övdü. Atatürk yeni Türkiye’nin yaratılmasında öğretmenlere büyük görevler düştüğü inancındaydı. Çağdaş bir ulus olmamız için eğitimin yaygınlaşması gereğine inanıyordu. Bu nedenle Atatürk: "Ulusları kurtaracak olan yalnız ve ancak öğretmenlerdir." sözleriyle öğretmene verdiği önemi ve duyduğu saygıyı en güzel biçimde belirtti. Atatürk’ün 100.
Doğum yıldönümü olan 1981 yılında ise, 24 Kasım’ın her yıl Öğretmenler Günü olarak kutlanması kararlaştırıldı. Mustafa Kemal Atatürk’ün eğitim ve öğretmenler hakkındaki görüşlerini, Prof. Dr. Yahya Akyüz’ün Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi’nde yayımlanan yazısı ve muhtelif kaynaklardan yaptığımız araştırmanın ışığında aktarıyoruz.
(Devam edecek)
