Norveç somonu, dünya mutfaklarının ve restoranların en gözde ürünlerinden biri olsa da, şu anda ciddi bir krizle gündemde.
Sözcü'nün haberine göre, Tüketici haklarını savunan Foodwatch adlı kuruluş, Norveç’teki balık çiftliklerinde sağlıksız üretim koşulları ve artan ölüm oranlarıyla ilgili çarpıcı bir rapor yayımladı.
Bu rapor, özellikle Almanya ve İsviçre gibi ülkelerde büyük tepkiyle karşılandı. Pek çok tüketici örgütü, Norveç’ten somon ithalatının durdurulması için kampanyalar başlattı. Türkiye’de de sağlıklı bir besin kaynağı olarak tüketilen Norveç somonuna yönelik bu iddialar, kamuoyunda endişelere yol açmış durumda.
100 MİLYON SOMON KAYBI
Foodwatch'un yayımladığı rapora göre, 2023 yılında Avrupa’da en çok somon tüketen ülkeler, yetersiz denetim ve güvenilir olmayan raporlar nedeniyle bu sorunun bir parçası haline geldi. Raporda, çiftliklerde yetiştirilen yaklaşık 100 milyon somonun çeşitli hastalıklar ve olumsuz koşullar nedeniyle büyüyemeden öldüğü belirtildi. “Tembel Balık” başlıklı raporda, ölümlerin en büyük nedenleri arasında somon biti istilası, bulaşıcı hastalıklar ve yaralanmalar öne çıkıyor. Özellikle somon biti (Lepeophtheirus salmonis), balığın derisini ve kanını tüketerek enfeksiyonlara yol açıyor.
EKOSİSTEMİ TEHDİT EDİYOR
Raporda ayrıca, balık çiftliklerinden denize kaçan somonların doğal ekosistemde dengesizliğe neden olduğu ve diğer balıkları avlayarak deniz yaşamını olumsuz etkilediği vurgulanıyor. Somon yetiştiriciliğinin daha sıkı kurallarla denetlenmesi ve karada kurulan çiftliklere geçiş yapılması gerektiği öneriliyor.
Norveç somonu endüstrisi, 2023 yılında 10 milyar euro gelir elde ederek rekor kırsa da, raporda yalnızca iki çiftliğin gerekli standartları karşıladığı belirtiliyor.
