ABD'de yapılan kapsamlı bir araştırma, yalnızca ultraprocessed gıdalarla beslenen bireylerde obezite, diyabet ve kardiyovasküler hastalık riskinin belirgin bir şekilde arttığını gösterdi. Uzmanlar, bu gıdaların bağımlılık yapıcı etkilerine ve uzun vadede toplumsal sağlık üzerindeki sonuçlarına dikkat çekti.
UZMAN GÖRÜŞLERİ: ULTRAPROCESSED GIDALAR VE SAĞLIK
Harvard Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu'ndan Beslenme Bilimi Uzmanı Prof. Dr. Walter Willett, aşırı işlenmiş gıdaların sağlık üzerindeki yıkıcı etkilerini şöyle özetledi:
"Bu tür gıdalar, sadece besin değeri düşük olmakla kalmıyor, aynı zamanda yüksek kalorili içerikleriyle obezite ve metabolik sendrom gibi rahatsızlıkların yaygınlaşmasına neden oluyor. Ayrıca, bu ürünlerdeki katkı maddeleri ve yapay içerikler bağımlılık yapıcı özellik gösteriyor."
King’s College London'dan Endokrinoloji Uzmanı Dr. Megan Rossi ise ultraprocessed gıdaların bağırsak sağlığı üzerindeki etkisine dikkat çekti:
"Bu gıdalar, bağırsaktaki faydalı bakterilere zarar vererek mikrobiyomu zayıflatır ve inflamasyon seviyelerini artırır. Bu durum, yalnızca fiziksel sağlığı değil, aynı zamanda ruhsal sağlığı da olumsuz etkileyebilir."
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR: SAĞLIK ÜZERİNDE DERİN ETKİLER
Cell Metabolism dergisinde yayımlanan bir araştırma, yalnızca ultraprocessed gıdalarla beslenen katılımcıların, doğal gıdalarla beslenenlere kıyasla kilo alma eğiliminde olduğunu ve bu durumun doğrudan metabolik bozukluklarla bağlantılı olduğunu ortaya koydu.
The BMJ'de yayımlanan bir çalışma, ultraprocessed gıdaların düzenli tüketiminin, kardiyovasküler hastalık riskini %30, tip 2 diyabet riskini ise %25 oranında artırdığını gösterdi.
Nature Communications dergisindeki bir araştırma, bu tür gıdaların tüketiminin bağımlılık yapıcı etkilerini vurgulamış ve beynin ödül merkezindeki dopamin salınımını etkileyerek daha fazla tüketim isteği oluşturduğunu belirtti.
ULTRAPROCESSED GIDALARIN TÜKETİMİ NASIL AZALTILABİLİR?
- Doğal Gıdalara Yönelin: Taze sebze, meyve, tam tahıllar ve doğal protein kaynaklarına dayalı bir diyet tercih edin.
- Etiket Okuma Alışkanlığı: Ambalajlı ürünlerin etiketlerini dikkatlice okuyarak şeker, sodyum ve katkı maddesi içeriklerini kontrol edin.
- Yavaş Yemek ve Planlama: Evde yemek hazırlamak ve yavaş yemek yeme alışkanlığı edinmek, ultraprocessed gıdalara olan bağımlılığı azaltabilir.
- Eğitim ve Farkındalık: Sağlıklı beslenme konusundaki bilgilendirme kampanyaları, bireylerin bu tür gıdaların zararları hakkında bilinçlenmesine yardımcı olabilir.
- Yiyecek Alternatiflerini Deneyin: Sağlıklı atıştırmalıklar ve ev yapımı tarifler, aşırı işlenmiş ürünlerin yerine kullanılabilir.
TOPLUMSAL SAĞLIK İÇİN BESLENME ALIŞKANLIKLARIMIZI DEĞİŞTİRME ZAMANI
Aşırı işlenmiş gıdaların sağlık üzerindeki etkileri artık göz ardı edilemez bir gerçek.
Bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleri, bu tür gıdaların tüketiminin bireysel ve toplumsal sağlık üzerinde önemli olumsuz etkiler oluşturduğunu açıkça ortaya koyuyor.
Sağlıklı bir yaşam için doğal gıdalara yönelmek ve farkındalık kazanmak, bu sorunla mücadelede en etkili adımlar.
