Editör: Naim Arıoğlu
Kuzey Amerika’da ayı üzümünü ilk olarak Amerikan yerlileri şifa amacıyla kullanmıştır. Aynı zamanda ayı üzümüyle tütünü ve bazen diğer bitkileri karıştırarak dini ayinlerinde yakmışlar.
Kuzey Kutup noktasında bile bulunan ayı üzümünün diğer adı, uva ursi. Her daim yeşil kalan ve Kuzey Yarımküre’nin Alpin ormanlarında yetişen bir bitki. Hem bilimsel hem de genel adı olan ayı üzümü bitkinin, ekşi tadına rağmen ayıların bayıldığı parlak kırmızı ya da pembe yemişlerine atıfta bulunuyor.
Ayı üzümü hâlâ idrar yolu enfeksiyonunun etkili tedavilerinden biridir. Amerikan yerlileri ayı üzümü yapraklarını ve gövdesini idrar yolu iltihapları ve diğer idrar yolu sorunları, aynı zamanda böbrek rahatsızlıkları için kullanıyorlar; aynı zamanda bu bitkiyi genel böbrek ve idrar yolu sağlığı için tonik olarak kullanıyorlardı. Harici olarak bitkiden yapılan merhemler yaralara, kızarıklıklara, yanmalara ve haşlanmalara sürülür. Avrupa’da yapraklar şifa amacıyla kullanılırdı – idrar yolu enfeksiyonları ve böbrek rahatsızlıkları için çay şeklinde
içilirdi.
Ayı üzümü kanamayı durdurucu ve antibakteriyel özellikleriyle biliniyor. Bu özellikleri sayesinde iltihabı azaltır ve enfeksiyonla savaşır. Modern bitkisel tedavide ayı üzümü yaprağı ilk olarak idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisinde; aynı zamanda antibiyotik direncinin geliştiği bazı durumlarda kullanılır. Bitki uzmanları bazen ayı üzümü yaprağını vajinit ve kronik ishal için önerirler. Almanya’da bitkinin yaprağı standardize edilmiş bitkisel çay olarak satılır. Harici olarak ayı üzümü preparatları kesikler, sıyrıklar, soğuk algınlığı ve sırt ağrısı için kullanılır.
NEYE İYİ GELİYOR
Ayı üzümünün idrar yolu enfeksiyonunda geleneksel kullanımının yanı sıra insanlar üzerine yapılmış bunu destekleyecek çalışma bulunmamaktadır. Bir üründe ayı üzümüyle beraber kara hindiba kullanılmış; bu ürünün idrar yolu enfeksiyonu konusunda başarılı olduğu gözlenmiştir.
Her ne kadar bitkinin ismi ayı üzümü olsa da bitkinin şifa amacıyla kullanılan kısmı üzümleri (yemişleri) değil yapraklarıdır. Böbrekler ve idrar yolu sistemi için etkili bir antibakteriyel olan ayı üzümü yaprağı arbutin ve benzeri bileşenleri, aynı zamanda birçok bakteriyle savaşan glikozidleri içerir. Arbutin, idrar yolu üzerindeki antibakteriyel etkisini ancak, ciğerde dönüşüme uğradıktan ve böbreklerden geçtikten sonra göstermeye başlar. Sodyum bikarbonatı günlük olarak küçük miktarlarda almanın mı yoksa Diyet değişikliğine gitmenin mi daha etkili olduğuna dair önemli bir tartışma vardır. Sodyum bikarbonat idrarı daha alkali yapacak; böylece arbutin, enfeksiyonla daha etkili bir biçimde savaşabilecektir.