Strazburg'da gerçekleştirilen Avrupa Parlamentosu (AP), Genel Kurul oturumunda, Avrupa Yeşil Mutabakatı'nın bir parçası olan ve emisyonları 2030'a kadar en az yüzde 55 azaltmayı hedefleyen "55'e Uyum-Fit for 55" paketindeki çeşitli yasal düzenlemeler oylandı.
AP milletvekilleri, Birliğin emisyonlarını daha fazla düşürecek Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) reformunu 413 oyla, üçüncü ülkelerden alınan demir, çelik, çimento, alüminyum, gübre, hidrojen ve elektrik gibi ürünlere sınırda karbon vergisi uygulanmasını içeren yeni Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) kurulmasını 487 oyla, yoksul hanelerin ve küçük işletmelerin yeni emisyon ticaret sisteminin mali etkilerine karşı desteklenmesi için bir Sosyal İklim Fonu kurulmasını da 521 oyla kabul etti.
Yeni yasalara göre, Emisyon Ticaret Sistemi'ndeki (ETS) sektörlerin sera gazı emisyonları 2030 yılına kadar 2005 seviyelerine kıyasla yüzde 62 azaltılacak. Şirketlere sağlanan ücretsiz emisyon tahsisatları da 2026'dan 2034'e kadar kademeli olarak kaldırılacak.
Kara yolu taşımacılığındaki yakıtlar ile yapılara yönelik yeni bir emisyon ticaret sistemi 2027 yılında kurulacak. Böylece bu sektörlerden kaynaklanan sera gazı emisyonlarına da bir ücret ödenecek. Enerji fiyatlarının aşırı yüksek seyretmesi halinde bu uygulama 2028 yılına ertelenebilecek.
Deniz taşımacılığı emisyonları da sistem kapsamına dahil edilecek.
Havacılık sektörüne yönelik emisyon ticareti de revize edilecek. Havacılığa verilen ücretsiz ödenekler 2026 yılına kadar aşamalı biçimde kaldırılacak. Sürdürülebilir havacılık yakıtlarının kullanımı teşvik edilecek.
CBAM ile AB ürünleri için ödenen karbon fiyatı ile ithal mallar için ödenen karbon fiyatını eşitlemek üzere bir mekanizma kurulacak.
Böylece AB üyesi olmayan ülkelerin iklim hedeflerini yükseltmesi sağlanırken, üretimin daha düşük iklim ve çevre hedefleri olan yerlere kayması önlenecek.
Mekanizma, demir, çelik, alüminyum, gübre, elektrik, hidrojen gibi ürünleri kapsayacak.
Bu ürünleri ithal edenlerin, üretim yapılan ülkede ödenen karbon fiyatı ile Avrupa'daki karbon emisyon fiyatları arasındaki farkı ödemesi gerekecek.
İklim dostu dönüşümün adil ve sosyal açıdan kapsayıcı olmasını sağlamak için 2026 yılında AB Sosyal İklim Fonu kurulacak.
Bu fondan özellikle enerji ve ulaşımdaki maliyet artışından etkilenecek yoksul haneler ve küçük işletmeler faydalanacak. Fonun büyük kısmını emisyon sisteminden sağlanacak gelirler oluşturacak. Üye ülkeler fona yüzde 25 oranında katı verecek. Fonun toplamda 86,7 milyar avro kaynağa sahip olması bekleniyor.
Yeni yasaların yürürlüğe girmesi için bu aşamadan sonra AB ülkeleri tarafından resmen onaylanması ve AB Resmi Gazetesi'nde yayımlanması gerekiyor.
(AA)
