Avraham Harshalom 99 yaşında hayatını kaybetti

Avraham Harshalom 99 yaşında hayatını kaybetti

İsrail Çek Cumhuriyeti Dostları Derneği'nin eski başkanı ve Nazi soykırımında sağ kurtulan talihlilerden olan Avraham Harshalom, 99 yaşında öldü.

Harshalom'un ölümü, 1949'dan beri yaşadığı İsrail'deki Çek Büyükelçiliği tarafından duyuruldu.

Harshalom hem İsrail hem de Çekya vatandaşlığına sahipti. 2016 yılında, Çekya Dışişleri Bakanlığı tarafından Çek Cumhuriyeti yurttaşlarına ve dostlarına verilen Gratias Agit ödülünü almıştı.

Harshalom, 4 Şubat 1925'te Pruzany'de doğdu. Anadili Yidiş'ti, Lehçe ve Rusça da biliyordu, Ulusun Hafızası örgütünün web sitesinde yer alan biyografisine göre İbranice dilbilgisi okulunda okudu.

Savaş sırasında Friedberg'ler ilk önce Naziler tarafından Pruzany'de kurulan gettoya taşınmak zorunda kaldılar ve daha sonra tüm aile Auschwitz'deki imha kampına sürüldü. Avraham orada işçi komandolarında çalışıyordu, aileden hayatta kalan tek kişi oydu; ebeveynleri gaz odalarına düştü, ağabeyi de kampta öldü.

Haziran 1944'te Harshalom kaçmaya çalıştı ama yakalandı. Daha sonra Buchenwald'daki kampa ulaştı ve Mart 1945'te Litoměřice'deki diğer iki mahkumla birlikte nakliyeden kaçtı. Kömür yüklü bir yük treniyle Prag'a geldiler ve Sobotkova ailesi tarafından Bubny Tren İstasyonu'na götürüldüler.

Daha sonra üç genç adamı iki ay boyunca önce evinde, daha sonra Dělnická Caddesi'ndeki kapalı bir dükkanda sakladı. 1963'te Jiřina Sobotková, kurtarılan üç adamla birlikte İsrail'de Milletler Arasında Dürüstler ödülünü aldı. Bu unvan, Kudüs'teki Yad Vashem Holokost Anıtı tarafından, İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi rejiminin zulüm gören Yahudi kurbanlarına özverili bir şekilde yardım eden, Yahudi olmayan kökenli kişilere veriliyor.

Mayıs 1945'te Prag Ayaklanması'nın patlak vermesi üzerine Harshalom, Çekoslovak vatandaşlığı aldığı çatışmaya katıldı. Yirmili yaşlarında Çekçe öğrenmeye başladı.

Savaştan sonra üç yıl boyunca Prag'daki Çek Teknik Üniversitesi'nde okudu ve Olomouc ve Liberec'te, o zamanlar Çekoslovakya'da yer alan yeni kurulan İsrail Devleti için uçuş eğitimini tamamladı. Komünist darbenin ardından İsrail'e giderek burada orduda hava kuvvetleri pilotu olarak görev yaptı ve ardından elektrik mühendisliği alanında başarılı bir iş adamı oldu. Görev yaptığı hava üssünden sonra bileşen üretimi yapan holding şirketine Ariel adını verdi.

1992 yılında Avraham Harshalom'un dikkat çekici hayat hikayesini anlattığı Küllerden Yeniden Doğuş kitabının Çekçe çevirisi yayınlandı. Kitaptan yola çıkılarak aynı isimli bir belgesel de hazırlandı.

aed4834256e67ce2e658058c267646b1.jpeg

harshalom.webp