Evet ayrıcalık... Bu değerli bilim insanının başarılarla dolu parlak özgeçmişini yazmaya kalksam bir köşe yazısı olur. Kısadan gidelim; Finlandiya doğumlu, Türkiye’de okumuş, sonra dolaşmış bedeni ve eserleriyle Türk illerini.
Atilla Jorma’yı bana Atsız Hoca’nın rahle-i tedrisinden rahmetli eşi ile birlikte geçmiş, Nevin Ersoy Çelik Hanımefendi tanış eyledi. Finlandiya’dan üç imzalı kitabını getirdi bana. Azerbaycan deyimiyle “Öz minnettarlığımı bildirerem Nevin Xanım’a...”
Adlarını vereyim önce kitapların: “Oğuzca’nın Karadeniz Serüveni”, “Bulgaristan ve Türk Edebiyatı” ve “Bolqaristandaki Türk Edebiyyatına Bir Baxış”.
Sonuncu eser, Azerbaycan Türkçesi ile yazılmış ve Azerbaycan’da yayımlanmış. İkinci eserle hemen hemen aynı ama biraz daha ayrıntılı... Bu iki kitabı önüne alan bir Türkiye Türk’ü, Türkiye Türkçesi ile yazılı olanını seçer doğal olarak, ama ben tersini yaptım. Azerbaycan Edebiyatı ile çeyrek asırlık bir uğraşı, o Türkçe’ye oldukça yakın Kuzey Doğu Anadolu’da doğup büyümem, beni bu yola itti. Sözlüğe hiç başvurmadan zevkle okudum. Azerbaycan Türkçesi’nden Türkiye Türkçesi’ne öyküler ve şiirler çevirmiş ve bunları edebiyat dergilerinde yayımlamış biri olarak söylüyorum: Atilla Jorma Azerbaycan Türkçesi’ni ustalıkla kullanmış. Gıpta ettim kendisine, ben çok denedim, Türkiye Türkçesi ile yazılmış edebi metinleri Azerbaycan Türkçesi’ne çeviremedim, tersinde ne denli başarılı isem (bu tespit ciddi okurlarındır, benim değil), bunda da o kadar başarısızım.
Jorma, Bulgaristan Türk Edebiyatı’nı, tarihsel geçmişi, Türkiye ve Azerbaycan Edebiyatı ile ilişkileri bağlamında ve oldukça ayrıntılı olarak ele almış. Hiç duymadığım değerli bilgilere eriştim bu kitap sayesinde. Türkologlara, Türklük sevdalılarına, Türk Dünyası Edebiyatı’na ilgi duyanlara ve tüm bilim insanlarına tavsiye ediyorum bu yapıtı.
“Oğuzca’nın Karadeniz Serüveni” de, ilginç, özgün, özel bir çalışma. Fakat sıradan okurun kolay okuyup anlayabileceği bir çalışma değil. Bilimsel bir yapıt. Özellikle dilbilimciler, Türkologlar ve edebiyatçılar okumalıdırlar.
Bu değerli Türk oğluna selam olsun!
