ATATÜRK’E DENİZDEN YAPILAN CENAZE TÖRENİ -3-

ATATÜRK’E DENİZDEN YAPILAN CENAZE TÖRENİ -3-

Deniz töreninin programı Donanma Komutanlığı tarafından hazırlandı

ATATÜRK 30 AĞUSTOS’U ANLATIYOR -9-

Cenaze töreninin deniz kısmının icrası: Ulu önder Atatürk, 1930 yılında onarımının tamamlanmasından sonra Deniz Kuvvetleri’nin sancak gemisi olarak, 1950 yılına kadar Türkiye Cumhuriyeti’nin denizlerdeki gücünün bir simgesi olan Yavuz zırhlısı ile son ve tekrarı mümkün olmayan bir yolculuğa çıkmıştır. Atatürk’ün cenazesi 19 Kasım 1938 günü Türk ve yabancı devlet donanmalarını temsil eden harp gemileri tarafından İstanbul’dan İzmit’e nakledilmiştir. Denizden yapılacak tören programı gereğince donanmadan Yavuz muharebe kruvazörü, Hamidiye kruvazörü, Zafer, Tınaztepe muhripleri, Dumlupınar, Gür denizaltı gemileri, Doğan ve Martı hücumbotları 16 Kasım 1938 günü Haydarpaşa önüne gelerek demirlemişlerdir. Yabancı misafir devletlere ait İngiliz Malaya muharebe gemisi, Alman Emden ve Fransız Emile Bertin hafif kruvazörleri ile Sovyet Rus Moskova, Romen Regina Maria ve Yunan Hydra muhripleri denizden yapılan merasime iştirak etmek için 18 Kasım 1938 günü itibariyle Haydarpaşa Limanı önüne demirlemişlerdir.(İtalyan zırhlısı Spezia, beklenilmesine rağmen denizden yapılacak tören için zamanında gelmeyi başaramamıştır.)
Gerek karada yürüyüş hâlinde iken ve gerek denizde seyir esnasında hava filoları da cenaze törenine iştirak etmişlerdir.
Yapılacak deniz töreninin programı Türk Donanma Komutanlığı tarafından hazırlanmış ve birer irtibat subayı ile gemilere gönderilmiştir.  Bu program gereğince Zafer muhribi 19 Kasım 1938 Cumartesi günü sabahı, büyük cenazeyi almak üzere Atatürk’ün daha önce 15 Mayıs 1919 günü Samsun’a gitmek üzere yola çıktığı Sarayburnu rıhtımı önüne yanaşmıştır.
Hamidiye kruvazöründe görevli 6 er ve 1 subay, 19 Kasım sabahı saat 07.30’da Donanma adına hazırlanan çelenk ile birlikte Dolmabahçe’de deniz tören birliğindeki yerlerini almıştır. Atatürk’ün naaşının bulunduğu tabut, 19 Kasım sabahı saat 08.30’da 12 generalin omuzlarında top arabasına konularak Dolmabahçe kapısından çıkarılmıştır. Mahşeri bir kalabalık arasında Fındıklı Tophane, Karaköy, Köprü, Eminönü, Bahçekapı, Sirkeci, Salkımsöğüt yolu ile Gülhane Parkı’nın büyük kapısından geçen aziz naaşı taşıyan top arabası, saat 12.30 itibariyle Sarayburnu’na gelmiştir. Saray’dan cenazenin ayrılışından itibaren kortejin son durağı olan Sarayburnu’na kadar olan mesafede her beş dakikada bir Yavuz zırhlısından “Selam topu” atılmıştır.
Daha önce Sarayburnu’na getirilmiş bulunan dubaların üzerine sabahleyin saat 07.00’de yanaşan Zafer muhribi, Doğan ve Martı hücumbotları eşliğinde Atatürk’ün aziz naaşını almak üzere beklemiştir. Tabut top arabasından yine 12 general tarafından alınarak rıhtım üzerindeki dubaya yanaşan Zafer muhribine saat 12.42’de nakledilmiştir. Zafer muhribi, cenazeyi takip eden Başbakan ve devlet erkânını da alarak saat 12.55’de hareket etmiştir.