Vahdettin’i Malta’ya götüren Malaya Atatürk’ün naaşını selamlamaya geldi
Tören sabah saat 09.42’de on iki milletvekili tarafından tabutun katafalktan alınarak top arabasına konulması ile başlamıştır. Aziz naaş, saat 13.35’te top arabasından indirilerek, Etnografya Müzesi’ndeki geçici kabrine konulmuştur.
Etnografya Müzesi’nde geçici kabrinde bulunan Atatürk’ün aziz naaşı, 10 Kasım 1953 günü 09.05’de saygı duruşunu müteakip top arabasına konulmuş ve 136 Harp Okulu öğrencisinin çektiği top arabası Opera, Ulus, İstasyon, Tandoğan alanından geçerek, saat 13.30’da ebedi istirahatgahı olan Anıtkabir’de toprağa verilmiştir.
Törene iştirak eden yabancı donanma:
Doğu ve Batı dünyasınca büyüklüğü takdir edilmiş olan büyük devlet adamı Atatürk’ün ebediyete intikali nedeniyle denizden yapılan cenaze töreninde İngiliz Malaya muharebe gemisi, Sovyet Rus Moskova, Alman Emden ve Fransız Emile Bertin hafif kruvazörleri ile Yunan Hydra, Romen Regina Maria muhripleri yer alarak, Büyük Önder’e saygılarını göstermişlerdir.
Cumhurbaşkanı Kemal Atatürk’ün vefatı üzerine ilk olarak 17 Kasım 1938 günü Sovyet Rus Karadeniz Donanması’ndan Tümamiral Jean Youmachen’un sancak gemisi 2.900 ton ağırlığındaki Moskova muhribi İstanbul’a ulaşmıştır. Sovyet Rus gemisini takiben Malta’dan hareketle 18 Kasım Cuma günü saat 07.00’de Akdeniz Filosu Komutanı Amiral Sir Dudley Pound’un sancağını taşıyan 31.000 tonluk Malaya zırhlısı, İstanbul Haydarpaşa Limanı’na demirlemiştir. İngiliz Malaya zırhlısının Atatürk’ün cenaze töreni münasebetiyle Türkiye’yi ziyareti ile ilgili olarak dönemin ses getiren gazetelerinden Cumhuriyet, 19 Kasım 1938 tarihli sayısında şu satırları yazmıştır:
"Dün limanımıza gelen İngilizlerin Malaya dretnotu tarihi bir gemidir. Bu gemi Skagerrak Muharebesi’ne iştirak ettiği için İngiliz harp tarihinde meşhurdur. Aynı sebeple Alman harp tarihinde de meşhur olmuştur. Fakat bu gemi asıl büyük şöhretini Osmanlı tarihinde kazanmıştır. Çünkü 1 Kasım 1922’de Büyük Millet Meclisi saltanatı ilga ettiği zaman son Osmanlı Padişahı Vahdettin bu gemi ile İstanbul’u terk edip, Malta’ya gitmiştir. Malaya şimdi de yeni Türkiye’nin tarihinde meşhur oluyor. Çünkü bugün salvoları ile aziz Atatürk’ün naaşını selamlayacaktır. Her harp gemisi böyle dört devletin mukadderat ve tarihine karışıp meşhur olmak gibi talihli değildir."
Ulus gazetesi de 20 Kasım 1938 tarihli sayısında İngiliz Malaya zırhlısının cenaze törenine iştiraki ile ilgili olarak şu habere yer vermiştir: "Bütün İstanbul büyük ölüyü çok içli bir törenle uğurladı. İngilizlerin Malaya harp gemisi merasime iştirak edecek olan Büyük Britanya kıtasını limanımıza getirmiş ve top atarak ihtiram vazifesini ifa etmiştir. İngiliz kıtası bugün saat 7.30’da, Sovyet, Bulgar ve Yugoslavya heyetleri 08.30’da Ankara’ya hareket edeceklerdir."
(Devam edecek)