Astigmat, korneanın veya göz merceğinin yapısından kaynaklı olarak, birbirlerine uyumsuz kavislenmesi sonucu oluşan bir görme problemidir. Peki, astigmat nedir? Astigmat neden olur tedavisi var mıdır?
ASTİGMAT NEDİR?
Astigmat, anlam olarak Yunanca yoksunluk anlamına gelen “a” ön ekinden ve nokta anlamına gelen stigma kelimelerinin birleşiminden türetilmiştir. Kelime kökeninin anlamı Yunanca’da bir odak noktasının olmamasıdır. Uzak veya yakın görüş ya da her iki mesafe için de görüş bulanıklığıyla karakterize olmuş bir göz problemidir.
Astigmat genellikle doğumla birlikte ortaya çıkan, tüm dünyadaki en yaygın göz sağlığı problemlerinden biridir. Görme problemi ortaya çıktığı andan itibaren hem uzak hem de yakın görüş etkilenmektedir. Kişi uzaktaki nesneleri ve yakındakileri bulanık görmektedir. Sıklıkla rastlanan belirtileri ise; yatay dikey ve çapraz olarak tek yönde bulanık görmedir.
ASTİGMAT NEDEN OLUR TEDAVİSİ VAR MI?
Astigmat belirtileri, genellikle ilk olarak okul çağı döneminde fark edilmektedir. Belirtiler herhangi bir mesafe için kendini gösterebilmektedir. Belirtiler ilk ortaya çıktığı andan itibaren diğer göz problemlerinde olduğu gibi tedavinin başarısı için bir göz hekimine başvurulmasında fayda vardır.
Astigmat tedavisi, göz kırma sorunu kişinin günlük yaşamını etkileyen ve yaşam kalitesini düşürecek seviyelerde ise gözlük, kontakt lens veya göz lazer ameliyatı gibi yöntemler ile yapılmaktadır. Ailesinin sağlık geçmişinde astigmat olanlarda ve geçmişte göz sağlığı ile ilgili cerrahi işlem uygulanmış kişilerde daha fazla rastlanmaktadır.
Astigmat genellikle doğuştan gelmektedir. Ancak çeşitli göz ameliyatları sonrası ve göz yaralanmalarına bağlı olarak da oluşabilir. Bir diğer nedeni korneanın yavaş yavaş incelerek gözün en dış kısmının kubbeleştiği keratokonus hastalığı olabilir. Miyop ve hipermetropa göre daha az görülen bir göz kırma sorunudur. Miyop ve hipermetrop gibi loş ışıkta okuma, yakından televizyon seyretme gibi çeşitli görme faaliyetleri nedeniyle ilerleme göstermez.
Astigmat gözün ışığı retinaya doğru odaklaması ile ilgili bir göz kırma problemidir. Göze gelen ışığın kırılmasını ve retinada odaklayarak görme işlevini yerine getiren kısımlar kornea ve göz lensidir. Kornea gözün en dış katmanını oluşturan ve gözün ön yüzeyini kaplayan şeffaf tabakaya verilen isimdir. Gözün iç kısmında bulunan ve çeşitli esneme hareketleriyle hem uzak hem yakındaki nesnelere odaklanmamızı sağlayan yapı ise göz lensidir.
Normal bir kornea ve lens birbiriyle orantılığı bir yüzey eğriliğine sahiptir. Kornea yuvarlak olması gerekirken eliptik bir şekle sahipse lens ve korneanın çapları eşit olmaz. Bu nedenden dolayı da göze gelen ışık düzgün kırılamaz ve retinada iki farklı görüntü oluşur. Bu iki farklı görüntü retinada üst üste çakışarak hem yakın hem de uzak nesneler için bulanık görme ortaya çıkar.
Astigmat dereceleri genellikle 0,25 ve 4 arasında değişiklik göstermektedir. 4 ve daha yüksek derecelere, farklı bir görme problemi de eşlik edebilmektedir.
ASTİGMAT BELİRTİLERİ NELERDİR?
En yaygın görülen astigmat belirtileri aşağıdaki gibidir:
-Yakın, uzak ve orta mesafede bulanık görme, görüş alanının farklı noktalarında çarpıklaşmalar,
-Okuma veya dikkat gerektiren görme aktiviteleri sonrası gözde yorgunluk hissi ve göz ağrısı,
-Baş ağrısı,
-İleri dereceli vakalarda çift görme ve gözlerde şaşılık,
-Gece araç kullanırken zorlanma,
-Işıklı yazıları ve işaretlerin görüşünde bulanıklığa ışık hüzmelerinin eşlik etmesi,
-Net görmek için gözleri kısma isteği,
-Blefarit,
-Gözde sık aralıklarla arpacık oluşumu.