Mustafa Kemal Atatürk’ün
Askerî Biyografisi ve
Türk Kurtuluş Savaşı:
İmparatorlukların parçalanarak ulusal devletlerin oluştuğu, güç kavgalarının en üst düzeye çıktığı XX. yüzyılda yetişen önderlerden biri olan Mustafa Kemal Atatürk, ulusallaşma sürecinde ülkesini emperyalist güçlere karşı savunan komutan, devlet kurucusu, devlet adamı, devrimci ve evrensel nitelikleri ile çok yönlü bir lider ve devlet adamıdır.
Mustafa Kemal Atatürk, Osmanlı İmparatorluğu’nun yerine Türkiye Cumhuriyeti’ni kurmuştur. Cumhuriyet onun önderliğinde kısa bir sürede gelişerek siyasal, toplumsal ve ekonomik yapıya kavuşmuştur. Türk milletini çağdaş uygarlık düzeyine çıkaracak inkılapları gerçekleştiren Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşam hikayesi; 1881 yılında Selanik’te başlar. Ortaokul ve liseyi askerî okulda okuduktan sonra Harp Okulunu ve Harp Akademisini bitirmiştir. 1905 yılında kurmaylık stajı için merkezi Şam’da bulunan 5’inci Ordu’ya atanan Mustafa Kemal Atatürk, burada görevli iken Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurmuştur. 1907 yılında merkezi Manastır’da bulunan 3’üncü Ordu Karargâhına atanan Mustafa Kemal Atatürk’ün kurmuş olduğu cemiyet Osmanlı Devleti’ne Meşrutiyet idaresini getirme mücadelesi veren İttihat ve Terakki Cemiyeti ile birleşmiştir. Mustafa Kemal Atatürk, 31 Mart 1909 tarihinde II. Meşrutiyet’e karşı çıkarılan irtica ayaklanmasını bastırmak üzere gönderilen Hareket Ordusunun kurmay subaylığını yapmıştır. 5 Ekim 1911 tarihinde İtalyanların Trablusgarp’a saldırması üzerine, Mustafa Kemal Atatürk, binbaşıyken gönüllü olarak Kuzey Afrika’daki bu savaşa katılmıştır.
Tobruk ve Derne bölgelerinde gönüllü mahallî kuvvetlerin başında bulunmuştur. 1912 yılının Ekim ayında Balkan Savaşı’nın başlamasıyla birlikte İstanbul’a dönen Mustafa Kemal Atatürk, orduda aktif görev alarak Edirne’nin düşmandan geri alınmasında etkinlik göstermiştir.
Balkan Savaşı’ndan sonra Sofya’ya askerî ataşe olarak atanan Mustafa Kemal Atatürk, Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması üzerine aktif görev isteğinde bulunmuş ve 1915 yılında Gelibolu yarımadasında teşkil edilen 19’uncu Tümen Komutanlığına atanmıştır. 18 Mart 1915’te Çanakkale Boğazı’nı denizden geçemeyen İtilaf devletleri bu sefer kara harekâtına başlayınca karşılarında Mustafa Kemal Atatürk’ün birliklerini bulmuşlardır. Çanakkale cephesinden sonra sırasıyla 2’nci Ordu Komutanlığı, 7’nci Ordu Komutanlığı ve Yıldırım Ordular Grup Komutanlığı görevlerini başarıyla yürütmüştür.
Osmanlı Devleti’nin 30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Mütarekesi’ni imzalayarak Birinci Dünya Savaşı’ndan çekilmesinden sonra anlaşmanın şartlarına göre Türk orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi yabancılar tarafından işgal edilmeye başlanmıştır. Osmanlı Hükûmetinin teslimiyetçi tavrına karşılık Türk milleti, Millî Müdafaa Cemiyetlerinin ve askerlerin önderliğinde yurdun çeşitli bölgelerinde örgütlenerek işgallere direnmeye başlamıştır. Bu sırada İstanbul’da bulunan Mustafa Kemal Atatürk, ülkede çok büyük bir kesimin her şeyin bittiğini sandığı, karamsarlığın, ümitsizliğin, teslimiyetin hüküm sürdüğü bir dönemde "Ya İstiklal Ya Ölüm" parolasıyla 9’uncu Ordu müfettişi olarak 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkmıştır.
