Editör: Beyza Damgacıoğlu
İnsanlar gerek hasta olmadan önce gerekse sağlıklarını korumak için hastalıkları tanımayı tercih ediyor. İnsanların korkulu rüyası olan aşırı terlemeyle ilgili detayları internet kullanıcıları arama motorlarında aratmaya sürdürüyor. Bu hastalıklardan birisi olan aşırı terlemeyle ilgili ilgili detaylar…
AŞIRI TERLEME NEDİR?
Terleme vücudun ısı kontrolünü yapmak için meydana gelen fizyolojik bir olaydır. Aşırı terleme (hiperhidroz) ise çevre koşulları ve vücudun ısı kontrolünden bağımsız olarak fazla miktarda terleme durumudur. Hiperhidrozu olan hastaların terlemesi için hareket etmelerine gerek yoktur. Hatta oturdukları yerde ellerinden ter damlayabilir. Hastalık, primer, bir ilaç yada tıbbi bir duruma bağlı olarak gelişebilir. Bölgesel aşırı terleme özellikle koltuk altı, avuç içi, ayak tabanı ve daha nadir olarak baş-boyun bölgesinde olan terlemedir.
AŞIRI TERLEME BELİRTİLERİ NELERDİR?
-Haftada en az bir terleme atağının olması
-Terlemenin simetrik olması
-Hayat kalitesini bozması
-25 yaşından önce ortaya çıkmış olması
-Aile öyküsü olması
-Uykuda terleme olmaması
AŞIRI TERLEME TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Aşırı terleme konusunda, ilaç tedavileri, terleme önleyici merhem ve spreyler, iyontoforez tedavisi, botulinum toksin (botox) enjeksiyonu ve cerrahi tedavi uygulamaları günümüzde başvurulan yöntemlerdir.
İlaç tedavileri
Hiperhidroz tedavisinde bazen oral veya sistemik reçeteli ilaçlar kullanılır. Bunlardan bazıları antikolinerjikler, beta blokerler ve clonidine hydrochloride’tir.
Bu tür ilaçların teoride ter bezlerinin uyarılmasını engelleyerek genel terlemeyi sınırlandırabildikleri düşünülse de ciddi yan etkileri sebebiyle uzun vadeli kullanımları önerilmez.
Terleme önleyici merhemler ve spreyler
Merhem, sprey ve solüsyonlar hafif düzeydeki terlemeler için etkili olabilir. Genellikle geceleri uygulanan alüminyum tuzları içeren solüsyonlar, spreyler kullanılabilir. Ancak, cildi boyama, tahriş etme, alerjik reaksiyon gibi yan etkileri olabilir. Etki oranı ve süresi de düşük olduğundan dolayı günümüzde sıklıkla tercih edilmemektedir.
İyontoforez tedavisi
Cilde düşük voltajlı elektrik akımı verilerek uygulanır. Özellikle ellerde etkilidir. Tedavinin uzun süreli olmasını gerektirir. Epilepsi hastalarında, hamilelerde ve kalp pili olanlarda uygulanamaz. Ciltte kızarıklık, ağrı, yanma gibi etkiler oluşabilir.
Botoks ile Aşırı Terleme Tedavisi (Botulinum toksin tedavisi)
Koltuk altında, el ve ayakta birçok farklı sebepten meydana gelen aşırı terlemeyi önlemek için toksin ile tedavi yöntemi günümüzde oldukça yaygın hale gelmeye başlamıştır.
Bu yöntem, terlemede aktif olan bölgelere (derinin 2-3 mm altına) az miktarda toksin enjeksiyonu (botoks) uygulanarak yapılır. Bölgedeki ter bezlerini uyaran sinir uçlarının geçici olarak çalışmasını bloke ederek etki eder.
Botoks ile terleme tedavisinin yan etkisi yoktur.
Vücuttaki terleme işlevi bu yöntemle ya tamamen son bulur ya da 6-8 ay sonra tekrarı gerekir. İşlemden hemen sonra kişi normal, günlük hayatına geri dönebilir ve 3-4 gün içerisinde yaptırdığı işlemin sonucunu görür.
Cerrahi tedavi
Özellikle el ve koltuk altı bölgesinde endoskopik torakal sempatektomi yöntemi kullanılmaktadır.
Fazla çalışarak aşırı terlemeye neden olan sempatik sinirlerin kesilmesi veya çıkarılması söz konusudur ve geri dönüşü yoktur.
Bazı durumlarda sempatik zincir ve dalları koterle yakılabilir ya da klipsle sıkıştırılabilir. Bu sinirlerin terleme haricinde işlevi olmadığından ameliyatın felç oluşturma, his kaybı, refleks azalması benzeri etkileri oluşmaz.
