EksiSeyler.com'da yer alan bilgilere göre; Motorun hararet yapması birçok sürücünün korkulu rüyasıdır.
Ancak araba hararet yaptığında panik yapmak yerine doğru hamleler yapıldığında bu sorun korkulu rüya olmaktan çıkar.
Bir otomobil için en tehlikeli ve sinsi arıza olarak tanımlanan motorun hararet yanması otomobilin size basit bir beş litrelik su masrafı da açabilir, motoru komple çöpe atmanıza da sebep olabilir.
MOTORUN HARARET YAPACAĞI ÖNCEDEN NASIL ANLAŞILIR?
- Hararet göstergesi kırmızı bölgeye giriyor ya da çok yaklaştı. Şu şekilde bir lamba da yanabilir.
- Kaputun altından çıkan buhar. Basınç çok fazla artacağı için, radyatör kapağından ya da basınçlı taşırma kabından, kaynayan suyun buharı düdüklü tencere gibi dışarı çıkar.
- Aniden başlayan güç düşüşü. Buna aşırı motor gürültüsü de eklenir. Sanki arabayı bir şey tutuyor da ilerleyemiyor gibi olursunuz.
- Hızlanırken silindirlerde patlama sesleri gelmesi egzozdan ya da motordan. Motordan geliyorsa conta yanmıştır.
MOTOR NEDEN HARARET YAPAR?
1. Termostat arızası: Parça yarım konuda kalmıştır ve radyatöre yalnızca sınırlı miktarda sıvı girerek soğutma verimliliğini düşürür.
2. Radyatör tıkanması: Radyatör üzerindeki metal plakalar tozla kaplanır, kirlenir, ısı dağılımı bozulur. Bazen radyatör önüne bir poşet ya da gazete kâğıdı geldiği de görünür.
3. Fan: Fan arızaya geçebilir ve tamamen durabilir. Böyle bir durumda özellikle rölanti hararet aniden yükselme gösterir. Pervane üzerine yine iplik, poşet gibi yabancı bir cisim dolanabilir.
4. Devridaim pompası: Pompanın arıza yapması genelde pillerin kırılması ile mümkün olur. Plastik olanlarında kırılma gözlemlenirken, metal olanlarda paslanarak parçalanma gözlemlenir. Sürekli antifriz kullanılan bir otomobiliniz var ise, metal olanlarını almanızı tercih ederim.
5. Kayış: Bazı otomobillerde devridaim pompası gücünü v kayışlarından, bazıları ise triger kayışından alır. V kayışı koparsa pompa durur ve su sirkülasyonu sağlanamaz. Bu kayış koparsa muhtemelen aracınızda şarj lambası anında yanar ya da direksiyon aşırı sertleşir. Böyle bir durumda hemen aracı stop edin.
ÇÖZÜM YOLLARI NELERDİR?
Seyir halinde iken aracınızda bu belirtilerin hiçbirini yaşamadınız fakat gösterge kırmızıya yaklaştı diyelim, bu noktada sakin olmanızda fayda var. Gösterge arıza yapmış olabilir. Özellikle eski otomobillerde yetersiz elektrik donanımı sebebiyle gösterge bazen sapıtabilir. Bize gelen her 10 otomobilden 6'sında bu sebeple oluştuğunu söyleyebilirim. Öncelikle tüm elektrik çeken donanımları ve özellikle klimayı kapatın. Göstergede ciddi bir oynama olduysa yüksek ihtimalle elektroniksel bir arıza. Fakat hiç oynama olmuyorsa acil olarak durun ve kaputu açın.
- Radyatör önündeki fan dönüyor mu?
Dönmüyor. Klimayı açın ve tekrar bakın. Dönüyor mu? Dönmüyor. Motoru durdurun. Fan niye dönmüyor peki ona bakalım. İlk olarak fiziksel hasarı var mı kontrol edin. Fiziksel hasar görünmüyor ise yapmanız gereken önemli bir şey var; bulabilirseniz hararet müşirinin soketini çekin. Bu müşir termostat üzerinde olur genelde. Yarım kontak açın ve soketi çıkarın. Fan çalıştıysa sorun hararet müşiri. Bu soketi çekin ve öyle servise gidin. Ama servise gidin!
Diğer sebep sigortasının atması. Fan motorunun sigortası genelde kaput içerisinde olur. Bunun sigortaları biraz büyüktür ve röleleri de vardır. İnternetten araştırıp aracınızda nerede olduklarını bulmanız gerekir. Fan motorlarını genelde kademe kademe devreye girer çıkar. Örneğin fan1 rölesi arıza yaparsa fan2 rölesi devreye girer ve bu da hararetin bir nebze yükselmesine sebep olur. Ya da fan2 arıza yapar ve motor yüke binince hararet alır başını gider.
- Kayışları kontrol ediyoruz.
Kayış tamamen kopup gidebilir ve siz görsel olarak nerede ne var bilemezsiniz fakat etrafta siyah küçük toz parçaları, ilmek ilmek olmuş siyah ipler görüyorsanız kayış gitmiş demektir. Motoru stop edin ve usta çağırın.
- Motorda su var mı yok mu hemen bakamayız. Hatta kapağı açamayız.
Bunun için bayağı beklemeniz gerekiyor. Geçenlerde internette böyle saçma bir video gördüm, aman ha. Bakın siz açtığınız an yanmamış contayı yakarsınız. Radyatörü anında delersiniz, hortumları patlatırsınız. En önemlisi ise kendinizi ciddi anlamda yaralarsınız. Havluyla ya da bezle falan açmayın. Fakat bir saat sonra yine havlu ile ve çok dikkatli bir şekilde yavaş yavaş açabilirsiniz. Bakın şunu unutmayın; bu kapağı açmadan önce hortumları bezle sıkın, eğer çok sertse asla açmayın. Fakat hortumlar boş gibi görünüyorsa muhtemelen yolda suyu tamamen bir kaçak sebebiyle boşalttı araba. Siz yavaş yavaş ustayı çağırın. Su eklemeniz bir şey ifade etmez, su aşağıdan yine boşalır.
İlk aşamalarda conta yanacak. Bildiğiniz gibi conta zaten bir önlem ve uç noktada yanması gayet normal, fakat daha ileri ki aşamalarda pistonlar eriyip sıvı hale gelecek ve motor içine akacak. Blok çatlayacak, sübaplar motordan dışarı çıkacak, motor eriyecek yani ve bunun anlamı günümüz koşullarında 100 bin liraya yakın paranız gidecek. Bana inanın çoğu kişi bu arızanın üstesinden gelemiyor ve arabasını o şekilde satıyor ya da sanayide bir köşeye bırakıp terk ediyor. Hararet model ve marka dinlemez. “benim arabam yeni ya bir şey olmaz” demeyin, dün karşımda duruyordu Volvo xc 90 blok çatlatmış.
Arkadaşlar diyelim yaz mevsimi, havalar ısındı ve ısınacak. Bu dönemlerde çok ama çok daha dikkatli olmak gerekiyor.
ÖNLEM OLARAK NE YAPILMALI?
- Hemen aracımıza antifriz ekletiyoruz ve öncesinde motor suyunu güzelce temizletiyoruz.
- Radyatör çok kirli ve darbe alıp hava kanalları tıkanmış ise, bir radyatörcüye götürüp şişletiyoruz. Bu esnada elimize aldığımız radyatör fanını da bir elektrikçiye temizletip bakımını yaptırıyoruz.
- Hortumlar eski ise değiştiriyoruz. Bu işlemi tabi ki en başta yapıyoruz.
- V kayışarını değiştiriyoruz.
- Şüpheniz varsa devridaim ve termostatı değiştiriyoruz. Bu parçaların bir ömrü vardır unutmayın.
- Sisteme antifriz eklendikten sonra havasını aldırmayı unutmuyoruz. Özellikle bunu belirtin.
- Lastik havalarını tamamlatın.
Ve en önemlisi motoru yaz mevsiminde zorlamadan kullanıyoruz.
